Vliedbergen: verschil tussen versies

Uit encyclopedie van zeeland
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
W. van Gorsel (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
W. van Gorsel (overleg | bijdragen)
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 3: Regel 3:
}}
}}


[[Bestand:Vliedberg.jpg|250px|left|thumb|Vliedberg bij Gapinge, foto: W. van Gorsel, 2021, Zeeuwse Bibliotheek, Beeldbank Zeeland, recordnr. 187134]]
[[Bestand:Vliedberg.jpg|250px|right|thumb|Vliedberg bij Gapinge, foto: W. van Gorsel, 2021, Zeeuwse Bibliotheek, Beeldbank Zeeland, recordnr. 187134]]


==Zeeuwse bergen==
==Zeeuwse bergen==

Versie van 24 dec 2021 08:58

Vliedbergen
Vliedberg bij Gapinge, foto: W. van Gorsel, 2021, Zeeuwse Bibliotheek, Beeldbank Zeeland, recordnr. 187134

Zeeuwse bergen

Een vliedberg is een aarden heuvel waarop mensen zich vestigden voordat zij dijken begonnen aan te leggen. De term vliedberg is een beetje misleidend. De meeste vliedbergen in Zeeland waren geen vluchtplaats bij hoog water, maar een plek voor een mottekasteel, een houten verdedigingstoren. Zeeland kende honderden vliedbergen. Daarvan zijn er nu nog maar ruim dertig over, vooral op Walcheren, onder andere in Gapinge, Groot-Abeele en Krommenhoeke. De vliedbergen hadden in de elfde en twaalfde eeuw een strategische functie.

Grasmaaiers

Schapen en paarden houden vaak het gras kort rond vliedbergen, die ook echt als vluchtplaats bij hoogwater zijn gebruikt. In de elfde eeuw, toen veel land nog niet omdijkt was, lagen deze heuvels in een schorrengebied. Bij hoog water vluchtte de herder de vliedberg op met zijn kudde schapen. Zo hielden ze droge voeten. Zo’n heuvel heette ‘stelle’; de herder was de stellenaar.

Wel en wee op de berg

De vliedbergen op Walcheren waren in de twaalfde en dertiende eeuw niet meer nodig als vluchtheuvel omdat er overal op Walcheren dijken waren aangelegd. De vliedberg werd opgehoogd, zo werd de heuvel een prima uitkijkpost. In de Tweede Wereldoorlog werden sommige vliedbergen ook wel als mitrailleursnest gebruikt. Dit was een kuil of ingegraven bunker waar vanuit de vijand werd beschoten.

Meer dan gras

De weidegrond rond de vliedberg is vaak natter dan de grond op de heuvel, dus komen er ook andere planten voor. De scherpe boterbloem vind je alleen bovenop, waar de schapen nauwelijks komen. Aan de voet staan kruipende boterbloem en Engels raaigras. Iets hoger komen knolboterbloem, veldzuring en rode klaver voor. Dieren zoals de bosmuis zoeken in de winter een veilig heenkomen op de vliedberg. De vliedbergen zijn vaak rijksmonumenten en in beheer bij de Stichting Het Zeeuws Landschap.

Auteur

Wim van Gorsel, 2021

Bronnen

  • Stichting Zeeuws Landschap