Claire Bonebakker
| Claire Bonebakker | |
|---|---|
 Claire Bonebakker in 1954, bron: Zeeuws Tijdschrift 52/4 (2002) 44. | |
| Geboren | 1 mei 1904 Surabaya (Nederlands-Indië) |
| Overleden | 9 september 1979 Taxco de Alarcón (Mexico) |
| Beroep | schilderes |
| VIAF | C. Bonebakker |
Inhoud
Jeugd
Claire Bonebakker werd in Surabaya geboren als dochter van Willem Bonebakker, een employee van de Koloniale Bank aldaar en Clara Bauer, de kunstzinnig dochter van de geneesheer-directeur van het psychiatrische ziekenhuis in de stad. Het gezin verhuisde in 1915 naar Amsterdam, waar Claire de lagere school, een lyceum voor meisjes en een school te Bloemendaal bezocht.Op het lyceum werd haar tekentalent opgemerkt door haar lerares Louise Beijerman (1883-1970). Na de dood van haar moeder in 1923 werd Bonebakker eerst ontvangstdame van haar vader, die een drukke baan had bij de Cultuurbank. Pas in 1930 zou zij zich gaan toeleggen op het schilderwerk.
Carrière als schilderes
Bonebakker kreeg haar opleiding bij Dietze in Dresden. In 1933 keerde ze, geschoold in het Duitse impressionisme terug naar Nederland. Ze werd nog lid van het St. Lucasgilde in Amsterdam, maar vertrok spoedig naar Parijs waar ze lessen ontving van de Zweedse schilder Anders Osterlind en lid werd van de Salon du Dessin et de la Peinture à l'eau. In Parijs ontmoette ze ook haar tweede echtgenoot Kees Goedewaagen, met wie ze van 1934 tot 1939 getrouwd was. In Nederland debuteerde ze in 1938 in de Amsterdamse kunsthandel Santee Landweer. De kritieken waren vooralsnog verdeeld.
Veere
In 1938 verbleef Bonebakker voor het eerst in Veere. Vanaf september 1939 betrok ze een deel van het dijkhuis tussen Vrouwenpolder en Veere dat in eigendom was van de Amsterdamse kunstenaar en ontwerper Frits Lensvelt sr.[1] Ze verbleef afwisselend met haar derde echtgenoot Bert Prinsen Geerligs in Den Haag om in 1946 uiteindelijk het huis de Coerenblom op de Kaai te kopen, waar ze alleen ging wonen. Dit huis was voordien van de graficus J.F.E. ten Klooster geweest. Bonebakker restaureerde het, maakte er een museumpje van en beschikte er vooral over een mooi atelier.
Van 1947 tot 1953 onderhield ze een relatie met de Walcherse gymnastiekleraar Jan Koers. Na veel juridisch geharrewar kwam in 1957 een einde aan de nasleep hiervan. Haar vele relaties bezorgden haar in Veere dan ook de naam er een 'losbandige levensstijl' op na te houden. In 1955 trouwde ze met de schilder en zeiler Walter von Bernuth (1891-1977), die ook in Veere kwam, met wie ze de Prix de Zélande instelde. Na enige maanden was het echtpaar alweer gescheiden. In 1955 werd tevens de Zeeuwse Kunstenaars Kring opgericht, waarvan Bonebakker deel uitmaakte tot haar vertrek naar het buitenland. Ze was goed bevriend met kunstenaressen als Sárika Góth en Ina Rahussen.
Bonebakker reisde in haar Veerse tijd al regelmatig naar het buitenland naar onder meer Zwitserland, Oostenrijk en Frankrijk. Begin jaren vijftig verbleef ze meermalen op Mallorca, waar ze toetrad tot de Grupa Acuarelistas Baleares. In Tessin (Zwitserland) veroorzaakte ze met de auto een dodelijk ongeval, hetgeen tot haar aanhouding en uitzetting leidde. Hierover sprak zij later nooit meer.
Mexico
In 1958 vertrok zij op aanbeveling van vrienden naar Taxco in Mexico, waar zij actief was bij de restauratie van oude huizen. Ze betrok er een werkplek op 2050 meter hoogte en bouwde er het huis la Cumbre Soñada, waarbij ze, om in haar levesonderhoud te voorzien, enkele gastenverblijven verhuurde. Daar kwamen beroemdheden logeren als prins Bernhard, Brigitte Bardot, Belcampo en Willem Oltmans. Van schilderen kwam niet veel meer. Gedwongen door haar gezondheid en financiële problemen moest ze het huis in 1975 verkopen en betrok ze een huurwoning in Taxco zelf. Na een ziekenhuisopname stierf ze daar in september 1979.
Werk
In de jaren vijftig veranderde Bonebakker van stijl, van laat-impressionistisch naar een meer expressionistische vorm waarin een fel kleurenpalet werd gebruikt. Ze exposeerde regelmatig in Frankrijk waar haar werk goed ontvangen werd. In 1952 exposeerde ze zelfs in de Galerie Doucet aan de Faubourg Saint Honoré. Een radioreporter verwoordde haar werk als de vreugde om te leven en te scheppen. In haar schilderijen werd haar karakter weerspiegeld. Haar 'egofilie' om te willen schitteren uitte zich niet alleen in felgekleurde schilderijen, maar ook in de binnen- en buitenhuis architectuur van haar woning en tuin. Haar schilderijen, vooral bloemen en landschappen, werden geïnspireerd door het Franse expressionisme, maar ze verwierf vooral bekendheid als aquarelliste.
Tentoonstelling
In 2000 werd de tentoonstelling Zonder kleur kan ik niet leven gewijd aan leven en werk van Bonebakker, gehouden in het Marie Tak van Poortvliet Museum in Domburg. Daar waren 45 werken van Bonebakker te zien. De begeleidende catalogus werd samengesteld door Ita Rümke, de dochter van Claire's zus Antje. In 2017 verzorgde Ard Hesselink (kleinzoon Frits Lensvelt) als gastconservator de tentoonstelling 'Het dijkhuis: een verdwenen stukje Veere' (7 april t/m 27 augustus 2017) in het Museum Veere, over de bewoningsgeschiedenis van het huis waar Bonebakker tussen 1939 en 1942 verbleef.
Auteur
A.J. B., herzien: Johan Francke, 2015
Literatuur
- Claire Bonebakker (Documentatiemap) (Middelburg: Zeeuws Documentatiecentrum, 2008).
- Ita Rümke, Zonder kleur kan ik niet leven, Claire Bonebakker, schilderes 1904-1979 (Middelburg 2002).
- Scheen, Lexicon, I, 126; en II.
- Francisca van Vloten,'Het ruime gebaar. Leven en werk van de schilderes Claire Bonebakker (1904-1979)', in: Zeeuws Tijdschrift 52/4 (2002) 43-46.
- Ard Hesselink, Claire Bonebakker, Frits Lensvelt en het Dijkhuis, 1939-1942 (Middelburg, 2017)
