Kruispolder

Kruispolder

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

1. Polder in de gemeente Aardenburg; opgenomen in het Waterschap Het Vrije van Sluis (opgericht 1942); oppervlakte ca. 27 ha; behorend tot het hoofdafwateringsgebied Cadzand Kievittepolder).

De oorspronkelijke St.-Kruispolder kwam in 1462 tot stand als een herdijking uit de Zuudzee. Hij werd bedijkt door Jan de Plaet, koopman uit Brugge. In 1470 stichtte hij in de polder een nieuwe kerk ter ere van St. Margriet; na overstroming en in 1375/76 en 1404 ontstond voor de derde keer de gelijknamige parochie. Jan de Plaet heeft tevens meegewerkt aan de bedijking van de Cathalijnepolder (1465) en de St .-Lievenspolder (1481). De voormalige Plaetspolder op het eiland Cadzand heette vermoedelijk naar Jan de Plaet of naar een van zijn familieleden. De St.-Kruispolder werd door de Brandkreek (1622), thans Brandkreekpolder (1711), in tweeën gesplitst. Het zuidelijk deel is thans de Belgische St. Kruispolder. De Nederlandse Kruispolder heeft behoord tot het waterschap Eiland en Brandkreek Brand kreekpolder) en viel binnen de voormalige gemeente St.-Kruis. Hij ligt onder één dijkage met de noordoostelijk aangrenzende St .-Lievenspolder.

2. Polder in de gemeente Hontenisse, gelegen aan de Westerschelde (Schor van Baalhoek); opgenomen in het Waterschap Hulster Ambacht (opgericht 1965); oppervlakteca. 746 ha, hoogteligging 0,4 m N.A.P. tot 1,1 m N.A.P. Aan de polder ligt het gemaal Kreispolder (1 electromotor en 1 schroefcentrifugaalpomp, cap. 70 m' per minuut bij opvoerhoogte 1,7 m; bemalingsgebied ca. 754 ha; gesticht 1960). Voorts liggen in de polder de buurtschappen Kruisdorp (noordwesten), Kruispolderkaai of Kruispolderhaven (zuidoosten) en ten zuiden van de laatste Duivenhoek (op de grens met de Kleine Molenpolder); in de noordoosthoek ligt Baalhoek. De polder werd in 1612 bedijkt op een deel van het verdronken land van Hontenisse; de oude Polder van Hontenisse was in 1509 verdronken hij de Cosmasen Damianusvloed. De Kruispolder heeft ook tot de v.m. gemeente Hontenisse behoord. Hij inundeerde bij de vloed van 1 februari 1953 watervrij 14 februari 1953).

AUTEUR

J. Kuipers

LITERATUUR

Wilderom, Tussen afsluitdammen IV. Brand, Oost Zeeuws-Vlaamse polderland. Viaene, De schorren van Oud Hontenisse. Gonsehalk, Historische geografie H. Roos, Woordenboek. Van der Aa, Aardrijkskundig woordenboek.