Landbouwkundig Onderzoek

Landbouwkundig Onderzoek

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

Onderzoek naar de toepassing van basiswetenschappen ten behoeve van de landbouw. Het onderzoek omvat niet alleen het voortbrengen en verwerken van landbouwproducten, maar ook de economische en sociologische aspecten van dit proces. Ofschoon e literatuur reeds in 1812 vermeldt dat door mr. Pieter Pous, grondeigenaar in Middelburg, proefvelden werden aangelegd voor de suikerbietenteelt, duurde het tot de zeventiger jaren van de 19e eeuw eer er, meer georganiseerd, door dorpsverenigingen, proefvelden werden aangelegd. De doelstelling was, de toepassing van nieuwe landbouwmethoden aan de leden te demonstreren. Op het veld konden nieuwe gewassen en teeltmethoden (o.a. door g ebruik van kunstmest) met de oude vergeleken worden. In 1895 lagen in Zeeland 18 proefvelden. Ofschoon in 1898 in een Z.L.M.-bestuursvergadering voor een algemene proefhoeve werd gepleit in plaats van de talrijke proefvelden, duurde het tot 1937 voordat de eerste proefboerderij kon worden gesticht. Er lagen toen ongeveer 40 proefvelden op landbouwbedrijven ondergebracht verspreid over, Zeeland. Sommige van deze verspreide proefvelden werden ter plaatse afgewerkt; van andere werd de oogst opgehaald. De rijkslandbouwwinterschool te Goes, opgericht in 1893, bood onderdak voor de vrachtauto en de weegapparatuur. Het kwaliteitsonderzoek van consumptie-aardappelen werd op de huishoudschool gedaan. In 1937 werd de Keuringdienst Zeeland door de Koninklijke Maatschappij 'de Wilhelminapolder' in de gelegenheid gesteld 8 ha te pachten, om daar een proefbedrijf te beginnen. Reeds in 1939 kon het bedrijf worden vergroot tot 13 ha. Veel aandacht werd jaarlijks besteed aan de controlemonsters voor aardappelpootgoed en later ook voor zaaizaad. Daarnaast verzorgde het bedrijf vele rassenproeven en proeven op het gebied van de bemesting en ziektebestrijding. Ook een enkele over een reeks van jaren lopende proef werd uitgevoerd. In 1947 werd, op initiatief van het bestuur van de Stichting voor de Landbouw in Zeeland, de Stichting Proefboerderijen Zeeland in het leven geroepen. Door de 'Stichting Hulpactie Scheldemonden' te Rotterdam werd na de tweede wereldoorlog een aanzienlijk bedrag bijeengebracht en ter beschikking gesteld aan de stichting 'Herstel Zeeland 1945'. Op haar beurt schonk laatstgenoemde stichting een groot bedrag aan voornoemde 'Stichting voor de Landbouw in Zeeland', onder de bepaling dat met behulp van dit bedrag zullen worden gesticht: a. een akkerbouwproefboerderij op Schouwen-Duiveland of Tholen; b. een veehouderijvoorbeeldbedrijf op Walcheren; c. een fonds voor werktuigenbeproeving, speciaal voor Zeeuws-Vlaanderen. Door voormelde 'Stichting Proefboerderijen Zeeland' kon in 1949 21,83 ha bouw- en weiland in de polder Brui nisse worden gekocht. In 1957 kon het bedrijf in 1951 geopend met de naam 'De Scheldemonden' door aankoop in het kader van de herverkaveling met 10 ha worden vergroot. Op het bedrijf zijn veel proeven genomen op het gebied van rassenonderzoek hij landbouwgewassen, in het bijzonder met uien en brouwgerstrassen. Verder is er belangrijk onderzoek verricht m.b.t. een sterk gemechaniseerde teeltwijze bij suikerbieten en werden proeven genomen met het afmesten van rundvee voor de vleesproduktie. Ook heeft er na de aanleg in 1950 gedurende 20 jaren een groot bodemvruchtbaarheidproefveld gelegen. Bij de in 1969 doorgevoerde reorganisatie van het landelijke praktijkonderzoek werd besloten één regionaal onderzoekcentrum voor Zeeland te vormen. Hierin moesten de hiervoor genoemde proefboerderijen 'Zeeland' en 'De Scheldemonden' en de proeven van het regionaal onderzoek, die onder verantwoordelijkheid van de rijkslandbouwconsulenten in Zeeland werden gehouden, worden ondergebracht. Dank zij de gelukkige samenwerking van bedrijfsleven en overheid kon op 1 oktober 1969 het akkerbouwbedrijf `Rusthoeve' te Colijnsplaat worden verkregen ten dienste van het landbouwkundig onderzoek. Na de oprichting van het bedrijf heeft de Stichting 'Proefboerderijen Zeeland' de exploitatie overgedragen aan de 'Stichtin g ter Exploitatie van de proefboerderij 'Rusthoeve". Op dit bedrijf, groot 83 ha, worden jaarlijks 60 veldproeven aangelegd met een totale oppervlakte van 15 ha. Daarnaast worden nog een tiental proeven buiten het bedrijf aangelegd. In de verscheidenheid van rassenproeven, proeven op het gebied van teelttechnische aangelegenheden, bemestingsvraagstukken en ziekteen onkruidbestrijding, richt het werk zich voornamelijk op de volgende gewassen: tarwe, gerst, suikerbieten, aardappelen, graszaad en uien. Daarnaast liggen op het bedrijf de controlevelden van zaaizaad- en pootgoed van de Keuringsdienst Delta Nederland van de N.A.K.

AUTEUR

?