Ellewoutsdijkpolder

Ellewoutsdijkpolder

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

Polder in de gemeente Borsele, aan de Westerschelde (Everingen); opgenomen in het Waterschap de Brede Watering van Zuid-Beveland (opgericht 1959), thans Waterschap Noord- en Zuid-Beveland; oppervlakte ca. 826 ha; hoogteligging gemiddeld ca. 0,2 N.A.P. De afwatering geschiedt via het gemaal Hellewoud in de polder bij Ellewoutsdijk (2 electrisch aangedreven horizontale schroef-centrifugaalpompen, capaciteit elk 205 m' per minuut bij opvoerhoogte 2,00 m; bemalingsgebied 3850 ha; gesticht 1958; in 1974 één pomp geautomatiseerd), mede via de half-automatische onderbemaling Coudorpe (1 electrisch aangedreven vijzel, capaciteit 48 m' per minuut bij opvoerhoogte 1,70 m; bemalingsgebied 510 ha; gesticht 1956). In de polder liggen Ellewoutsdijk (en Coudorpe). Ellewoutsdijk maakte in de 11e eeuw deel uit van het eiland Borsele, een restant van een vroeger vasteland, dus een oud kerngebied. Ten oosten ervan lagen de eilanden Oudelande en Baarland. Tussen Borsele en Oudelande lag de Zwint, een stroomgat tussen Zwake (noorden) en Honte (zuiden). In waarschijnlijk de tweede helft der 12e eeuw vond defensieve bedijking der eilanden plaats; zij werden door een ringdijk omsloten. Voordien moeten de dammen tussen de eilanden aangelegd zijn, zo ook de naamgevende 'dijk van Elewout'. Eind 13e, begin 14e eeuw werden op het aldus ontstane grote eiland, dat men Borsele noemde, binnendijken gelegd. De Ellewoutsdijkpolder heeft behoord tot de heerlijkheden Ellewoutsdijk en Coudorpe (westen) en tot de voormalige gemeenten Ellewoutsdijk en Driewegen. Hij inundeerde in 1808, 1825 en bij de ramp van I februari 1953 (watervrij 12 maart 1953); bij deze laatste vloed liep hij onder via de Everinge

polder. Ten oosten van het dorp Ellewoutsdijk werd bij de dijkverzwaring, -verhoging en -aanleg in 1957 een gedeelte van het oude Zuidgors ingepolderd; het betrof hier een herdijking Zuidpolder van Ellewoutsdijk). De herwonnen gronden staan bekend als het Van Hattumpoldertje, naar de familie aan welke ze toegewezen werden. Het poldertje ligt tussen de oude en de nieuwe zeedijk en is ca. 50 ha groot. Tot 1959 bestond het waterschap Ellewoutsdijk (oppervlakte ca. 1372 ha), dat vóór 1928 omvatte de polders Ellewoutsdijk,*Everinge, Noord, Driewegen, Langemare en Kamer. Bij de aanleg van de spoorlijn door de Zak van Zuid-Beveland werd een grenswijziging aangebracht: 15 ha van de Blazekoppolder en 59 ha van de Zak polder werden aan het waterschap toegevoegd, terwijl de Kamerpolder op 7 ha na afgestaan werd. Het waterschap heeft veel te lijden gehad van vallen en afschuivingen en was calamiteus van 1808 tot 1905.

AUTEUR

J. Kuipers

LITERATUUR

Wilderom, Tussen afsluitdammen III. C. Dekker, Zuid-Beveland. B.P.J. Zuurdeeg, De Brede Watering, waterschop Ellewoutsdijk.