Vrije Evangelische Gemeenten

Vrije Evangelische Gemeenten

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

Onder invloed van opwekkingsbewegingen als het Reveil van de Ned. Herv. Kerk afgescheiden groepering. Grote figuren waren hierbij ds. H.J. Budding (1810-1870), tot 1839 predikant van de Chr. Afgescheiden Gemeente te Goes, en ds. H.W. Witteveen (1815-1885) te Ermelo. Van 1839 tot 1844 bleef Budding zijn werk met de vrije gemeente voortzetten. Nadien uit Goes vertrokken, keerde hij er in 1852 terug en bleef er tot zijn dood. In 1860 verliet Budding 'de oude weg' en vroeg zijn gemeenteleden even actief als hij zelf het evangelie uit te dragen. Daardoor trad er een nieuwe verhouding op tegenover andere kerken. Op Zuid-Beveland en in Middelburg ontstonden 'Buddingkerken', waarin de geest van het modernisme gepreekt werd. Ds. Witteveen concentreerde zich op zending en evangelisatie. Enige leerlingen van hem werden predikant in Zeeland: Wouter de Smidt (Cadzand) en A. Mooy (Middelburg). Witteveens invloed was in dit deel van Zeeland sterker dan die van Budding. Toen op 14 en 15 september 1881 te Franeker de Bond van Vrije Chr. Gemeenten werd gesticht, sloten nagenoeg alle Zeeuwse gemeenten zich hierbij aan. In 1923 werd de naam gewijzigd in De Bond van Vrije Evangelische Gemeenten in Nederland. Men wenste géén knellende band: vandaar de verschillen tussen de gemeenten. Men wilde 'noch van paus noch van synode' afhankelijk zijn. De gemeenten ondergingen de invloed van de opwekkingsbeweging van Brighton. In Zeeland bestaan Vrije Evangelische Gemeenten in Goes, Bath, Yerseke, Wemeldinge, Nieuwvliet (met Breskens, Cadzand en Retranchement) en Westkapelle.