Peilen

Peilen

Het meten en registreren van bodemdiepten onder een wateroppervlak, ook genoemd loden. In Zeeland kent men oever- en doorlodingen (uitgevoerd ter controle van de vooroevers en de rivierbodem), rivierlodingen (ten dienste van de scheep vaart) en baggeren havenloding en (voor onderhoudswerken). Men spreekt van in- en uitpeilingen ingeval controle wordt verricht voor en na de uitvoering van bepaalde werken. Langs de kustgebieden Breskens-Cadzand, van Vlissingen tot Noord-Beveland en van Westenschouwen tot Scharendijke zijn in 1965 de bestaande peilingen gesaneerd en vervangen door uniforme kustlodingen, passend in het toen langs de gehele Nederlandse kust ingevoerde uniforme raaien-stelsel. De peilmethoden zijn in de loop der jaren ontwikkeld van het peilen 'op de riemen' met roeiboot, dieplood, afstandslijn en/of sextant tot het peilen met een peilvlet voor zien van moderne peilapparatuur als echo graaf voor dieptemeting en radiolog, waarbij langs electromagnetische weg de afstanden worden geregistreerd. Voor peilingen, die tot ver in zee moeten plaats hebben, is door de Deltadienst een Decca-installatie aangeschaft, een systeem voor radiografische plaatsbepaling, het `Decca Survey System' (ontwikkeld door de Fa. Decca te Londen). Van het systeem, dat voor het Deltagebied uit drie zenders bestaat, is de hoofdzender te Rilland-Bath, de rode nevenzender te Sluis en de paarse nevenzender bij Schipluiden opgesteld. Hoofdzender en nevenzender vormen een eenheid, die de helft van het Deccapatroon vastlegt. Deze Decca Delta Keten is in 1958 in gebruik genomen. Niet in de eerste plaats verband houdend met peilen maar wel met de plaatsbepaling van schepen, die de zuidelijke Noordzee en de toegangsgeul naar Europoort bevaren, is in 1971 de Decca Holland Keten opgericht. Een nevenzender daarvoor werd opgesteld bij Zuiddorpe in Zeeuws-Vlaanderen. De andere nevenzender staat te Heiloo bij Alkmaar, terwijl de hoofdzender te Gilze-Rijen is opgericht. Op 13 december 1977 werd in Vlissingen door de Directeur Generaal van de Rijkswaterstaat ir. J.W. Tops in het bijzijn van zijn Belgische ambtgenoot een nieuw modern systeem voor radioplaatsbepaling op de Westerschelde in gebruik gesteld, het z.g. Toran systeem, een Frans fabrikaat. De daarvoor benodigde zenders zijn opgesteld in Zeeuws-Vlaanderen, in Zuid-Beveland en in Noord-Brabant bij Woensdrecht.