Total
| Total; Zeeland Refinery |
|---|
Olieraffinaderij in Vlissingen-Oost.
De olieraffinaderij Total in Vlissingen-Oost is onderdeel van het Franse Total-concern. Het is sinds 1974 in Zeeland gevestigd in het Sloegebied. Total, sinds enige tijd Zeeland Refinery genoemd, maakt van ruwe aardolie brandstoffen. De ruwe olie wordt vooral via een pijpleiding vanuit de Maasvlakte aangevoerd. In het raffinageproces wordt uit ruwe aardolie LPG, benzine, kerosine, diesel en stookolie geproduceerd. Op kleine schaal worden verder ook oplosmiddelen en grondstoffen voor kunststoffen gemaakt. Dit betreft bijvoorbeeld nafta, zwavel ten behoeve van de kunstmest-, de rubber- en farmaceutische industrie, oplosmiddelen ten behoeve van boorinstallaties en de voedingsindustrie, smeerolie, waterstof, asfalt en residu.
Geschiedenis van het bedrijf
Start
In 1970 besluit de leiding van het Franse Total-concern een fabriek te vestigen in het Sloegebied.[1] De keuze voor vestiging in het Sloegebied is mede ingegeven door de ligging aan diep vaarwater en de aanwezigheid van andere chemische bedrijven. Bovendien ontvangt het bedrijf een 'bijzondere rijkssubsidie' bij vestiging in Zeeland. Dat geld is nodig om de kosten van een pijpleiding tussen de aanlegsteiger en de fabriek te dekken. In Rotterdam (ruimtegebrek) en Amsterdam (gebrek aan afzetmogelijkheden) zijn geen goede vestigingsmogelijkheden. De vestiging van Total vergt een investering van ongeveer 250 miljoen gulden.
Na een lange aanloopperiode, waarin de aanvoer van ruwe olie in de periode 1973/'74 door de olieboycot van de Arabische landen maar langzaam op gang komt, kan het nieuwe bedrijf vanaf 1974 voluit produceren. De officiële opening door prins Bernhard is op 18 oktober 1974.[2] Er werken op dat moment ongeveer 220 man (incl. onderhoudsdienst) bij het bedrijf.
In de gevarenzone
De eerste paar jaren zijn succesvol. Er is langzame groei en de werkgelegenheid stijgt tot boven de 300 werknemers. Vanaf 1978 komt de klat erin. Als gevolg van de teruglopende internationale conjunctuur en de problemen in de chemische industrie is het voor Total moeilijk kostendekkend te werken en komt zelfs het voortbestaan van Total-Vlissingen op het spel te staan.[3] Koortsachtig overleg met diverse partijen om te zoeken naar een oplossing voor de problemen levert aanvankelijk niets op.[4] Doordat Dow-Chemical 20% (later 45%) van de aandelen overneemt wordt de continuïteit van Total in Vlissingen verzekerd.
Hydro-cracker
In 1980 herstelt de markt zich enigszins en wordt er zelfs weer nagedacht over nieuwe investeringen.[5] Dit wordt in 1986 geeffectueerd met de afbouw van een nieuwe, 800 miljoen gulden kostende conversie-eenheid ('hydro-cracker'), waarin uit zware stookolie lichtere producten als nafta, LPG, kero en gasolie vervaardigd worden. Dit project vindt plaats in nauwe samenwerking met Dow Chemical in Terneuzen, dat sterk afhankelijk is van de aanvoer van petrochemische nafta. De werkgelegenheid bij Total breidt hierdoor uit tot 340 werknemers.[6] De hydro-cracker wordt op 19 maart 1986 door minister Van Aardenne in gebruik genomen.[7]
Nieuwe investeringen
Eind 1989 wordt besloten nieuwe investeringen te doen. Er komt een nieuwe fabriek voor benzeen en xyleen. Met deze investering is een bedrag van ongeveer 90 miljoen euro gemoeid.[8] Tevens wordt de ontzwavelingsfabriek voor kerosine vergroot. Later wordt ook een nieuwe, vierde laadsteiger gebouwd, waardoor de laadcapaciteit verder vergroot kan worden.[9]
In 1993 is Total de eerste raffinaderij in ons land die over een goedgekeurd milieuzorgsysteem beschikt - nog voordat dit wettelijk verplicht is.
Meer toegevoegde waarde, schoner
Door de overcapaciteit aan olieraffinaderijen dwingt Total geleidelijk te kiezen voor de fabricage van eindproducten met een grotere toegevoegde waarde, zoals oplosmiddelen, verf, inkt, hydrolische olie en smeermiddelen, waardoor de marges op peil kunnen blijven. In dat kader past ook de uitbreiding van de procuctie van laagzwavelige diesel (ecodiesel), waarvoor met name vanuit Duitsland en Skandinavie steeds meer vraag is.[10] Tevens zijn er plannen rond het jaar 2000 een nieuwe fabriek te bouwen voor verder ontzwaveling en omzetting of terugwinning van zwaveldioxine. De kosten voor deze fabriek bedragen ongeveer 32 miljoen gulden. Verder wordt ook geïnvesteerd in stankbestrijding en energiebesparing.[11]
TotalFina
Eind 1998 wordt het Belgische Petrofina overgenomen. Hierdoor heeft het bedrijf nu ook vestigingen in Antwerpen en Duinkerke. De naam verandert nu in TotalFina. Korte tijd later gaat de nieuwe organisatie samen met het Franse Elf Aquitaine ("TotalFinaElf").
Incidenten
Bij het begin van de nieuwe eeuw komt Total een paar keer slecht in het nieuws. Zo raken er een paar werknemers gewond na een bedrijfsongeval en lekt het bedrijf op meerdere momenten olie in de Borselse grond.[12] Het leidt ertoe dat het bedrijf onder druk komt te staan en bij overtredingen dwangsommen moet betalen. In 2004 besluit het bedrijf daarom alle olieleidingen te vernieuwen.
Uitbreiding
In september 2006 kondigt Total aan opnieuw uit te breiden. Op het bedrijfsterrein van de Vlissingse fabriek komt een tweede waterstoffabriek. Met deze nieuwe investering zijn verscheidene miljoenen euro's gemoeid. De nieuwe installatie is nodig om meer lichte nieuwe olieproducten te kunnen maken.[13]
Lukoil
In 2009 verkoopt Total, dat door milieuorganisaties meer en meer onder druk komt te staan schoner te gaan werken, 45% van de aandelen aan het Russische Lukoil. Het betreft de aandelen die daarvoor in handen waren van Dow Chemical. Met de nieuwe Russische mede-eigenaar wordt in 2010 begonnen met de bouw van een nieuw controlekamergebouw. Een investering van ongeveer 27 miljoen euro. Ook voor de verdere toekomst worden er door beide aandeelhouders nieuwe investeringen aangekondigd. In een onder druk staande markt moet dit leiden tot hogere opbrengsten, betere kwaliteit en energiebesparing.
De participatie van Lukoil leidt er overigens ook toe dat het bedrijf op verzoek van de nieuwe aandeelhouder vanaf 1 oktober 2011 Zeeland Refinery NV gaat heten. Met de nieuwe naam hoopt het bedrijf zijn commerciële positie in Europa verder te kunnen versterken.[14]
Optimisme
Ondanks de wereldwijde crisis en de gestaag dalende vraag naar olieproducten is het bedrijf optimistisch over de toekomst. In 2011 wordt bijna 10 miljoen ton olie geproduceerd en is er ongeveer 400 man vast personeel en ca. 200-250 ingehuurd personeel werkzaam. Het bedrijf profiteert van de goede ligging, de steeds verder doorgevoerde kostenreducties en investeringen in milieu en veiligheid en behaalt synergievoordelen door de aanwezigheid van een zusterraffinaderij in Antwerpen.[15]
De verdergaande kostenreducties wil Zeeland Refinery vanaf 2014 - het jaar dat de fabriek 40 jaar bestaat[16] - onder andere gaan verwezenlijken via vermindering van de steeds hoger oplopende energiekosten. Dit dient plaats te vinden via het terugwinnen van warmte uit rookgassen en via het halen van warmte uit producten tijdens het afkoelingsproces. Daarnaast worden motoren en pompen, die worden aangedreven via stoomturbines vervangen door energiezuiniger elektromotoren.[17]
Auteur
W. van Gorsel, 2017
Bronnen
Noten
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Total: voorkeur voor Zeeland', in: PZC, 13 maart 1970
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Prins Bernhard opent Total-Sloe', in: PZC, 19 oktober 1974
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Ondernemingsraad Total-Frankrijk wil behoud werkgelegenheid Vlissingen-Oost', in: PZC, 25 augustus 1978
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Nog geen concreet plan redding Total Vlissingen', in: PZC, 2 december 1978
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Werkgelegenheid raffinaderij Total voorlopig probleemloos', in: PZC, 1 februari 1980
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Total bouwt in Borsele nieuwe hydro-cracker', in: PZC, 25 februari 1983
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Geen invloed olieprijzen op plannen kerncentrales', in: PZC, 20 maart 1986
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Total breidt fabriek in Vlissingen uit', in: PZC, 4 oktober 1989
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Total opent nieuwe laadsteiger', in: PZC, 27 oktober 1994
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Total voert productie flink op', in: PZC, 27 juni 1995
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Total investeert miljoenen in mileutechniek', in: PZC, 3 juni 1998
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Borsele voelt Total aan de tand', in: PZC, 11 januari 2003
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Total Vlissingen breidt fors uit', in: PZC, 28 september 2006
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Total wordt Zeeland Refinery', in: PZC, 28 september 2011
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Slim laveren in krimpende oliemarkt', in: PZC, 15 februari 2012
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Het was avonturieren in het Sloegebied', in: PZC, 23 september 2014
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Raffinaderij moet kosten besparen', in: PZC, 12 augustus 2013