Zeeuws Archief
| Zeeuws Archief, voorheen Rijksarchief in Zeeland |
|---|
Het Zeeuws Archief (voorheen Rijksarchief in Zeeland), is gevestigd aan het Van de Perrehuis, Hofplein 16 in Middelburg, met dependances in Terneuzen en Zierikzee, is het Regionaal Historisch Centrum voor Zeeland, de gemeenten Middelburg, Veere, Vlissingen, Terneuzen, Schouwen-Duiveland en Kapelle.
Taken
Het Zeeuws Archief is een kenniscentrum voor historisch en genealogisch onderzoek in Zeeland. De dienst beschikt over een collectie archieven, verzamelingen, tekeningen, kaarten, prenten en foto's over Zeeland. Het Zeeuws Archief fungeert in formele zin als Rijksarchief in Zeeland en als gemeentearchief voor de gemeenten Middelburg, Veere, Vlissingen, Terneuzen, Schouwen-Duiveland en Kapelle. Er werken ongeveer zeventig medewerkers, directeur is dr. Hannie Kool-Blokland (tot september 2024).
Collectie
Het Zeeuws Archief beheert enerzijds archieven en verzamelingen afkomstig van rijks-, provinciale en particuliere instellingen met als werkingsgebied de provincie Zeeland of voorgangers daarvan, en anderzijds van de gemeentebesturen en particuliere instellingen in de gemeenten Middelburg, Veere en Kapelle en voorgangers. In de archieven bevinden zich onder meer die van de Middelburgse Commercie Compagnie dat opgenomen is in de Unesco werelderfgoedlijst voor documenten.[1]
In 2007 sloot het Zeeuws Archief een dienstverleningsovereenkomst met het Waterschap Zeeuwse Eilanden (nu:Waterschap Scheldestromen), waardoor alle archieven van dit waterschap en diens rechtsvoorgangers voor het zover het de Zeeuwse eilanden betreft, in beheer kwamen bij het Zeeuws Archief en in de studiezaal ter beschikking worden gesteld. De archieven van het voormalige Waterschap Zeeuws-Vlaanderen worden beheerd en beschikbaar gesteld in het Waterschapskantoor in Terneuzen.
Huisvesting
De kantoorfuncties van het Zeeuws Archief zijn ondergebracht in het monumentale Van de Perrehuis, een achttiende-eeuws stadspaleis in het centrum van Middelburg, gebouwd op de kelders van een commanderij van de Duitse Orde. Voor de publieksfuncties is het pand uitgebreid met een driehoekige moderne vleugel van staal en glas, waar de receptie, depots, studiezaal, bibliotheek en het archiefcafé zijn ondergebracht. In een naastgelegen pand, intern verbonden met het Zeeuws Archief, zijn ook het Genealogisch Centrum Zeeland en sinds augustus 2020 het Roosevelt Institute for American Studies (RIAS) gevestigd. In de kelderverdieping worden (doorgaans) jaarlijkse tentoonstellingen georganiseerd, zoals ‘’Ooggetuigen van de slavenhandel’’ (te zien van 2022-2024), die grotendeels werd samengesteld aan de hand van eigen archivalia.
Van de naast het Van de Perrehuis gelegen brouwerij De Drye Tonnekens rest tegenwoordig alleen nog de poort, die in gebruik is als toegang tot het Zeeuws Archief.
Organisatie
Het Zeeuws Archief is in 2000 ontstaan door een fusie tussen drie archiefdiensten: het Rijksarchief in Zeeland, het Gemeentearchief Middelburg en het Gemeentearchief Veere. Sinds 4 januari 2000 is het Zeeuws Archief op de huidige locatie voor het publiek geopend.
De Gemeenschappelijke Regeling Zeeuws Archief is een zelfstandig bestuursorgaan en is een initiatief van de Rijksarchiefdienst (Ministerie van OCW), de Gemeente Middelburg en de Gemeente Veere. Het Zeeuws Archief wordt ondersteund door de Stichting Vrienden van het Zeeuws Archief.
Directeuren
Archivaris van de Provincie Zeeland
- Jacob Philip van Visvliet, 1843-1888
Rijksarchief Zeeland
- Dr. Mr. Jacob Pieter Nicolaas Ermerins, 1890-1894
- Dr. Robert Th. Azn. Fruin, 1894-1910
- Dr. Klaas Heerinca, 1911-1921
- Mr. Adriaan Meerkamp van Embden, 1921-1943
- Dr. Willem Sybrand Unger, 1944-1954
- Dr. Pieter Scherft, 1954-1980
- Drs. Roelof Koops, 1980-1991, 1993-2000
Zeeuws Archief
- Drs. Roelof Koops, 2000-2010
- Dr. Hannie Kool-Blokland, 2010-2024
- Dr. Anya Luscombe, 2025 – heden
Auteur
-herz. J. Francke, maart 2023
Bronnen
Literatuur
- Jeanine Dekker, Peter Don en Albert Meijer (red.); Katie Heyning (beeldred.), Een bijzonder huis op een bijzondere plek. Het Van de Perrehuis in Middelburg en zijn omgeving, (Middelburg, 2000).
Externe links
- Website Zeeuws Archief
- Genealogische website Zeeuws Archief
- Roosevelt Institute for American Studies