Stoppeldijk

Stoppeldijk (stouppedich)

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

Dorp, parochie en voormalige gemeente in Oost Zeeuws-Vlaanderen; in 1936 gemeente Vogelwaarde en bij de gemeentelijke herindeling van 1 april 1970 overgegaan in de nieuw gevormde gemeente Hontenisse. Tot de oorspronkelijke gemeente Stoppeldijk (tot 1936) behoorden Campen, Luntershoek, Margret, Patrijzenhoek, Pauluspolder, Rapenburg en Vogelfort. Van 1936 tot 1970 gemeente Vogelwaarde. Eén van de laatste raadsbesluiten van de gemeente Vogelwaarde was om de namen Boschkapelle en Stoppeldijk voortaan aan te duiden als het dubbeldorp Vogelwaarde; zodoende is de in 1936 ontstane gemeentenaam bewaard gebleven na de gemeentelijke herindeling in 1970. De naam van de voormalige gemeente Stoppeldijk en gelijknamige woonkern (ook Rapenburg genoemd) in de voormalige gemeente Vogel waarde herinnert aan de naam van de uithof Stoppeldijk, die de monniken van de abdij van Cambron hadden in de rond 1223 bedijkte Hofpolder. De plaats van deze uithof wordt gesitueerd in de huidige Havikpolder, nabij Patrijzenhoek. De in de in 1644/45 bedijkte Stoppeldijkpolder ontstane nederzetting Rapenburg, nam in de loop der jaren in betekenis toe. In 1861 werd hier de nieuwe kerk van de parochie Stoppeldijk gebouwd. In Rapenburg is een hoefijzerfabriek gevestigd. Wapen: Een oudere versie van dit wapen komt reeds voor als onderdeel van het wapen van Hulsterambacht van 1698. Het is een sprekend wapen, maar i.p.v. stoppels heeft men schoven op de dijk gezet, wat in elk geval een mooier wapen oplevert. Het wapen werd voor de gemeente bevestigd op 31 juli 1817, maar de schildbekroning met een engelen kopje en een zeis werd toen weggelaten. Varia: Kermis op de tweede zondag in juli en de maandag d.a.v. Monumenten: Stoppeldijk ligt met Rapenburg ten westen van het Koegat (16 ha), een mooie kreek met drassig oeverland, waarin zoutminnende plantesoorten voorkomen (Staatsnatuurreservaat). Geschiedenis: Als we over de parochie Stoppeldijk spreken, moeten we op historische gronden daarbij de parochie Ser Pauluspolder, kortweg genoemd Pauluspolder, betrekken. Deze parochie was in 1263 opgericht en de zielzorg was toevertrouwd aan de paters norbertijnen uit Drongen (B). De kerk in de polder van Heer Paulus was toegewijd aan de H. Gerulphus. In 1648 werd de parochiekerk van Pauluspolder, na door de Staatsen in beslag genomen te zijn, geschikt gemaakt voor de gereformeerde godsdienst. Aangezien er in Pauluspolder bijna geen gereformeerden woonden, bleef de kerk evenals die in Hengstdijk leeg staan. Toen in 1685 in Lamswaarde een schuurkerk werd opgericht, kwam men vanuit Pauluspolder en Stoppeldijk daar ter kerke en aangezien Lamswaarde onder de parochie Hulst hoorde, werden zij ook Hulsterparochianen. In 1799 werd de kerk van Pauluspolder aan de katholieken teruggegeven, waarna hij in 1801 weer als parochiekerk werd ingericht. Het werd nu echter parochie Stoppeldijk, zo genoemd naar de burgerlijke gemeente Stoppeldijk. waaronder Pauluspolder ressorteerde. De bewoners van Rapenburg, de kern van de nieuwe gemeente, waren niet zo gelukkig met de nieuwe situatie en deden een beroep op de bisschop van Gent om onder Hulst te mogen blijven. Hun verzoek werd afgewezen. Wegens de afstand van de kern van het dorp naar de parochiekerk en de vervallen staat van het oude gebouw, werd besloten een nieuwe kerk te bouwen te Rapenburg. De gotische kerk van de Pauluspolder werd helaas afgebroken. De nieuwe kerk van architect Soffers was in 1861 gereed. Hij brandde echter in 1869 geheel uit. Na enige tijd in een noodkerk de diensten te hebben gehouden, werd in december 1870 een nieuwe kerk betrokken.