Zeeland Seaports
Havenbedrijf in Vlissingen-Oost.
| Zeeland Seaports |
|---|
De haven van Zeeland (Zeeland Seaports) behelst een samenwerking tussen de havens van Vlissingen en Terneuzen. In 1998 kwamen beide havens overeen de krachten te bundelen onder de vlag van één havenschap. Sinds 2011 is Zeeland Seaports verzelfstandigd naar een overheids-NV. Op dit moment (2017) zijn er ongeveer 85 mensen in dienst bij Zeeland Seaports.
Zeeland Seaports stelt zich drie taken ten doel: uitgifte van grond en aantrekken van nieuwe bedrijven; aanleggen, beheren en onderhouden van infrastructuur en het garanderen van veiligheid in het algemeen en van het scheepvaartverkeer in het bijzonder.
Geschiedenis van het bedrijf
Haven van Vlissingen
Na een bloeitijd in de 13e en in de 16e eeuw zijn de Vlissingse havenactiviteiten in de 19e eeuw sterk ingezakt. Door de aanleg van het kanaal door Walcheren (eind 19e eeuw) en de bouw van de spoorlijn Bergen op Zoom-Vlissingen komt daar verandering in.
De Vlissingse haven - twee binnenhavens en één buitenhaven - wordt aanvankelijk vooral gebruikt door Stoomvaart Maatschappij Zeeland voor haar veerdienst naar Engeland.
Na het einde van de Eerste Wereldoorlog groeit de bedrijvigheid in de Vlissingse haven. Dit leidt tot uitbreiding van de buitenhaven. De Tweede Wereldoorlog brengt echter nieuwe tegenslagen en veel installaties gaan verloren.
Vanaf 1964 gaat het weer bergopwaarts. Dat jaar, op 2 september, wordt de eerste haven in Vlissingen-Oost geopend, de Sloehaven.[1] Daarna vestigen zich vele grote industriële bedrijven, waaronder de kerncentrale, zich rond deze haven.
Havenschap Vlissingen
Het gebied Vlissingen-Oost meet inmiddels ongeveer 2.200 hectare. Het westelijk deel maakt onderdeel uit van de gemeente Vlissingen, het oostelijk deel behoort tot de gemeente Borsele. Vlissingen-Oost werd vanaf 1971 beheerd door het in dat jaar gestichte Havenschap Vlissingen. Binnen deze regeling werkten gemeenten, Rijk en Provincie nauw samen.[2]
Haven van Terneuzen
De haven van Terneuzen dankt zijn bestaan voor een groot deel aan Gent. Deze oude Vlaamse handelsstad had een grote behoefte aan een directe, zo kort mogelijke verbinding met de open zee en zo kwam noordelijke uitbreiding via Terneuzen in beeld. Daarop besloot koning Willem I de Sassevaart van Gent naar Sas van Gent door te trekken naar Terneuzen. Het nieuwe kanaal werd op 18 november 1827 geopend. Hierdoor konden er via de Westerschelde weer zeeschepen naar Gent varen. Terneuzen werd uitgerust met twee sluizen, één van 8 meter en één van 12 meter breed. Al spoedig na opening van het kanaal volgden er verdieping (tot acht meter) en verbreding. Zo werd het mogelijk grotere en bredere schepen te ontvangen.
Aan het eind van de negentiende eeuw ontwikkelde de haven van Terneuzen zich verder via de aanleg van twee spoorlijnen naar de haven, de lijnen Gent-Terneuzen en Mechelen-Terneuzen. Hierdoor werd de Terneuzense haven voor een interessante plaats voor op- en overslagbedrijven.
Na de Tweede Wereldoorlog maakte Terneuzen zijn grootste groei mee. De gemeente Terneuzen werd aangewezen als groeigemeente en haar haven werd verder verbreed en verdiept. Verder werden er nieuwe havens ontwikkeld langs het kanaal. Hierdoor werd Terneuzen een aantrekkelijke vestigingsplaats voor vele bedrijven (o.a. Dow Chemical)
Een latere ontwikkeling is de Axelse Vlakte.
Zeeland Seaports
Op 1 januari 1998 fuseert het Havenschap Vlissingen met Havenschap Terneuzen tot het nieuwe havenschap Zeeland Seaports, waarin alleen nog de omliggende gemeenten (Borsele, Sas van Gent, Vlissingen en Terneuzen) en de provincie Zeeland deelnemen.[3]
In de Hamburg-Le Havre range worden twaalf belangrijke Noord-Europese havens met elkaar vergeleken. Zeeland Seaports bezet daarin de negende plaats. Het 'marktaandeel' bedraagt 2,7%, achter Zeebrugge, voor Gent. In vergelijking met voorgaande jaren is het percentage iets gedaald.
Cijfers
De onderstaande cijfers zijn afkomstig uit het jaarverslag van Zeeland Seaports uit 2015:[4][5]
- Totale oppervlakte: van 4 400 hectare
- Totale kadelengte is 10 500 meter
- Maximale diepgang: in Vlissingen 16,5 meter, in Terneuzen 12,5 meter
- Toegevoegde waarde: 2,9 miljard euro (2015)
- Behandelde lading: 33 miljoen ton (2015)
- Aantal gevestigde bedrijven: ruim 200 (2015)
In de onderstaande tabel worden enige belangrijke kengetallen weergegeven over de periode 2007-2015[6]
| 2007 | 2008 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aanvoer (x 1000 ton) | 24.987 | 24.831 | 24.867 | 26.382 | 23.915 | 23.566 | 24.289 | 22.924 | ||
| Afvoer (x 1000 ton) | 8.059 | 8.447 | 8.101 | 9.138 | 10.078 | 9.461 | 10.811 | 10.145 | ||
| TOTAAL (x 1000 ton) | 33.046 | 32.278 | 32.968 | 35.520 | 33.993 | 33.028 | 35.099 | 33.069 | ||
| → waarvan | ||||||||||
| containers (x 1000 ton) | 250 | 171 | 224 | 190 | 202 | 188 | 211 | 374 | ||
| roll-on-roll-off (x 1000 ton) | 2.945 | 2.261 | 1.624 | 1.589 | 1.516 | 1.365 | 1.422 | 647 | ||
| conventioneel stukgoed (x 1000 ton) | 6.755 | 7.612 | 7.352 | 7.793 | 8.330 | 7.943 | 7.735 | 9.710 | ||
| droog massagoed (x 1000 ton) | 11.353 | 12.203 | 11.854 | 13.170 | 11.931 | 10.652 | 11.193 | 10.099 | ||
| nat massagoed (x 1000 ton) | 11.744 | 11.031 | 11.913 | 12.778 | 12.014 | 12.880 | 14.538 | 12.240 | ||
Literatuur
Auteur
W. van Gorsel, 2017
Bronnen
Noten
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Koningin bij opening Haven Vlissingen-Oost', in: PZC, 3 september 1964
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Eerste vergadering havenschap Vlissingen voor publiek', in: PZC, 12 maart 1971
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Havens wereldwijd de boer op', in: PZC, 17 april 1997
- ↑ Opgave Zeeland Seaports, jaarverslag 2015
- ↑ Zeeland Seaports: Jaarverslag 2015
- ↑ Diverse jaarverslagen van Zeeland Seaports