Prins en Dingemanse

Mosselen-, oester en schaaldierverwerkend bedrijf in Yerseke. (LATER MEER)

Geschiedenis van het bedrijf

1880: Het begin

• 1870: Het begin van de moderne oesterkweek, met Yerseke als centrum.

• 1880: Landbouwer Jacob Prins richt aan de Havendijk in Yerseke een bedrijf op voor oesterteelt en -handel, onder de naam Jac. Prins. Hij richt het bedrijf onder andere op om twee van zijn drie zoons een gezonde financiële toekomst te geven.

• 1927: Jan Prins begint vanuit Bruinisse met kreeftenvisserij op de Grevelingen.

• Circa 1931: De kreeftenfirma Jan Prins wordt uitgebreid met een schaaldier- en schelpenhandel. De activiteiten van de oesterfirma Jac. Prins komen erbij. De naam wordt Jan Prins, in de volksmond 'De firma Prins'.

• Circa 1937: Oprichting van conservenfabriek De Zeeuwsche Banier vanuit de firma Jan Prins, aan de Grintweg te Yerseke.

• Circa 1951: Jan Prins richt met anderen een bedrijf op voor handel in verse mosselen.

In de jaren vijftig zaait een mosselparasiet dood en verderf in de Zeeuwse wateren. Door deze bedreiging ontdekken de Zeeuwse mosselkwekers de Waddenzee als nieuw broedgebied.

De winter van 1962/'63

• 1962/63: Door een zeer strenge winter sterft vrijwel het hele kreeftenbestand in de Oosterschelde uit. Ook vriest 90 procent van de oesters kapot. Veel kwekers stoppen ermee, Prins zet door. Later, bijv. in de jaren 80, zal de mosselsector nog vaker geconfronteerd worden met de verwoestende werking van strenge vorst.

1980: Prins & Dingemanse BV

In 1980 worden verschillende bedrijven door de verzwaring van de Oosterscheldedijk gedwongen te verhuizen naar het nieuwe bedrijfsterrein aan de Korringaweg. De firma's Prins en Dingemanse besluiten de krachten te bundelen en samen te gaan. Zo wordt de onderneming Prins & Dingemanse BV opgericht. De kleur geel en het rood-wit-blauwe logo doen hun intrede.

1987: Stormvloedkering

In 1987 opent Koningin Beatrix de stormvloedkering in de Oosterscheldemonding. Het behoud van getijden en zout water is de redding van de schaal- en schelpdiersector. Dit is mede een gevolg van een succesvolle lobby van de mosselvisserij en de milieubeweging.

Jaren 90: Overname en technische verbeteringen

Begin jaren 90 wordt Prins en Dingemanse overgenomen door het Franse concern Euro Nature. Omdat het niet goed uitpakt wordt het bedrijf na twee jaar weer teruggekocht door de familie Prins.

• 1994: Prins & Dingemanse introduceert de lekvrije mosselemmer, bestemd voor de supermarkt.

• 1995: Als eerste visbedrijf in Nederland ontvangt de Prins Holding het ISO-9002 certificaat ten bewijze van een goede en voedselveilige productie en distributie. Het bedrijf neemt tevens als eerste mosselbedrijf een waterzuiveringssysteem met koeling voor de verwerking van de mosselen in bedrijf. Oosterscheldewater wordt gezuiverd tot drinkwaterkwaliteit (het blijft wel zout) en gekoeld tot 1 graad Celsius. Met dit gezuiverde en gekoelde water volgt een naverwatering en schoonmaak en kunnen de mosselen de koelwagens in voor transport.

• 1996: Ingebruikname van de YE-96 Jan Prins, de modernste mosselkotter tot dan toe in Nederland gebouwd.

• 1997: Prins & Dingemanse ontwikkelt de lekvrije en vershoudende MAP-verpakking voor schaal- en schelpdieren, waarvoor diverse octrooien worden verleend. De uitvinding zorgt voor een enorme stimulans van de afzet van mosselen. Hierdoor is het mogelijk schelpdieren over de hele wereld te exporteren. In licentie is de verpakking ook aan buitenlandse collega-mosselbedrijven verkocht. Een van de zeventien BV's van Prins en Dingemanse houdt zich hiermee bezig.

Prins Groep BV

• 1998: Vorming van de Prins Groep BV, waaronder 17 binnen- en buitenlandse vennootschappen ressorteren.

YE-29 Jacoba Prins

• 2005: Ingebruikneming van de revolutionaire oesterkotter YE-29 Jacoba Prins, met een volledig geautomatiseerd vissysteem voor oesters.

2006: Koninklijk!

In 2006 verleent Koningin Beatrix op voorspraak van de burgemeester van Reimerswaal en de CvK van Zeeland het dan 125 jaar bestaande bedrijf het predicaat koninklijk. Om hiervoor in aanmerking te komen moet het bedrijf tenminste 100 jaar bestaan, van groot belang zijn binnen zijn vakgebied en van landelijke betekenis zijn. Vanaf 2006 heet het bedrijf officieel de Prins Groep 'Koninklijk schaal- en schelpdierenbedrijf Prins & Dingemanse'. In Nederland zijn ongeveer 150 bedrijven met het predikaat 'Koninklijk'.

Mosselen zijn intussen het hele jaar door verkrijgbaar. Als het mosselseizoen tussen april en juli stil ligt worden er door Prins & Dingemanse dan ook mosselen uit Canada of Noorwegen aangevoerd. In duidelijk herkenbare verkappingen, waar de herkomst van de mosselen duidelijk staat aangegeven.

Omdat de Nederlandse overheid vanwege milieuredenen de vangst van natuurlijk mosselzaad in de Waddenzee aan banden legt besluit Prins & Dingemanse in 2006 te gaan investeren in de kunstmatige kweek van mosselzaad. Daartoe koopt het bedrijf tien hectare landbouwgrond en twee hectare industriegrond nabij Yerseke (Olzendepolder).

• Speciale vanginstallaties

Prix d’Eite

• 2009: Winnaar van de prestigieuze Prix d’Eite met de Oesterproeverij die van het eten van oester een nog gevarieerdere belevenis maakt.

• 2012: Voor de tweede maal winnaar van de Prix d’Elite dit maal met de Zeeuwse Creuse Caresse een oester die in een waar ‘wellness resort’ wordt gevoed met het beste Oosterscheldewater en algen. Dit geeft de oester een unieke smaak.

• 2013: De vijfde generatie Prins treedt toe tot het directe team.

Assortiment

• Mosselen
• Oesters
• Schelpdieren, bijv. alikruiken, amandelschelpen en kokkels
• Schaaldieren, bijv. kreeft
• Conserven, diepvriesproducten en zeegroenten
• Overig bijv. mosselpannen etc.

Mosselen maken ongeveer 80% van het assortiment uit, oesters 15% en de overige artikelen 5%. De mosselen worden vooral verkocht aan de horeca in België en supermarkten in Frankrijk. Kokkels worden vooral afgezet in Zuid-Europa.

Prins en Dingemanse is een van de vier grote mosselbedrijven in Zeeland. Daarnaast zijn er de volgende gerenommeerde bedrijven: Aqua Mossel, Roem van Yerseke en Delta Mossel. Gezamenlijk realiseren zijn ongeveer 50% van de totale omzet in de schelpdierverwerking in Nederland.

Auteur

W. van Gorsel, 2017

Bronnen

Website Prins & Dingemanse