Cargill Sas van Gent
Cargill is een van oorsprong Amerikaans internationaal producent van voedselingredienten en landbouwproducten. De vestiging in Sas van Gent is gespecialiseerd in verdikkingsmiddelen en emulgatoren, zoetstoffen en industrieel zetmeel. De fabriek heette tot 2006 Cerestar, vroeger de N.V. Stijfsel- en Glucosefabriek "Sas van Gent". Ook in Bergen op Zoom is een Cargill-vestiging. Beide vestigingen zijn inmiddels volledig geïntegreerd en worden geleid als één bedrijf binnen Cargill Nederland. Beide fabrieken tezamen tellen nu ruim 800 medewerkers. Ongeveer de helft daarvan is werkzaam in Sas van Gent.
Geschiedenis van het bedrijf
Het begin
De N.V. Stijfsel- en Glucosefabriek "Sas van Gent" aan de Nijverheidsstraat te Sas van Gent , een bedrijf dat tarwe en maïs verwerkt tot zetmeel en verwante producten, werd opgericht in 1911 als N.V. Zeelandia. Het bedrijf werd opgericht door de Belgen Fernand Jamar en Lucien Callebaut.
In de fabriek werden uit maïs onder andere stijfsel, veevoeder en olie gemaakt. Dagelijks werden gemiddeld circa 50 ton granen verwerkt, per schip aangevoerd. Het aantal werknemers bedroeg 20 tot 30 man. Het hoofdkantoor was gehuisvest te Brussel. Vanaf 1924 werd er door de fabriek ook glucose geproduceerd.
CPC
In 1927 nam het Amerikaanse Corn Products Company (CPC) het bedrijf over en breidde de fabriek fors uit. De naam van het bedrijf veranderde nu definitief in de NV Stijfsel- en Glucosefabriek "Sas van Gent". Ondanks de crisis was er moeilijk aan personeel te komen vanwege de aanwezigheid van de Stikstoffabriek te Sluiskil, die grote aantrekkingskracht had op arbeiders.
Staking
Tussen 21 september tot 5 december 1929 was er een grote staking.[1] De fabriek deed beroep op een groep Italianen om de voortgang van het werk te verzekeren. Als gevolg van de staking werd een Werkliedencomiteit, een soort ondernemingsraad, opgericht. In 1932 kwam er ook een voetbalclub. De naam was toepasselijk: Corn Boys.
Aardappelgries
Per 1 januari 1935 nam de Stijfsel- en Glucosefabriek Verwey & Spoorenberg's Fabrieken te Tiel over. Gedurende de Tweede Wereldoorlog kon er geen maïs worden aangevoerd. Daardoor werd aardappelmeel omgezet tot aardappelgries. Het personeelsbestand halveerde gedurende de oorlog. Pas na de bevrijding (1944) werd de productie weer normaal opgestart.
Explosie
Op 3 april 1958, Witte donderdag, werd de fabriek getroffen door een zware explosie, waarbij 14 werknemers betrokken waren. Eén werknemer verloor hierbij het leven. De materiële schade was groot.[2]
Jubileum
Op 6 oktober 1962 werd in de stadsschouwburg te Gent het Gouden Jubileum gevoerd. Dit was ook een feest voor de bevolking van Sas van Gent. Vele dagen lang was er muziek te horen in de straten van Sas van Gent.[3]
Kanaal Gent-Terneuzen
Per 1 januari 1966 werd de Sas van Gentse fabriek samengevoegd met Duryea te Amsterdam en Cosmonda Levensmiddelen (Knorr) te Nieuw-Loosdrecht. Na de verbreding van het Kanaal Gent-Terneuzen (1968) kon de maïs rechtstreeks per zeeschip naar Euro-Silos te Gent worden overgeslagen. Schepen van 50.000 ton voeren nu de Gentse haven binnen. Een enorme verbetering. Moest de maïs daarvoor in lichters worden overgeslagen te Antwerpen, Amsterdam of Rotterdam, daarna kon dit meestal in Gent.
Cerestar
Per 1 oktober 1987 kwam de Stijfsel- en Glucosefabriek, samen met andere Europese zetmeelfabrieken van CPC, in handen van het Italiaanse Gruppo Ferruzzi onder de naam Cerestar.[4] In 2001 werd ook het Franse suikerconcern Eridania Béghin-Say hieraan toegevoegd.
Cargill
In 2002 werd Cerestar overgenomen door het Amerikaanse Cargill-concern.[5]
Vanwege de naamsbekendheid van Cerestar werd de naam niet veranderd. In 2006 besloot Cargill alle dochterbedrijven wereldwijd dezelfde naam te geven. In 2011 nam Cargill van Royal Cosun alcoholproducent Nedalco over. Het nabij gelegen terein van Nedalco werd daarmee onderdeel van de Cargill-vestiging.[6]
Producten
De huidige producten zijn Cargill Sas van Gent zijn: glucose, maiszetmeel, gemodificeerd zetmeel, gehydroliseerd tarwe-proteïne, alcohol, vezels voor veevoeders en verwante producten.
Veel levensmiddelen bevatten zetmeel en glucose zoals in frisdrank, vla, snoepgoed, jam, soepen en sauzen, ontbijtkoek. Ook in de papier- en kartonindustrie wordt zetmeel gebruikt. Glucosestroop wordt vaak gebruikt als grondstof voor bepaalde medicijnen, bijvoorbeeld antibiotica en insuline.
Auteur
W. van Gorsel, 2017
Bronnen
Audiovisueel materiaal
Sites
Noten
- ↑ Heemkundige kring Sas van Gent, 'En toch ging Stijselkot in Sas plat', 16 juni 2015
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Explosie in fabriek Sas van Gent', in: Prov. Zeeuwse Courant, 4 april 1958, pag. 2.
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Begin jubileumviering Stijfsel en glucosefabriek Sas van Gent', in: Prov. Zeeuwse Courant, 6 oktober 1962, pag. 2.
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'CPC heet nu Cerestar', in: PZC, 1 oktober 1987, pag. 36.
- ↑ Krantenbank Zeeland, 'Brussel akkoord met overname Cerestar Sas', in: PZC, 24 januari 2002, pag. 39.
- ↑ Omroep Zeeland, 'Cargo wil Nedalco in Sas van Gent overnemen', 1 februari 2011