Waterschap De Brede Watering Van Zuid-beveland
Waterschap De Brede Watering Van Zuid-beveland |
---|
Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984
Voormalig waterschap, opgericht 1 jan. 1959 en per 1 jan. 1980 opgenomen in het Waterschap Noord- en Zuid-Beveland. Het zetelde te Goes en omvatte het gehele Zuidbevelandse gebied (gemeenten Borsele, Goes, Kapelle, Reimerswaal). In het westen werd de begrenzing gevormd door het Waterschap Walcheren. Met ingang van 1 jan. 1969 werden aan het waterschap nog toegevoegd de polders Anna-Maria en Völcker; in 1971 werd ca. 700 ha ten zuidoosten en ca. 300 ha ten noordoosten van Zuid-Beveland aangewonnen i.v.m. de totstandkoming van de Schelde-Rijnverbinding. De Brede Watering van Zuid-Beveland was verdeeld in acht districten. De kadastrale oppervlakte bedroeg ca. 35.715 ha. De door het waterschap onderhouden zeedijken hadden een gezamenlijke lengte van 108 km; 52 km zeedijken langs de Westerschelde moesten op deltahoogte worden gebracht Deltawerken) hetgeen vrijwel is voltooid. Wegens de afsluiting van de Oosterschelde met een waterdoorlatende dam (gedempte tijbeweging) moest in 1976 aan die zijde worden begonnen met een partiële dijkverhoging (33 km). Bij het waterschap waren in onderhoud 725 km waterleidingen en 1375 km sloten; tevens werden 14 gemalen, zeven onderbemalingen en negen uitwateringssluizen beheerd. Het polderwater van het gebied wordt geloosd op de Oosterschelde, de Westerschelde, het Veerse Meer en het Kanaal door Zuid-Beveland. Verscheidene veranderingen in de waterafvoer worden nog gerealiseerd. De totale bij het waterschap in onderhoud zijnde verharde weglengte bedroeg 815 km; hiervan waren 378 km quartaire wegen. Het waterschap exploiteerde waterzuiveringsinstallaties te Wolphaartsdijk, Oudelande en Kloetinge en tevens persleidingen voor de afvoer van het afvalwater. Ook op dit vlak worden nog uitbreidingen gerealiseerd. Voor een overzicht van ruilverkavelingen binnen het gebied van het voormalige waterschap zie ruilverkaveling. De acht districten van het voormalige Waterschap vormen thans de eerste acht districten van het Waterschap Noord- en Zuid-Beveland. Het eerste district omvatte het deel van de polders Quarles, Jacob, Noord-Kraaijert, West-Kraaijert, Nieuwe Kraaijert en Oude Kraaijert dat gelegen is in de gemeente Borsele en de polders Nieuwe-West-Kraaijert, Van Citters, Konings, Zuid-Kraaijert, Borssele, Hollestelle en St.-Anthonie, zonder de scheidingsdijken met het derde en vierde district. Het tweede district omvatte het deel der polders Quarles, Jacob, Noord-Kraaijert, West-Kraaijert, Nieuwe Kraaijert, Oude Kraaijert, Stelle, Noordzak en St.-Pieters dat gelegen is in de gemeente Goes en de polders Egbert-Petrus, Westkerke, Schenge, Oost, Westerland, Oud-Sabbinge, Zuiderland, Oosterland, Oost Nieuwland, Frederiks, Heeren, De Perponcher. Nieuw-Sabbinge, Broeder-en Zuster, Zuidvliet, Wilhelmina, Oost-Beveland, Ankervere, Oude Nieuwland en 's-*Heer-Arendskerke, zonder de scheidingsdijk met het vijfde district. Het derde district omvatte het deel der polders Stelle, Noordzak, St.-Pieters en Brede Watering bewesten Yerseke dat gelegen is in de gemeente Borsele en de polders Westerguite, Noordland, Oosterguite, Uitslag, Oosterland, Ouweland, Vlaanderken, Zuiderland, Oude Kamer, Nieuwe Kamer, Nieuw-Landeke, Pieters, Louise, Noord- en Zuid-Daniels, Prooie, Zuidzak met Schouwersweel, Kruiningen, Lange-Nieuwland, Ronde, *’s-Gravenpolder, Koren en Heer-Geerts, met de scheidingsdijk met het eerste district en zonder die met het vierde district. Het vierde district omvatte de polders Holle, Langemare, Driewegen, Kamer, Noord, Ellewoutsdijk, Everinge, Quistkost, Molen, Nieuw-Ovezand, Oudelandsche, Storm. Groote Reinouts, Kleine Reinouts, Baarland, Zuid, Blazekop, Zak, Calange, Oud-Ovezand, Verlorenkost, Nieuwlande, Onze-Lieve-Vrouwe, Willouts, Nisse-Stelle, Baarland-Stelle, Zak, (deels v.m. waterschap Baarland deels v.m. waterschap Nisse-Stelle), Fiernis, Hugo, Jan-Vierloos, Kaneel, Middelzwake, Vlieguit, Oosterzwake, Heer-Jansz, Hoedekenskerke, Nieuwe Hoondert, Oude Hoondert, Nieuwe Vreeland, Oude Vreeland, Noord, Slabbekoorn, Siguit en Boone, met inbegrip van de scheidingsdijken met het eerste en derde district. Het vijfde district omvatte het in de gemeente Goes gelegen deel van de Brede Watering bewesten Yerseke en de polders Goessche en Pier-en-Pinks, met de scheidingsdijk met het tweede district. Het zesde district omvatte het grondgebied van de gemeente Kapelle, bestaande uit een deel van de polder de Brede Watering bewesten Yerseke en de polders Stormezande, Snoodijk, Willem-Anna en Haventje van Biezelinge. Het zevende district omvatte het in de gemeente Reimerswaal gelegen deel van de Brede Watering bewesten Yerseke en de polders Molen, Buren, Kaars, Koude, Kruiningen, Nieuw-Olzende, St.-Pieters, Nieuwlande en Oost-Hinkelen, met inbegrip van de scheidingsdijk met het achtste district. Het achtste district omvatte de polders Karel, Maags, Monniken, Nieuw-Krabbendijke, Oost, Stroodorpe, Oud-Krabbendijke, Waarde, Westveer, Valkenisse, Ernmanuë1, Maire, Eerste Bath, Tweede Bath, Reigersbergsche, Frederika, Zimmerman, Kreekrak, Völcker en Anna Maria, zonder de scheidingsdijk met het zevende district. Wapen: Dit werd verleend bij K.B. van 11 december 1959. Het is het wapen van Zuid-Beveland, zoals het voorkomt op de wapenkaart van Smallegange (1696), een merkwaardigheid omdat het eiland nooit een eigen rechtsgebied is geweest. De gans, die ook voorkomt op het wapen van Goes, is echter wel een zinvol symbool voor een gebied waar zoveel wilde ganzen overwinteren. Historische geografie: Zie bij Zuid-Beveland en de afzonderlijke polders. Bestuurlijke ontwikkeling: Zie bij de afzonderlijke polders.
AUTEUR
J. Kuipers
LITERATUUR
Wilderom, Tussen afsluitdammen III. J.P.B. Zuurdeeg, De Brede Watering.
AFBEELDING
Het gemaal van Borssele. Op de achtergrond rechts het dorp, links de PZEM-kernenergiecentrale.