Koenkelpot

Uit Wiki ZB
Ga naar: navigatie, zoeken
Koenkelpot, foeke of rommelpot
Kinderen met een koenkelpot te Heinkenszand in 1965, fotoarchief PZC, Zeeuwse Bibliotheek, Beeldbank Zeeland, recordnr. 145201

Oud volksmuziekinstrument. Keulse pot of blikken bus, overspannen met een varkensblaas, waarin een rietje is gestoken, dat door het bewegen een enigszins weemoedig klinkend geluid veroorzaakt. Het instrument is in heel Nederland en Vlaanderen bekend. Op oudejaarsdag trokken kinderen er mee langs de deuren, terwijl ze liedjes zongen. Als beloning kregen de kinderen traditiegetrouw geld of snoep. In 1992 werd de Eerste Yerseksche Koenckelpot Fanfare opgericht. Doel van de vereniging is om het koenkelen als erfgoed te bewaren. Kinderen lopen in Yerseke op oudejaarsochtend met de koenkelpot langs de deuren. Ze zingen oudejaarsliedjes en krijgen in ruil daarvoor geld of snoep. 's Middags verzamelt jong en oud zich bij het Koenckelpot monument om in optocht achter de fanfare naar het verzorgingstehuis te gaan. Daar geeft de koenckelpotfanfare een concert. Ook in andere plaatsen, zoals Bruinisse en op het eiland Tholen, is het koenkelen (weer) in zwang.

De Stichting STAD (Samen Thoolse Activiteiten Doen) startte hier in 1997 een initiatief om de jeugd opnieuw met de koenkelpot langs de deuren te laten gaan. Er werden liedjes gezongen zoals 'Klein zieltje', en na afloop trokken de kinderen langs de winkeliers en zorgcentra voor een snoepje. Tijdelijk leverde dit circa negentig enthousiaste jeugdigen op, maar na 2010 bleken er nog slechts circa vijf tot tien deelnemers onder de jeugd over. Te weinig om er nog mee door te gaan, oordeelde de stichting en in 2014 stopte de traditie.

Auteur

-P.J. Meertens, herz. J. Dekker (2012), red. (2014)

Bronnen

-Meij, J. de, Koenkelen op Zuid-Beveland, in:De Spuije, 24 (1990), 21-26.

-Oosterloo, Rommelpotloopen, 21-22.

-Ghijsen, H.C.M., (red.), Woordenboek der Zeeuwse dialecten. Supplement (Krabbendijke, 1998) 241 en 468-469.

-koenckelpotfanfare.nl

-PZC, 27 december 2014

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

Bekijk de originele tekst uit de Encyclopedie van Zeeland, 1982-1984