Gillis Burs

Burs, Gillis (aegidius Bursius)

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

(St .-Winoxbergen 1564-Middelburg 2 mei 1634). Predikant en rector aan de Latijnse school te Middelburg. Kwam, volkomen berooid, na de val van Gent, in 1584 in Middelburg aan met een attestatie van de Gentse kerkeraad. Hier moest hij beginnen om wat kleren te vragen. Waarschijnlijk is hij vrij spoedig naar Vlissingen vertrokken, waar hij conrector werd van de Latijnse school en in 1587 trouwde. Hier heeft hij zich verder bezig gehouden met de theologische studie. Eind 1589 werd hij beroepen als derde predikant van Middelburg en in 1607 werd hij tevens rector van de Latijnse school aldaar. Welke plaats Gillis Burs innam blijkt ook uit het feit dat hij in 1610 werd gekozen tot praeses van de Prov. Synode van Veere. Als overtuigd contra-remonstrant werd hij in 1619 tijdelijk uitgeleend aan Utrecht. In opdracht van de Middelburgse kerkeraad schreef Gillis Burs samen met Anth. van den Berg tegen de wederdopers, zoals men de doopsgezinden toen nog algemeen noemde en tot wie in die tijd nogal wat gereformeerden overgingen. Ook is van hem nog bekend het: Bruyloftslied ter eeren Jesu Christi, een verklaring van psalm 45.

Zijn zoon Jacobus Burs (Vlissingen 16 okt.1589 - Tholen 21 april 1650) werd, na zijn studie te Leiden, in 1612 predikant te Tholen. Veltenaar kan hem niet genoeg roemen als de predikant die als geen andere Tholen in de I7e eeuw heeft gevormd. Hij doet dit mede omdat Jacobus Burs een beslist tegenstander was van het Collegium Qualificatum. In 1627 mengde Jacobus Burs zich in de sabbathstrijd en schreef tegen Willem Teellinc. Hij waarschuwt tegen een weer invoeren van 'een volkomen jodendom'. De joodse sabbat h is door Christus afgeschaft. Principieel bestreed Jacobus Burs de roomskatholieken in lijn: Tafel des geloofs, uit 1629, hetwelk hij in 1640 herhaalde in: Kort Berecht over de aenroepinghe der Heylighen, Reliquien, Beelden ende van het Kruys.

Melchior Burs (Middelburg 1589 - West-Souburg 1656), ook een zoon van Gillis Burs, werd op 6 april 1621 ingeschreven als theologisch student te Leiden, na eerst elders gestudeerd te hebben. In 1623 werd Melchior Burs bevestigd als predikant te West-Souburg. In zijn gemeente heeft hij nogal wat te stellen gehad met de doopsgezinde secte van de voetwassers. In opdracht van de classis heeft hij, na het verschijnen van de Staten Vertaling de teksten die in het Kort Begrip waren aan g ehaald met de nieuwe vertaling in overeenstemming gebracht. Deze uitgave is in het Maleis vertaald. Na de verovering van Sas van Gent en Philippine in 1644 werd Melchior Burs een tijdlang aan deze gemeenten uitgeleend. In april 1630 kwam hij, namens zijn kerkeraad, met een lastige vraag in de classis, of nl. 'een persoon handelende in de vrijbuitvaart' ouderling zou kunnen voorden.

AUTEUR

S.J.M. Hulsbergen

LITERATUUR

Biographisch woordenboek Prot. godgeleerden. Glasius, Godgeleerd Nederland. Meertens, Letterkundig leven. Nagtglas, Levensberichten. De la Rue, Geletterd Zeeland. Veltenaar, Oden. J.W. te Water, Kort verhaal.