Zwaluwen

Zwaluwen

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

Kleine slanke vogels met lange vleugels, gevorkte staart, korte platte snavel en sierlijke vlucht. Zoeken vaak voedsel (insecten) in groepen boven water. In Zeeland komen drie soorten zwaluwen voor, alle zomervogels, die hier te zien zijn van begin april tot oktober en overwinteren in tropisch Afrika. De gierzwaluw is geen echte zwaluw. De boerenzwaluw (Hirúndo rústica; Z. Vl.: zwaluw, zwalum, zwalie; Z.B., W.: zwelmpje; Sch.: zwaemel) broedt gewoonlijk in gebouwen, in Nederland meestal in schuren en boerderijen. In Zeeland algemene broedvogel en talrijke doortrekker. In sommige delen van de provincie zijn de aantallen de laatste jaren wat afgenomen door de modernisering van landbouwmethodes en boerderijen (minder insecten, minder nestgelegenheid). De huiszwaluw (Delíchon úrbica; Z. Vl.: zwaluw, zwalem, zwalie; Z.B., W.: zwelmpje; Sch.: zwaemel) broedt in een zelfgebouwd bolvormig nest van klei onder dakgoten, raamkozijnen of onder bruggen, vaak in kolonies. De huiszwaluw is in Zeeland een zeer talrijke broedvogel van steden, dorpen en boerderijen. Totaal broeden er ongeveer 15.000 paren. De dichtheid in Zeeland (9 à 9,7 paar/km² is de hoogste van alle Nederlandse provincies (gemiddeld 2,1 à 3 paar/km;). De oeverzwaluw (Ripária ripária) broedt in kolonies en zelfgegraven holen in steile, zandige wanden. In Zeeland, waar de bodem vooral uit klei bestaat, profiteert de oeverzwaluw vooral van het opspuiten van zand (o.a. bij de Kreekraksluizen, in het Sloegebied en bij Terneuzen). Plaatselijk broeden ze ook in zandige dijken, afgravingen en duinen. In 1977 broedden er in Zeeland 600-700 paar oeverzwaluwen, waarvan het merendeel in Zeeuws-Vlaanderen.

LITERATUUR

J. Philippona, De Huiszwaluw. (De Levende Natuur, 1977.) Wedts de Swart, Huiszwaluw in Zeeland.