Noordpolder

Noordpolder

1. Polder binnen Terneuzen; opgenomen in het Waterschap Axeler Ambacht (opgericht 1965); opp. ca. 50 ha. Het gebied van de polder werd oorspronkelijk tussen ca. 1300 en 1350 bedijkt; de polder zelf is waarschijnlijk een herdijking van een overstroomde inlaag van de Zuidpolder. De Noordpolder overstroomde bij de militaire inundaties van 1584/85, daarna nogmaals van 1586/89 en bij de stormvloed van 1808. In 1882 werd vóór de zeedijk van de polder een kade aangelegd met daarachter oesterputten; deze kade vormde het begin van de huidige zeewering, met de totstandkoming waarvan ca. 10 ha op de Westerschelde gewonnen werd. Het westelijk deel van het betreffende, als 'oesterput' bekend staande gebied, ten oosten van de watertoren, werd `leeuwerikenpue genoemd. 2. Polder in de gemeente Axel; opgenomen in het Waterschap Axeler Ambacht (opgericht 1965); opp. ca. 84 ha, hoogteligging ca. 1,3 m + N.A.P. De afwatering geschiedt via de sluis in de Nieuw-Othenepolder. In het zuiden en oosten van de polder ligt een deel van Axel. De polder kwam tussen 1591 en 1596 tot stand op het gebied, waar vóór de militaire inundaties van 1584/85 de Grote en Kleine Buthpolder lagen Buthpolder). Kort na de bedijking vond inundatie plaats; in 1599 werd de Noordpolder weer beverst. De volgende overstromingen van de polder vonden plaats in 1606, 1609 en 1682. De Noordpolder heeft ook tot de v.m. gemeente Axel behoord. 3. Polder in de gemeente Borsele; opgenomen in het Waterschap de Brede Watering van Zuid-Beveland (opgericht 1959), thans Waterschap Noord- en Zuid-Beveland; oppervlakte ca. 84 ha; hoogteligging ca. 1,0 m + N.A.P. De polder behoort tot het afwateringsgebied van het gemaal Hellewoud in de Ellewoutsdijkpolder. Omstreeks het 4e kwart van de 13e eeuw werd de polder bedijkt op de opgeslibde Zwake-inham ten noorden van Ellewoutsdijk; voor zover hij behoorde tot Oudelande, werd de Noordpolder Ver Herkenradepolder genoemd. Hij heeft later behoord tot de voormalige gemeenten Ellewoutsdijk en Oudelande (de noordoosthoek) en maakte tot 1959 deel uit van het waterschap Baarland Baarlandpolder). Bij de vloed van 1 februari 1953 overstroomde de polder via de Ellewoutsdijkpolder (watervrij 12 maart 1953). 4. Polder in de gemeente Borsele, rakend aan de Westerschelde (Biezelingsche Ham); opgenomen in het Waterschap de Brede Watering van Zuid-Beveland (opgericht 1959), thans Waterschap Noord- en Zuid Beveland; oppervlakte ca. 20 ha; hoogteligging ca. 0,8 m + N.A.P. De afwatering geschiedt via het gemaal Groenewege in de Hoedekenskerkepolder. De polder werd omstreeks 1300 tegen Hoedekenskerke in de mond van de Zwake bedijkt. Hij inundeerde in 1808 en behoorde tot de heerlijkheid en de voormalige gemeente Hoedekenskerke. Tot 1959 maakte de Noordpolder deel uit van het waterschap Hoedekenskerke Hoedekenskerkepol der). 5. Polder in de gemeente Tholen, aan de Oosterschelde (slikken van de Dortsman); opgenomen in het Waterschap Tholen (op gericht 1959); oppervlakte ca. 545 ha; hoogteligging gemiddeld 0,2 m - N.A.P. De af watering geschiedt via het gemaal de Noord aan de polder (3 verticale schroefcentrifugaalpompen met 3 electromotoren, capaciteit 125, 120 en 120 m3 per minuut bij op voerhoogte 2,70 1,70 en 1,70 m; bemalingsgebied 4320 ha; gesticht 1958). De polder is kort voor 1339 of in 1369/70 tot stand gekomen. Hij viel onder de heerlijkheid St.-Maartensdijk en inundeerde in 1570 en bij de vloed van 1 februari 1953 (watervrij 15 april 1953). Van stroomaanval heeft hij nooit last gehad, daar de voorliggende slikken altijd voldoende breed zijn gebleven. Tot 1959 was de Noordpolder ingedeeld bij het waterschap St.-Maartensdijk (opgericht 1874; Oudelandpolder). 6. Verloren polder van Oost Zeeuws-Vlaanderen, gelegen in de Schelde, ongeveer ten oosten van het huidige Verdronken Land van Saaftinge. Ten zuiden ervan lag in de 16e eeuw het Fort Haeften. De Noordpolder werd omstreeks 1350 bedijkt, inundeerde o.a. in 1530 en ging definitief verloren na de militaire inundaties van 1584/85. 7. Verloren polder van Zuid-Beveland, behorende tot Assemansbroek in het Verdronken Land van Zuid-Beveland; bedijkt vermoedelijk 2e helft 12e eeuw, verdronken 1530, evenals 8. Verloren polder van Zuid-Beveland, behorende tot Reimerswaal in het Verdronken Land van Zuid-Beveland. 9. Voormalig poldertje in West Zeeuws-Vlaanderen; deel van de Oudelandsche Polder en gelegen ten westen van Cadzand; vermeld ca. 1227. Het werd ook wel Noordland genoemd; ten noorden en noordoosten ervan lagen beginnen begin) die eveneens Noordland heetten. 10. Voormalige polder in West Zeeuws-Vlaanderen; thans deel van de Vierhonderdpolder (zuidwestelijk deel) en de aan grenzende Zuidzandepolder.

LITERATUUR

Wilderom, Tussen afsluitdammen II, III en IV (figuur 24). C. Dekker, Zuid-Beveland. Roessingh, Waterschap Baarland. Roessingh, Waterschap Hoedekenskerke. K .J.J. Brand, Oost Zeeuws/Vlaamse polderland. Gottschalk, Historische geografie I. Roos, Woordenboek. Van Empel en Pieters, Zeeland, 128.