Heerema

Heerema

Bedrijf dat is gespecialiseerd in het ontwerpen, bouwen, installeren en vervoeren van offshore-faciliteiten voor de olie- en gasindustrie. (LATER MEER).

Geschiedenis van het bedrijf

1948: Het begin

De basis voor het Heerema-concern wordt gelegd door Pieter Schelte Heerema. Deze Nederlandse ingenieur sticht in 1948 in Maracaibo (Venezuela) een aannemersbedrijf in betonconstructies. Later groeit dit uit tot een onderneming die constructies in het Meer van Maracaibo bouwt. Het bedrijf is gespecialiseerd in de bouw en installatie van boorplatforms, pieren, kades en bruggen voor de olie-industrie. De keuze voor Venezuela hangt samen met het oorlogsverleden van de oprichter. Hij was in de Tweede Wereldoorlog lid van de waffen-SS en vertrok na gevangenschap in 1947 met zijn gezin naar Zuid-Amerika.

1960-1980: Schaalvergroting

Vanaf 1960 gaat Heerema ook aan de slag in de Noordzee. Vanwege het vaak onstabiele weer in dit deel van de wereld liggen daar grote kansen voor het bedrijf in de opkomende olie- en gasindustrie. Met behulp van betere kraanschepen lukt het steeds grotere offshore-platforms in één keer te plaatsen, waardoor er minder platforms nodig zijn ze sneller in productie kunnen worden genomen.

In 1963 wordt de Noorse tanker Sunnaas door Heerema omgebouwd tot het kraanschip Global Adventure (capaciteit: 300 shortton). Daarmee is het schip het eerste kraanschip in de offshore dat een echte scheepsvorm heeft. Een vorm die beter past bij de soms ruwe Noordzee dan de bakken die dan in de Golf van Mexico worden gebruikt.

Na de Global Adventure bouwt Heerema in de jaren steeds weer grotere kraanschepen. In 1968 volgt de Challenger (650 shortton), in 1972 de Champion (1100 shortton), in 1974 de Thor (2000 shortton) en in 1976 de Odin (3000 shortton). Hierdoor is het voor Heerema mogelijk steeds grotere units te bouwen, waardoor de installatietijd (en kosten) omlaag kunnen.

Dit schaalvergrotingsproces ging in 1978 verder met de bouw van de zgn. half-afzinkbare kraanschepen Balder en Hermod. Deze kraanschepen bestaan uit twee pontons met elk drie kolommen, waarop het dek rust. Het offshore-werk kon nu ook bij slecht weer gewoon doorgaan.

1981: Heerema Vlissingen

De prijzen voor olieproducten komen in de jaren 80 steeds meer onder druk te staan. Hierdoor zijn er minder investeringen in olie- en gasplatforms en verslechteren de vooruitzichten voor Heerema. Vanwege deze ontwikkeling besluit Heerema het aanbod uit te breiden, onder andere met de bouw van offshore-units. Daartoe wordt in 1982 onder andere een werf in Vlissingen overgenomen. (Heerema Havenbedrijf B.V.).

In de jaren daarna bouwde Heerema aanzienlijke ervaring op met zgn. 'Turn key-projecten', waarbij Heerema opdrachten 'sleutelklaar' afleverde. Voor de klant kon het tot aanzienlijke kostenreducties leiden. In de praktijk ging het om het ontwerp, constructie en installatie van vele platforms op het Nederlandse deel van het continentaal plat.

In 1990 neemt Heerema het staalconstructiebedrijf Grootint over. Dit bedrijf is op dat moment een van de vier grote staalconstructiebedrijven in Nederland en is gespecialiseerd in de bouw van zeer grote, complexe staalconstructies en bijv. bruggen en sluizen. Om het volledige productieproces te beheren wordt in 1990 ook de Heerema Fabrication Group (HFG) opgericht. De werf in Vlissingen is een van de onderdelen daarvan.In 1995 wordt de HFG uitgebreid met een werf in Hartlepool (Engeland). Hierdoor krijgt Heerema ook toegang tot de belangrijke Engelse markt.

De werf in Vlissingen krijgt intussen genoeg opdrachten. In 1996 bedraagt de omzet bijna 600 miljoen gulden en de netto-winst 38 miljoen gulden. Er wordt meestal gewerkt met een vast personeelsbestand van tenminste 150 man. In drukke tijden is dat uit te breiden naar 600 man. Er wordt dan vooral gewerkt met ingeleend personeel, vaak afkomstig uit Groot-Brittannië, waar veel ervaring bestaat met offshore activiteiten. Een van de mega-opdrachten die Heerema Vlissingen krijgt betreft de bouw van een onderstel van een enorm boorplatform voor de Noorse kust in 2002. Het is op dat moment het grootste platform dat het bedrijf tot dan heeft gemaakt.

In 2003 wijzigt Heerema Havenbedrijf haar naam in Heerema Vlissingen B.V. De naam Grootint wordt gewijzigd in Heerema Zwijndrecht B.V. De activiteiten van Heerema in Tønsberg worden in 2005 gestopt. Een en ander is het gevolg van de wereldwijd afnemende vraag naar offshore-activiteiten. Toch komen er voor de Vlissingse werf op dat moment nog voldoende orders binnen.

In 2006 neemt Heerema het Amerikaanse ingenieursbureau HFG Egineering US over. Twee jaar later, in 2008, bouwt Heerema in Polen een nieuwe vestiging genaamd HFG Polska. De nieuwe vestiging is gespecialiseerd in kleine staalconstructies, die worden verwerkt in offshore productie-platforms.

In mei 2009 wordt HFG Engineering Europe BV opgericht. Het bedrijf is een dochteronderneming van de Heerema Fabrication Group, een engineering bedrijf dat gespecialiseerd is in het ontwerpen van multi-disciplinaire onshore en offshore faciliteiten en is gericht op de Europese (incl. Skandinavische) markt. De standplaats is Zwijndrecht.

2016: Crisis

Als gevolg van de afnemende investeringen in de olie- en gasindustrie wordt in november 2016 bekend gemaakt dat meer dan de helft van de 770 arbeidsplaatsen bij HFG verloren zal gaan. Het verlies in Nederland zal rond de 350 (van de 500) liggen. Alle vier werven (Zwijndrecht, Vlissingen, Engeland en Polen) zullen echter open blijven, ook al vanwege het specialistische karakter van de afzonderlijke werven. De verwachtingen voor de werkgelegenheid op middellange termijn zijn echter niet goed.

Auteur

W. van Gorsel, 2017