Zuidpolder

Zuidpolder

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

1. Polder, grotendeels gelegen binnen Terneuzen, ten westen van de Othenesche kreek; opgenomen in het Waterschap De Drie Ambachten; opp. ca. 203 ha. De polder, die ook Zuidlandpolder genoemd wordt, werd omstreeks 1300-1350 met de omringende polders zoals de Zeven Trinité'spolder en de St.-Annapolder bedijkt in de geul tussen Axel en de Honte Westerschelde. Het noordwestelijk deel was vroeger een aparte polder Triniteit De Zuidpolder werd in 1586 niet het omringende gebied na de militaire inundaties van 1584/85 herdijkt, inundeerde daarna weer mogelijk i.v.m. de militaire operaties om Axel) en werd weder om beverst in 1589. De polder behoorde tot het waterschap Zuid, Kats, St.-Anna en Sparks (ca. 377 ha), bestaande uit de vier in de naam vermelde polders en viel ook binnen de voormalige gemeentegrenzen van Terneuzen. 2. (van Baarland). Polder in de gemeente Borsele, gelegen aan de Westerschelder opgenomen in het Waterschap de Brede Watering van Zuid-Beveland, thans Waterschap Noord- en Zuid-Beveland; opp. gem. 1m + N. A.P.; afwatering via het gemaal Hellewoud in de Ellewoutsdijkpolder. De polder werd in de eerste helft van de 14e eeuw ten zuiden van Baarland bedijkt, grotendeels in de Dierik. Hij wordt vermeld in 1393. De Zuidpolder strekte zich verder zuidwaarts uit dan thans; o.a. vóór de Zuidpolder heeft de verloren Vogelsangpolder gelegen, met daarvoor weer de eveneens verloren polders van het schiereiland Stuivezand. De Zuidpolder behoorde tot de heerlijkheid Baarland (en Bakendorp) en tot de v.m. gemeente Baarland. Tot 1959 maakte hij deel uit van het waterschap Baarland Baarlandpolder). Vóór de herverkaveling van 1953-1962 lag achter de zeedijk een zestal wielen als overblijfselen van oude doorbraken. 3. (van Ellewoutsdijk). Verloren polder van Zuid-Beveland, deels buitendijks gelegen ten oosten van Ellewoutsdijk in de Westerschelde (Zuidgors). De polder werd waarschijnlijk in de eerste helft van de 14e eeuw bedijkt; de oppervlakte bedroeg ca. 134 gemeten. Vóór de polder hebben de eveneens verloren Zoute Polder en Nieuwe Polder gelegen. De polder verdronk na 1570. Ca. 311 ha van het poldergebied is in 1957 herwonnen als het Van Hattumpoldertje (Ellewoutsdijkpolder), dat gelegen is tussen de oude en de nieuwe zeedijk. 4. (van Valkenisse). Verloren polder van Zuid-Beveland, gelegen in de omgeving van Valkenisse; ligging slechts bij benadering bekend. Hij werd bedijkt vóór 1445 en verdronk waarschijnlijk in 1530. De oppervlakte bedroeg 53 schotbare gemeten. 5. (van Waarde). Voormalige polder van Zuid-Beveland, gelegen in de Waardepolder, ongeveer ten zuidoosten van Waarde. De polder werd bedijkt in de tweede helft der 13e eeuw en inundeerde in 1530; de opper vlakte bedroeg 111 gemeten. 6. (Sudpolre, Suutpolre, Suytpolre). Voormalige polder in West Zeeuws-Vlaanderen; vermeld in 1189/90 en ca. 1227. Sud- en Kercpolre Kerkpolder) zijn na de Sudhpolra bij Ramskapelle de oudst bekende poldernamen; zie ook Oudelandsche Polder. De Sudpolre lag beoosten de kerk van Cadzand. 7. (Zuudpolre). Bewesten-Terhofstedepolder. 8. Voormalig poldertje in West Zeeuws-Vlaanderen; bekend als begin in de Strijdersgatpolder; misschien identiek aan de reeds in 1189/90 vermelde Sudpolre (zie 6 hierboven), die eveneens ten oosten van de kerk van Cadzand lag.

LITERATUUR

Wilderom, Tussen afsluitdammen III en IV. K.J.J. Brand, Oost Zeeuws-Vlaamse polderland. C. Dekker, Zuid-Beveland. Gottschalk, Historische geografie I. W.L.A. Roessingh, Waterschap Baarland. Visscher-Romankaart.