Frans de Munck
| Frans de Munck | |
|---|---|
 Alkmaar tegen Fortuna '54 om Prins Bernhardbeker. Sportveld Paleis Soestdijk. Prins Bernhard met Frans de Munck
, foto: Pot, Harry / Anefo, 1956, Nationaal Archief | |
| Geboren | 20 augustus 1922 Goes |
| Overleden | 24 november 2010 Arnhem |
| Beroep | profvoetballer en trainer |
Frans de Munck was een Nederlandse voetbalkeeper en trainer. Zijn bijnaam was De Zwarte Panter, dit vanwege zijn zwarte haren, keepersoutfit en reflexen als een kat. Hij speelde in totaal 31 interlands en werd in 1958 kampioen met het Utrechtse DOS.
Jeugd
Frans de Munck was de zoon van Frans de Munck senior, op zijn beurt een zoon van een Belgische binnenvaartschipper. Frans de Munck senior verdiende zijn brood als tweede stoker bij het gasbedrijf in Goes, waar hij Johanna Maria Labeur leerde kennen, een weduwvrouw afkomstig uit Kattendijke. De vrouw nam uit haar eerste huwelijk twee kinderen mee. Het paar vestigde zich aan de Westerstraat in Goes. Frans de Munck junior kreeg later uit het huwelijk van zijn vader ook nog een halfbroertje, Pieter, die zeven jaar jonger was. Zijn (biologische) moeder is onbekend.
Als jongere deed Frans de Munck veel aan sport. Behalve voetbal ook aan wielrennen, atletiek, korfbal en handbal. Met name in atletiek - o.a. Zeeuws kampioen speerwerpen - en handbal blonk hij uit. Ook had hij van zijn vader - zelf een verdienstelijk wielrenner - een wielrenfiets cadeau gekregen, waarop hij wat plaatselijke wedstrijdjes won.
Zijn grote liefde was echter het voetbal. Als jongen van acht jaar ging hij kijken naar de trainingen van V.v. Goes en voor de trainingen ging hij op het doel staan, zodat de spelers op hem konden schieten. Vanwege een knieblessure kon hij zijn grote droom, midvoor worden, niet verwezenlijken. Daarom ging hij maar in het doel staan. Het bleek een gouden keuze. Hij ontwikkelde zich tot een geweldige keeper. Zijn debuut in het eerste elftal was in 1937, uit tegen het Oosterhoutse TSC.
Spelerscarrière
Sittardse Boys
In de oorlogsjaren kreeg Frans de Munck via een Duitse officier de mogelijkheid bij Turu Düsseldorf te gaan spelen. Omdat hij weigerde moest hij in een Duitse wapenfabriek gaan werken. Het geïnteresseerde Sittardse Boys bood hem een ontsnappingsmogelijkheid. Als keeper van [v.v. Goes] blonk hij namelijk dusdanig uit dat hij in 1944 bij Sittardse boys een contract kon krijgen; overigens na een beslissingswedstrijd om promotie tussen Goes en Sittardse Boys. Een sponsor van Sittardse boys voorkwam dat hij in Duitsland als dwangarbeider te werk zou worden gesteld. In Sittard werd een Ausweiss voor hem geregeld en kreeg hij na de oorlog een baan bij de politie. Hij kwam vervolgens ook voor het Nederlands politie-elftal uit.
Nederlands elftal
Aanvankelijk kwam Frans de Munck uit voor het zgn. bondselftal (Nederland B). Op 23 april 1949 debuteerde hij in de Kuip voor het grote Oranje, thuis tegen Frankrijk (uitslag: 4-1). Na een volgende interland, uit tegen Denemarken, werd hij lange tijd niet opgeroepen, omdat hij (samen met Georg Kessler) bij Sittardse Boys geld zou hebben aangenomen en daarmee de amateurbepalingen zou hebben overschreden. Pas vanaf 1954 zou hij weer worden opgeroepen voor Oranje. Zijn laatste, 31e interland, was op 24 april 1960 als hij het doel verdedigde in de wedstrijd Belgie-Nederland (uitslag 2-1).[1]
FC Köln
Na een toernooi met Sittardse Boys in Barcelona (1947) kreeg De Munck een aanbieding van FC Barcelona. Omdat hij in beeld wilde blijven voor Oranje ging deze transfer niet door. Ook een overgang naar Ajax - dat hem ook een kantoorbaan aanbood - mislukte, omdat de KNVB vanwege zijn aangenomen betalingen niet meewerkte. Hij moest tot het seizoen 1950/'51 bij Sittardse Boys blijven. Nog voordat dat seizoen inging stapte hij over naar het geïnteresseerde FC Köln.
Frans de Munck ging vanaf mei 1950 voor FC Köln spelen. Bij de Duitse profclub, getraind door Hennes Weisweiler, verdient hij 1.500 Mark per maand. Ook krijgt hij 30.000 Mark aan tekengeld. In die tijd een fortuin.
De charismatische en goed uitziende Frans de Munck werd erg populair in Duitsland. Vanwege zijn volledig zwarte outfit werd hij ook wel 'Die schwarze Katze' genoemd. In Nederland werd dat vertaalt als 'de zwarte panter'. Mede door zijn populariteit speelde Frans de Munck ook nog mee in de Duitse speelfilm 'Das ideale Brautpaar'. Hij speelde daarin de rol van Jurgen Busse, een keeper van een profclub.
Watersnoodwedstrijd
Door de zgn. watersnoodwedstrijd[2] op 12 maart 1953, een wedstrijd tussen Nederlanders die bij een buitenlandse profclub speelden en Frankrijk - opbrengst voor watersnoodslachtoffers, uitslag 2-1 voor 'Nederland' - kreeg De Munck weer bekendheid in Nederland. Hij behoorde in de in Parijs gespeelde wedstrijd tot de uitblinkers. Overigens speelde ook de bij Bordeaux spelende provinciegenoot Joop de Kubber mee in deze watersnoodwedstrijd.
Fortuna '54
Een jaar later, in 1954, startte de zgn. 'wilde' profcompetitie, een betaalde competitie georganiseerd buiten de KNVB om. Frans de Munck tekent hierop een contract bij een van de deelnemers van deze competitie, Fortuna '54 uit Geleen. Ook andere bekende Nederlandse voetballers als Cor van der Hart en Bram Carlier tekenden voor de ambitieuze Limburgse club.
DOS
In 1957, na drie jaar Fortuna '54, stapte Frans de Munck over naar het Utrechtse DOS. Met deze club werd hij in 1958 meteen kampioen van Nederland.[3] Hij bleef tot 1961 bij de Utrechtse club, waarna hij - inmiddels 39 jaar oud - gaat spelen voor eerstedivisieclub Veendam.
Afbouwen bij kleinere clubs
Na zijn periode in Veendam, tot 1963, speelde De Munck daarna nog voor Cambuur uit Leeuwarden en Vitesse uit Arnhem. Hij nam pas op 44-jarige leeftijd afscheid als actief speler tijdens een vriendschappelijk duel tussen Vitesse en FC Köln (28 mei 1967).
Trainerscarrière
De trainerscarrière van Frans de Munck kwam moeizaam op gang. Dat had te maken met de KNVB, die van mening was dat De Munck niet over de juiste papieren beschikte. Wel had de Goesenaar een opleiding aan de Sporthochschule in Keulen gevolgd. Zelfs Prins Bernhard moest er uiteindelijk aan te pas komen om de KNVB te overtuigen Frans de Munck als trainer toe te laten.
Frans de Munck begon zijn trainerscarrière in 1966 bij Vitesse op het moment dat hij zelf nog actief is als speler. Hij volgde tussentijds Joseph Gruber op, die was ontslagen. Feitelijk speelde De Munck zijn laatste officiële wedstrijd daarom al in augustus 1966.
Na zijn trainerschap in Arnhem werd De Munck trainer in België. Eerst bij Club Brugge, waarmee hij in 1970 de beker won, daarna bij Lierse SK. In 1972 keerde hij als trainer terug naar Vitesse. Daar bleef hij tot 1974. Na zijn tweede periode bij Vitesse trainde Frans de Munck ook nog de amateurclubs Minerva (Utrecht) en Arnhemse Boys. Hij sloot zijn trainerscarrière af als jeugdtrainer bij FC Dordrecht.
Frans de Munck overleed 24 november 2010 op 88-jarige leeftijd in Arnhem.[4]
Auteur
Wim van Gorsel, 2015, herz. 2021
Bronnen
Literatuur
- Matty Verkamman, Chris van Nijnatten en Henri van der Steen, Negen Zeeuwen van Oranje (Goes, 1992).
- J. van den Berg e.a., Noppen in de klei; Voetbal in Zeeland sinds 1890 (Middelburg, 1987).
- Danny van der Linden, Frans de Munck. De Zwarte Panter (Deventer, 2021).
Sites
- Krantenbank Zeeland, PZC, 1950-1970
- Vi.nl, Column Johan Derksen, 3 jan. 2011
- Omroep Gelderland, 30 december 2010
Overig
Noten
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Nederlands voetbalteam ontmaskerd', in: Provinciale Zeeuwse Courant, 25 april 1960, pag. 5.
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Nederlanders lieten 90 minuten voortreffelijk voetbal zien', in: Provinciale Zeeuwse Courant, 13 maart 1953, pag. 7.
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'DOS landskampioen', in: Provinciale Zeeuwse Courant, 16 juni 1958, pag. 5.
- ↑ Frans de Munck in Arnhem gecremeerd, Omroep Gelderland, 30 december 2010