Hoogelande
| Hoogelande |
|---|
Het buurtschap: kenmerken
Hoogelande is een grotendeels verdwenen dorp, thans een buurtschap, een voormalige gemeente en een voormalige ambachtsheerlijkheid op Walcheren. Hoogelande ligt ten westen van Middelburg en ten zuiden van Grijpskerke. Het dorp werd verlaten nadat de kerk was verwoest tijdens de Tachtigjarige Oorlog. Hoogelande en omliggend gebied was een ambachtsheerlijkheid en tussen 1811 en tot en met 1815 een zelfstandige gemeente. Vanaf 1816 behoorde het tot de gemeente Grijpskerke, vervolgens bij de gemeente Mariekerke en sinds 1997 tot de gemeente Veere.
Geschiedenis
Hoogelande was ooit een parochie en een ambacht. Voor de gemeentelijke herindeling van 1 juli 1966 behoorde het gebied tot de vroegere gemeente Grijpskerke. Hoogelande wordt in 1189 voor het eerst genoemd wanneer de bisschop van Utrecht de bewoners toestemming geeft voor de bouw van een aan Sint Maarten gewijde kerk. Die werd in de 15e eeuw vervangen door nieuwbouw. Dat gebouw werd waarschijnlijk tijdens het beleg van Middelburg (1572-1574) zwaar beschadigd en niet meer hersteld. Het gebied van de parochie werd na de Reformatie grotendeels bij dat van de hervormde gemeente Grijpskerke gevoegd. In 1912 kocht Petrus Willem Marie Hoegen de heerlijkheid Hoogelande, waarmee hij zowel de ruïne van de kapel als de daarbij behorende ambachtsheerlijke rechten verkreeg en hij zich voortaan Hoegen van Hoogelande noemde. In 1964-1965 liet de familie de ruïne restaureren als kapel en op 2 september 1965 kon deze officieel in gebruik worden genomen voor kerkdiensten en culturele evenementen. De kapel van Hoogelande is in beheer bij Stichting Kapel van Hoogelande. Een poging om het grotendeels verdwenen dorp te herbouwen, had geen succes. Het vroegere kerkhof is - onder beperkende voorwaarden - als begraafplaats in gebruik gebleven. De plattegrond van Hoogelande is nog altijd die van een ringdorp, met een deels bestrate rondweg die herinnert aan de vroegere doorgaande weg.
Auteur
W. van Gorsel, 2022