Ouwerkerk

Uit encyclopedie van zeeland
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Ouwerkerk
Luchtfoto van Ouwerkerk. Foto: J. Midavaine/Slagboom en Peters, 1976. Bron: ZB, Beeldbank Zeeland, rec.nr. 28243

Het dorp: kenmerken

Dorp en voormalige gemeente in Schouwen-Duiveland. Tot 1961 was Ouwerkerk een zelfstandige gemeente. Daarna maakte het tot 1997 deel uit van de gemeente Duiveland. Ouwerkerk telt per 1 januari 2021 575 inwoners. Het is van oorsprong een agrarisch dorp en ligt in een recreatiegebied. Tijdens de stormramp van 1953 heeft het zeer veel geleden; 131 ha, toen uitgeschuurde, nu beboste kreken herinneren daaraan; ornithologisch, landschappelijk en recreatief zijn zij van groot belang. Een ijsbaan en een kampeerterrein maken deel uit van dit gebied.

Wapen

Dit is het wapen van Duiveland. Op de wapenkaart van Smallegange (1696) komt het al voor als wapen van Ouwerkerk en het werd op 31 juli 1817 voor de gemeente bevestigd (of er is alleen maar een wapendiploma).

Monumenten en bezienswaardigheden

Ned. Hervormde kerk

De indrukwekkende middeleeuwse kerktoren en een gedeelte van het kerkgebouw zijn in de tweede wereldoorlog door de bezetter opgeblazen. Op 19 december 1956 werd een nieuwe kerk, gebouwd naar een ontwerp van ir. F. H. Klokke, in gebruik genomen; de toren kwam in 1957 ge reed.

Standbeeld Cornelis Adrianus Swenne

Cornelis Adrianus (Cor) Swenne was schoolhoofd in de periode 1913-1940 en in Ouwerkerk bekend als 'meester' Swenne. Swenne was bijzonder muzikaal en heeft een groot aandeel gehad in het muziekleven op Schouwen-Duiveland. Op 15 oktober 1918 richtte hij in Ouwerkerk het muziekkorps 'Nieuw Leven' op met twintig leden. Dankzij zijn inzet werd 'Nieuw Leven' toonaangevend op Schouwen-Duiveland. Een hoogtepunt voor het gezelschap was de ingebruikname van de muziektent aan de Ring. In 1921 werd Swenne muziekonderwijzer aan de Rijksnormaalschool in Zierikzee, de voorloper van de kweekschool. Naast zijn baan als onderwijzer doceerde hij viool en pianolessen aan liefhebbers en gaf hij puur voor zijn plezier koorzang aan leerlingen van de kweekschool. Swenne werd bekend omdat hij in 1926 de muziek van het Schouwse volkslied componeerde. Het standbeeld van 'meester Swenne' heeft op de plek bij de muziektent een waardige en passende plaats gekregen. Het beeld kwam tot stand op initiatief van de Stichting Renesse en kon dankzij deze stichting worden gerealiseerd. Het kunstwerk is een creatie van beeldend kunstenares Elles Hubers uit Zierikzee. In oktober 2018 werd dit standbeeld officieel onthuld en geschonken aan de gemeente Schouwen-Duiveland.

Watersnoodmuseum

Het Watersnoodmuseum is gevestigd in de vier caissons die werden gebruikt voor het sluiten van het laatste dijkgat, ontstaan tijdens de watersnood van 1953. Het museum is gelegen in de zeedijk ten zuiden van Ouwerkerk. Het museum kan open gehouden worden door de inzet van vrijwilligers.

Geschiedenis

In de 10e eeuw bezat de abdij van St.-Geertruid goederen in Duiveland. In Ouwerkerk werd een kerk gesticht die gewijd was aan St.-Geertruid. In de 13e eeuw, telde Duiveland drie kerken, nl. de moederkerk in Ouwerkerk en daarvan afgesplitst Nieuwerkerk en hiervan weer afgesplitst Capelle.

Tijdens de Watersnood van 1953 werd Ouwerkerk zwaar getroffen: één op de zes inwoners kwam om. Ook veel gebouwen, waaronder een houten achtkante korenmolen, gingen verloren. De bres in de dijk bij Ouwerkerk was in de nacht van 6 op 7 november 1953 de laatste die gedicht werd. In de vier caissons die werden gebruikt voor de sluiting van de dijk is sinds 2001 het Watersnoodmuseum gevestigd. Op 6 november 2003, vijftig jaar na de sluiting, werden ze tot Nationaal Monument Watersnood 1953 verklaard. Bij de 50-jarige herdenking van de Ramp bezocht koningin Beatrix het dorp.

Door de watersnoodramp van 1953 werd veel landbouwgrond in de nabijheid van Ouwerkerk ongeschikt voor de landbouw. De watersnoodramp zorgde namelijk voor het ontstaan van kreken. Deze kreken vormen nu het natuurgebied krekengebied Ouwerkerk dat beheerd wordt door Staatsbosbeheer.

Auteur

J.A. Trimpe Burger; aangevuld: W. van Gorsel, 2022.