Zijpe

Zijpe

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

1. Buurtschap in de gemeente Bruinisse, aan de oostzijde van de Bruinissepolder aan het water van de Zijpe. Er moet onderscheid worden gemaakt tussen het oude verdwenen Zijpe en het nieuwe, na 1990 ontstane, Zijpe. In het oude Zijpe stond het Admiraliteitshuis, waarvan de bewoners belast waren met het doorzoeken van schepen die van Holland naar Brabant en Vlaanderen voeren. Vanuit de plaats werd een veerdienst onderhouden op St.-Philipsland en St.-Annaland. In 1780 is bij een dijkval deze buurtschap in het water verdwenen. Het nieuwe Zijpe bestond vóór 1900 alleen uit een herberg en een steiger waar boten konden laden en lossen. Vanaf 1847 meerde hier de veerboot van St.-Philipsland naar Duiveland af. In 1909 werd te Zijpe de tramhaven van de Rotterdamsche Tramweg Maatschappij in gebruik genomen. Veerpontdiensten werden onderhouden naar Anna Jacobapolder, Stavenisse en Numansdorphaven. Zijpe heeft tot 1953 een tramstation gehad. Naast personen vervoerde de tram vee, melk en suikerbieten. De tram is vervangen door busdiensten. In de Tweede Wereldoorlog zijn op last van de Duitsers verschillende huizen afgebroken, andere zijn weggebombardeerd. Met de openstelling van de Grevelingendam zijn de diensten op Stavenisse en Numansdorp vervallen.

2. Water tussen Schouwen-Duiveland (westen) en St.-Philipsland (oosten); ten noordoosten van het Mastgat en ten zuidwesten van het Krammer. Het Oude Zijpe was vroeger zeer ondiep en oostelijker gelegen dan het Nieuwe of huidige Zijpe Rumoirt). In 1575 doorwaadden Mondragons troepen het, welke tocht voorafging aan de Spaanse inname van Zierikzee (1576). In de loop van de 17e eeuw slibde het Oude Zijpe geheel dicht, waarbij Mastgat en Nieuwe Zijpe ontstonden; het laatste werd om zijn breedte in de vorige eeuw ook wel Wijdaars genoemd en heet thans gewoon Zijpe. 'Zijpe' komt voor van Groningen tot Zeeland en is voornamelijk een kustwoord; het behoort bij 'sijpelen'. De oorspronkelijke betekenis is kleine waterlozing.

3. Zege. Zie kleurenplaat XXIX; t.o. pag. 368.

AUTEUR

1.I.H. Vogel, J.A. Trimpe Burger, 2.en 3 J. Kuipers

LITERATUUR

De Bruin en Wilderom, Tussen afsluitdammen I. Wilderom, Tussen afsluitdammen II, III, IV. Van Empel en Pieters, Zeeland. Beekman, De wateren. Schönfeld, Nederlandse waternamen.