Duivenkeet

Uit encyclopedie van zeeland
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Duivenkeet (duuvekeête)

Houten verblijf voor duiven

Verblijf voor duiven, met name een losstaand gebouwtje op het boerenerf, maar eventueel ook ingebouwd in een dak. In dat geval stak de duivenkeet uit een schuin dak naar boven. In de zeventiende eeuw werd het woord keet al in de betekenis van duivenhok gebruikt, namelijk in Oost-Vlaanderen. De historische duivenketen in Vlaanderen en Zeeland leken op torentjes en waren bijvoorbeeld zes- of achtkantig. In de middeleeuwen kwamen ze vooral voor bij kloosters. Niet iedereen mocht zomaar duiven houden. Kloosters hadden die toestemming meestal wel. Duivenboutjes waren geliefd en de op het land gespreide duivenmest was vruchtbaar.

Moderne duiventil aan een schuur in Grijpskerke, foto: J. Francke, 12 mei 2004, Zeeuwse Bibliotheek, Beeldbank Zeeland, recordnr. 115088.
Moderne boerderij met een min of meer traditionele duivenkeet geplaatst waar deze zich doorgaans op het erf bevond, Jan Geertsesweg Meliskerke, foto: Johan Francke, 18 mei 2004, Zeeuwse Bibliotheek, Beeldbank Zeeland, recordnr. 115147.

Nog bestaande duivenkeeten

Een duivenkeet was er in elk geval op het erf van de uithof van het nonnenklooster Rijnsburg bij Oostkapelle. De duivenkeet op de noordwestpunt van het door een gracht omgeven erf komt zowel voor op een afbeelding uit circa 1600 als op een plattegrond van 1688. Van een duivenkeet ingebouwd in een dak van een boerderij te Poortvliet, is een afbeelding uit later tijd bekend. Rond 2000 was er in elk geval nog een historische duivenkeet bij de boerderij Terhaghen tussen Koewacht en Zuiddorpe, tot de zestiende eeuw behorend bij een nonnenklooster. Deze duivenkeet, later wat verbouwd, moet nog uit de kloostertijd dateren. Op een plattegrond van ‘Het Roode Hof’ oftewel Rijnsburg bij Oostkapelle van circa 1600 staat in de linkerbovenhoek bij de gracht rond de boerderij een duivenkeet ingetekend, maar in het bijschrift is abusievelijk vermeld dat het zou gaan om het hof Popkensburg bij Sint-Laurens (zie literatuur: K. Bos en J.W. Bosch).

Auteur

Jan Zwemer, 2013.

Literatuur

-K. Bos en J.W. Bosch, Landschapsatlas van Walcheren. Inspirerende sporen van tijd (Koudekerke, 2008) 159.

-G. Smallegange, Op ’t Hof. Boerderijen en boerenerven in Zeeland (Goes, 2001) 43.

-Het Woordenboek der Nederlandsche Taal op CD-Rom (Rotterdam, 2000).