Maria Karoline Elisabeth Gottschalk

Maria Karoline Elisabeth Gottschalk
Gottschalk (links) na afloop van haar promotie op de "Historische geografie van westelijk Zeeuwsch-Vlaanderen tot de Sint Elisabethvloed van 1404" aan de Rijksuniversiteit in Utrecht; promotor prof. dr. De Vooys, foto: Utrechts Nieuwsblad, ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 114115.
Geboren	28 oktober 1912 Mönchengladbach
Overleden	14 september 1989 Amsterdam
Beroep	Historisch-geografe
VIAF	M.K.E. Gottschalk

Levensloop en carrière

Gottschalk was lerares aardrijkskunde aan het Koningin Wilhelmina-lyceum te Oostburg (1942-1949). In deze periode legde zij de grondslag voor haar werk: Historische geografie van westelijk Zeeuws-Vlaanderen, 2 dln. Op het eerste deel, dat loopt tot de Sint-Elisabethsvloed van 1404, promoveerde zij met lof aan de Universiteit te Utrecht. Het tweede deel verscheen in 1958 en beslaat de 15de en 16de eeuw. Reeds in de stellingen bij haar proefschrift toonde zij haar kritische instelling tegenover gevestigde meningen. Zij bestreed de historici Van Houtte en Van Werveke, die de invloed ontkennen van de verlanding van het Zwin op het economisch verval van Brugge. Eenzelfde onafhankelijke opstelling toont zij in haar driedelig werk: ‘Stormvloeden en rivieroverstromingen in Nederland’, I (1971), II (1975) en III (1977). Deze magistrale kroniek is veel meer dan een optelsom van rampen en hun beschrijvers. De opvattingen over trans- en regressie die na de Tweede Wereldoorlog gemeengoed werden, achtte zij van belang als hulpmiddel voor het historisch onderzoek. Volgens haar tonen de feiten evenwel aan dat transgressies geen universele fenomenen zijn die over uitgestrekte gebieden plaats vinden, maar eerder langdurige regionale overstromingsfasen, veroorzaakt door stormvloeden op verschillende tijdstippen en onder zeer gevarieerde omstandigheden. Door haar werk heeft zij de historici veel materiaal, met name over Zeeland, in handen gespeeld. In 1984 verscheen haar uitvoerige studie ‘De Vier Ambachten en het Land van Saaftinge in de Middeleeuwen: Een historisch-geografisch onderzoek betreffende Oost-Zeeuws-Vlaanderen. In 1964 verkreeg zij aan de Universiteit van Amsterdam een lectoraat in de historische geografie, een vak dat naar haar mening historie en geografie tot hun recht moest laten komen. Zij bleef tot aan haar pensionering in 1977 lector en was tevens hoogleraar aan de Universiteit van Amsterdam. Zij richtte in 1971 de Dr. A.A. Beekmanstichting op ter bevordering van de beoefening van de historische geografie.

Bibliografie van belangrijkste werken

• 'De oudste kartografische weergave van een deel van Zeeuwsch-Vlaanderen', in: Archief (1948) 30-39.
• 'De oudste kaarten der waterwegen tussen Brabant, Vlaanderen en Zeeland', in: Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 67 (1950) 146-164.
• 'De Middeleeuwse Braakman', in: Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 70 (1953) 184-194.
• Historische geografie van westelijk Zeeuws-Vlaanderen 2 delen (Assen, 1955-1958).
• Historische geografie in theorie en praktijk (Assen, 1964)
• Stormvloeden en rivieroverstromingen in Nederland = Storm surges and the river floods in the Netherlands (Assen, 1971).
• Some aspects of the development of historical geography in the Netherlands', in: Tijdschrift van het Koninklijk Nederlandsch Aardrijkskundig Genootschap 77 (1960) 319-322.
• Subatlantische transgressiefasen en stormvloeden (S.l., 1980).
• 'De Sint Elisabethsvloed; de legendarische stormramp van 1421', in: Spiegel Historiael (1980) 668-675.
• De Vier Ambachten en het Land van Saaftinge in de Middeleeuwen; een historisch-geografisch onderzoek betreffende Oost Zeeuws-Vlaanderen c.a (Assen, 1984).

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

Bekijk de originele tekst uit de Encyclopedie van Zeeland, 1982-1984

Auteur

-M.P. de Bruin, herz. Peter Sijnke (2011).

Literatuur

• Maria Karoline Elisabeth Gottschalk (Documentatiemap, 2008) (Middelburg, 2008).
• Collectie Gottschalk (Middelburg: ZB, 2018).