Bernardus Smytegelt: verschil tussen versies
k Marja heeft pagina Smytegelt, Bernardus hernoemd naar Bernardus Smytegelt: hernoemd |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| Regel 1: | Regel 1: | ||
{{ | {{InfoboxPersoon | ||
| afbeelding = [[Bestand:Smytegelt.jpg|200px]] | |||
| naam = Bernardus Smytegelt | |||
| onderschrift = | |||
| geboortedatum = [[20 augustus]] [[1665]] | |||
| geboorteplaats = Goes | |||
| overlijdensdatum = [[6 mei]] [[1739]] | |||
| overlijdensplaats = Middelburg | |||
| beroep = predikant | |||
| VIAF = [http://viaf.org/viaf/42636409 B. Smytegelt] | |||
}} | }} | ||
== Leven en werk == | |||
Smytegelt studeerde aan de Universiteit van Utrecht. Op 20 mei 1689 werd hij beroepen te Borssele en in 1692 werd hij predikant te Goes. Toen in datzelfde jaar ds. Thilenius, jarenlang het hoofd van de voetianen te Middelburg, stierf eerbiedigde het Collegium Qualificatum diens wens, om door Smytegelt te worden opgevolgd. Zo kwam Smytegelt in januari 1695 naar Middelburg, waar hij tot 1735 predikant bleef. In de jaren dat Smytegelt te Middelburg preekte, werd de stad verontrust door allerlei sectarische stromingen: [[Labadisten]] ([[Jean de Labadie]]), die er nog altijd hun buitenkerkelijke kringen hadden; [[Leenhovianen]], die naar het voorbeeld van [[René Descartes]] en [[Baruch Spinoza]] voor de menselijke rede een grote plaats inruimden; aanhangers van [[Jacob Verschoor]], die zuiverder in de leer wilden zijn dan de kerk en [[Hattemisten]] ([[Jacob Roggeveen]]), die ook te Middelburg hun conventikels hielden. | |||
== Aanzien en invloed == | |||
Zonder een felle bestrijder te zijn geweest legde Smytegelt tegenover die bewegingen alle nadruk op de kerk en haar sacramenten als tekenen en zegelen van Gods beloften, van welke men zich niet zonder schade kon losmaken. Als piëtist had Smytegelt niet genoeg aan de zuiverheid van de leer en een traditioneel christendom. Hij trad op als een boeteprediker en preekte over actuele zaken. Daardoor kunnen we nu nog veel van het Middelburgse leven in het eerste kwart van de 18<sup>de</sup> eeuw achterhalen. Beroemd is zijn prediking, op verzoek van de Middelburgse overheid toen het volk tegen haar in opstand kwam, waarin Smytegelt de regenten niet spaarde maar ook het volk op zijn fouten wees. | |||
Volgens zijn tijdgenoten moet Smytegelt een opgewekt man zijn geweest, die met driftige pas door de straten van Middelburg ging. Van de Zeeuwse piëtisten werd hij de bekendste. Dit is des te merkwaardiger, omdat hij enig wetenschappelijk werk, noch predika ties heeft nagelaten. Smytegelt sprak voor de vuist weg. De vele preken van hem, die nu nog ijverig in bepaalde kringen gelezen worden zijn voor het merendeel door [[Maria Boter]] opgeschreven. Er zijn 17 tamelijk lijvige bundels uitgegeven (zie ook 'piëtisme). | |||
== Anekdote == | |||
[[Bestand:Smytegelt_10267.jp|thumb|left|200px|Smytegeltbruggetje gezien vanaf de Penninghoeksingel, ca. 1935, foto, ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 10267]] | |||
= | |||
= | |||
== Bibliografie == | |||
*[http://zoeken.zeeuwsebibliotheek.nl/?itemid=|universal/sru|http://data.bibliotheek.nl/ggc/ppn/] | |||
== Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984 == | |||
{{GoToOriginal}} | |||
== Auteur == | |||
-S.J.M. Hulsbergen | |||
== Literatuur == | |||
*De Vrijer, Smytegelt. | |||
*Glasius, Godgeleerd Nederland. | |||
*Soetbrood Piccardt, Twee Goessenaren. | |||
*Steenbeek, Bernardus Smytegelt. | |||
*W. van den Broecke, De economische ethiek. | |||
*De la Rue, Geletterd Zeeland. | |||
[[category:Religie]] | |||
[[category:Zeeuwen]] | |||
[[category:persoon]] | [[category:persoon]] | ||
Versie van 7 mrt 2017 09:41
| Bernardus Smytegelt | |
|---|---|
|
Bestand:Smytegelt.jpg ' | |
| Geboren | 20 augustus 1665 Goes |
| Overleden | 6 mei 1739 Middelburg |
| Beroep | predikant |
| VIAF | B. Smytegelt |
Leven en werk
Smytegelt studeerde aan de Universiteit van Utrecht. Op 20 mei 1689 werd hij beroepen te Borssele en in 1692 werd hij predikant te Goes. Toen in datzelfde jaar ds. Thilenius, jarenlang het hoofd van de voetianen te Middelburg, stierf eerbiedigde het Collegium Qualificatum diens wens, om door Smytegelt te worden opgevolgd. Zo kwam Smytegelt in januari 1695 naar Middelburg, waar hij tot 1735 predikant bleef. In de jaren dat Smytegelt te Middelburg preekte, werd de stad verontrust door allerlei sectarische stromingen: Labadisten (Jean de Labadie), die er nog altijd hun buitenkerkelijke kringen hadden; Leenhovianen, die naar het voorbeeld van René Descartes en Baruch Spinoza voor de menselijke rede een grote plaats inruimden; aanhangers van Jacob Verschoor, die zuiverder in de leer wilden zijn dan de kerk en Hattemisten (Jacob Roggeveen), die ook te Middelburg hun conventikels hielden.
Aanzien en invloed
Zonder een felle bestrijder te zijn geweest legde Smytegelt tegenover die bewegingen alle nadruk op de kerk en haar sacramenten als tekenen en zegelen van Gods beloften, van welke men zich niet zonder schade kon losmaken. Als piëtist had Smytegelt niet genoeg aan de zuiverheid van de leer en een traditioneel christendom. Hij trad op als een boeteprediker en preekte over actuele zaken. Daardoor kunnen we nu nog veel van het Middelburgse leven in het eerste kwart van de 18de eeuw achterhalen. Beroemd is zijn prediking, op verzoek van de Middelburgse overheid toen het volk tegen haar in opstand kwam, waarin Smytegelt de regenten niet spaarde maar ook het volk op zijn fouten wees.
Volgens zijn tijdgenoten moet Smytegelt een opgewekt man zijn geweest, die met driftige pas door de straten van Middelburg ging. Van de Zeeuwse piëtisten werd hij de bekendste. Dit is des te merkwaardiger, omdat hij enig wetenschappelijk werk, noch predika ties heeft nagelaten. Smytegelt sprak voor de vuist weg. De vele preken van hem, die nu nog ijverig in bepaalde kringen gelezen worden zijn voor het merendeel door Maria Boter opgeschreven. Er zijn 17 tamelijk lijvige bundels uitgegeven (zie ook 'piëtisme).
Anekdote
Bibliografie
Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984
Auteur
-S.J.M. Hulsbergen
Literatuur
- De Vrijer, Smytegelt.
- Glasius, Godgeleerd Nederland.
- Soetbrood Piccardt, Twee Goessenaren.
- Steenbeek, Bernardus Smytegelt.
- W. van den Broecke, De economische ethiek.
- De la Rue, Geletterd Zeeland.