Kamperland (kampen, Campen, Campan, Campenkerc)
| Kamperland (kampen, Campen, Campan, Campenkerc) |
|---|
Het dorp: kenmerken
Kamperland is een dorp in de gemeente Noord-Beveland. Het aantal inwoners bedraagt 2.100 (1 januari 2021), waarmee Kamperland de grootste plaats is op het eiland. Tot 1995 maakte Kamperland deel uit van de voormalige gemeente Wissenkerke.
Wapen
Het wapen van het oude Campen was gelijk aan dat van het geslacht Van Campe; aangezien deze familie als een jongere tak van het geslacht Van Weerde werd beschouwd, voerde zij het wapen van dit geslacht met toevoeging van een barensteel. Het wapen komt voor op de wapenkaart van Smallegange (1696) en werd op 10 november 1819 voor de heerlijkheid bevestigd.
Geschiedenis
Campan wordt reeds in 976 genoemd. Tussen deze plaats en Goes had de St.-Baafsabdij te Gent bezittingen. In 1170 wordt Kamperland als parochie vermeld. Ze was een dochter van Oostkapelle en als zodanig bezat de abdij van Middelburg er het patronaatsrecht dat deze echter later moest delen met de ambachtsheren. De tienden waren voor het kapittel van St.-Pieter te Utrecht, die ze in 1261 en 1282 schonk aan de cisterciënzer-nonnenabdij, eerst te Noordwijk-*Emelisse, later te Waterlooswerve bij Aagtekerke.Campen leed stormvloedschade of overstroming door de St.-Clemensvloed van 23 november 1334. De parochie is ten onder gegaan in 1530/1532. De locatie van het verdronken Campen wordt op grond van archeologische, historisch-geografische en cartografische gegevens vermoed ten noordoosten en/of ten oosten van de huidige haven van Kamperland. Na de herdijking werd het ambacht Campensnieuwland gevormd; het oude ambacht werd sindsdien Oud-Campen genoemd ofschoon deze benaming ook wel eerder in gebruik was. Het nieuwe Kamperland, dat zijn naam te danken heeft aan het oude Kampen, dat tegenover Veere lag, ligt in de Heer Janszpolder waarvan de bedijking in 1699 gereedkwam; dit gebied werd gevoegd bij dat van de gemeente Wissenkerke en viel kerkelijk vanaf 1661 onder die gemeente. Toen de bevolking toenam, werd ook hier een kerk gebouwd. In 1910 werd Kamperland een zelfstandige Hervormde gemeente. Sinds 1866 was er hier een Chr. Afgescheiden kerk die in 1892 Geref. kerk werd. In 1971 ontstond een Vrijgemaakte kerk met een gering aantal leden, die kerkelijk bij Vrouwenpolder zijn gevoegd. Eeuwenlang heeft er een veerverbinding gelegen tussen Campert (Kamperland) en Veere, eertijds ook wel Campvere genaamd. De plaatsaanduiding Campvere komt reeds in 1290 voor. Het veer is in handen van veel eigenaren geweest; Sinds 1923 beheerde het Provinciaal bestuur het. Tot de openstelling van de weg over de dam ter afsluiting van het Veerse Gat op 1 november 1961 bleef het veer bestaan.
<beeldbank_images>"http://digitaal.zeeuwsebibliotheek.nl/foto/ba2ad9d4-97d1-11e3-88ef-7310cbddd41d"</beeldbank_images> [|left|thumb|400px|De haven van Kamperland omstreeks 1900, ansichtkaart, Zeeuwse Bibliotheek, Beeldbank Zeeland, recordnr. 9097]
Kamperland heeft zich na de aanleg van bovengenoemde dam op stormachtige wijze ontwikkeld als vakantieoord. De bungalowparken De Banjaard en Rancho Grande in de Onrustpolder genieten grote bekendheid. Aan de rand van het Veerse Meer zijn tal van recreatieparken ontstaan. Aan de zeezijde van de afsluitdam ligt een breed Noordzeestrand. Van oudsher bekend zijn de Kamperlandse duinen (gevormd na 1300), de enige duinen die Noord-Beveland rijk is. Voor zeilers op het Veerse Meer is er te Kamperland een jachthaven (geen getijhaven, 3 m diep).
Auteurs
J.A. Trimpe Burger; aanvullingen Jan J.B. Kuipers (2014)
Literatuur
- M.P. de Bruin en M.H. Wilderom, Tussen afsluitdammen en deltadijken dl. I (Koudekerke, 1961).
- C. Dekker, Zuid-Beveland. De historische geografie en de instellingen van een Zeeuws eiland in de middeleeuwen (Assen, 1971).
- M.K.E. Gottschalk, Stormvloeden en rivieroverstromingen in Nederland I (Assen, 1971) 83, 319, 328, II (Assen, 1975) 55, 445.
- P.M. Grijpink, Register op de parochieën, altaren, viacarieën [enz. dl. 1 (Utrecht, 1914).]
- N.H. van der Ham, Op zoek naar Oud Campen. Archeologisch onderzoek aan het havengebied van Kamperland (gemeente Noord-Beveland). ArcheoMedia Rapport A10-036-F (Nieuwerkerk aan den IJssel, 2010).
- J.J. van der Horst. 'Kerkelijk Veere', in: De Katholiek, 1864 en 1865.
- Jan J.B. Kuipers (eindred.), Sluimerend in slik. Verdronken dorpen en verdronken land in zuidwest Nederland (Middelburg/Vlissingen, 2004) 48-49 (nr. 20).
- S. Muller Hzn., 'De indeeling van het bisdom ...', in: Bronnen voor de geschiedenis der kerkelijke rechtspraak in het bisdom Utrecht in de Middeleeuwen dl. 2 (7 dln., 's-Gravenhage 1906-1924).
- G.F. Sandberg, Overzetveren in Zeeland (Middelburg, 1970).