Nisse

Uit encyclopedie van zeeland
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Nisse (nesse)
Gapinge: Dorpshuis De Spil. Foto: A.F. Dingemanse, 1995. Bron: ZB, Beeldbank Zeeland, rec.nr. 51442

Het dorp: kenmerken

Nisse is een dorp en voormalige gemeente (tot 1970) in de gemeente Borsele, in de Nederlandse provincie Zeeland. Het dorp is gelegen op het zuidelijk deel van schiereiland Zuid-Beveland, de zogenaamde “Zak van Zuid-Beveland”. Het dorp heeft 615 inwoners (1 januari 2021).

Nisse heeft een beschermd dorpsgezicht en is daarmee een van de zeventien beschermde stads- en dorpsgezichten in Zeeland. Het geldt als een van de mooiste dorpen van Zuid-Beveland en wordt gedomineerd door de karakteristieke 14e-eeuwse kerktoren van de Hervormde kerk, die in de wijde omgeving te zien is.

===Nesse=== In zee of zeeboezem uitstekend stuk land; Germ. nasja, hetgeen een afleiding is van nasu ('neus'). Nisse of nesse zou letterlijk vertaald kunnen worden in: landneus. Voorbeelden zijn: Nisse, Ossenisse (Ossenesse), Hontenisse, Bruinisse, Scherpenisse, Stavenisse, Valkenisse, Renesse en in veel later tijd Terneuzen.

Monumenten en bezienswaardigheden

Grote of Mariakerk

De Grote of Mariakerk is een middeleeuwse gotische kruiskerk (1425-1525) . Het schip en koor hebben een houten spitsbooggewelf. Daaronder bevinden zich unieke beelden van de 12 apostelen met hun attributen. Verder is er veel mooi houtsnijwerk op banken en preekstoel. In de wandelkerk bevinden zich fraaie muurschilderingen uit de 15e eeuw, meerdere oude grafzerken vanaf 1444 en een grafkelder van het geslacht Van Borsselen. De 14e eeuwse toren is in 2010 gerestaureerd en in eigendom van de gemeente Borsele. Eenmaal per 14 dagen is er een dienst op zondagmorgen om 10.00 uur.

Kasteelterrein

Het smeedijzeren hek met hardstenen posten en bakstenen vleugels is de eigenlijke kasteelingang van Slot ter Nisse. Samen met de aan het Dorpsplein tegenover de kerk staande boerderij de enige overgebleven bouwsels van het kasteel.

Dorpsplein

Dit historische plein met zijn kerk en vaete (de vijver die vroeger gebruikt werd als drinkplaats) is beschermd dorpsgezicht. Vaste ordende elementen zijn de streekeigen boombeplanting, omzoomd door lage gevelwanden. Deze geven het plein een groots karakter.

Auteur

J.A. Trimpe Burger, aangevuld: W. van Gorsel, 2022.

Literatuur

  • Gysseling, Toponymie van Zeeuws-Vlaanderen

Encyclopedie van Zeeland, 1982-1984

Bekijk de originele tekst uit de Encyclopedie van Zeeland, 1982-1984