Petrus Dathenus de boekdrukker

Petrus Dathenus de boekdrukker
De CL Psalmen Davids, uit den fransoyschen dichte in Nederlandtschen overgheset (Rouen, 1567) door Petrum Dathenum, verwant aan Petrus Dathenus de boekdrukker.
Geboren	? Leiden?
Overleden	1747 Middelburg?
Beroep	boekdrukker
VIAF	P. Dathenus

In de 18de eeuw woonde in Middelburg een naamgenoot van Petrus Dathenus die er in 1721 poorter werd. Hij was boekhandelaar, drukker van de Staten en vanaf 1734 ouderling. Hij werd aangezien voor de laatste manlijke afstammeling van Petrus Dathenus. Hij wakkerde de discussie over de psalmberijming van zijn naamgenoot onbedoeld aan, hetgeen leidde tot de totstandkoming van de psalmeberijming van 1773.

Leven en werk

Dathenus werd geboren te Leiden maar had Middelburgse wortels en als zodanig werd hij daar in 1721 poorter en gildenbroeder om het beroep van boekverkoper te kunnen uitvoeren. In 1724 werd hij drukker van de Staten van Zeeland. Van 1734-1736, 1738-1740, 1742-1744 en van 1746 tot zijn dood was hij er tevens ouderling van de Nederduits Gereformeerde Kerk.

Invloed

In 1745 raakte hij in conflict met de Middelburgse predikant Andreas Andriessen, die in de voorrede van een gedichtenbundel de zestiende-eeuwse psalmberijming van Dathenus, die zeer geliefd was bij de 'kleyne luyden', wegzette als 't laffe en zoutloos woordenlym van 't oude en ongerymt Datheensche rym. De boekhandelaar was een overtuigd afstammeling van Petrus Dathenus, klom in de pen en bedreigde Andriessen 'in geschrifte aan te tasten.' Nog voor hij hiertoe in staat was, stierf hij echter in 1747. Andriessen publiceerde vervolgens in 1756 zijn Aanmerkingen op de psalmberymingen van Petrus Dathenus: in welke uit het algemeen gebrek van taal- en dightkunde, onheblyke wantaal van psalm tot psalm voorkomende, en ongelykvormigheidt aan den text, derzelver onbestaanbaar gebruik, en noodtzaaklykheidt der veranderinge vertoont en aangedrongen wordt. Hierna volgenden nog enkele bijdragen, die onderdeel vormden van de discussie over een nieuwe psalmberijming. Deze discussie leidde na Andriessens dood in 1768 uiteindelijk in 1773 tot de totstandkoming van een nieuwe psalmberijming.

Bibliografie

• Lof der christelyke mededeelzaamheid in rym (Middelburgh, 1741).

Auteur

-J. Francke, 2016

Literatuur

• F. Nagtglas, De algemeene kerkeraad der Nederduitsch-Hervormde Gemeente te Middelburg van 1574-1860 (Middelburg, 1860) 90-92.