Melancholie

Melancholie (depressie, Zwaarmoedigheid).

Een psychiatrisch ziektebeeld dat in de medische vakliteratuur achtereenvolgens bekend heeft gestaan onder de namen manisch-depressieve psychose, endogene depressie, vitale depressie en unipolaire depressie (de moderne benaming). Het wezenlijke van dit ziektebeeld is de zware melancholie waarin de patiënt geleidelijk wegzakt en waarvoor in zijn actuele levensomstandigheden geen reden is aan te geven. Deze depressieve fase, die vele maan-den kan duren, neigt tot spontaan herstel. Het gevaar van de depressie is tweeërlei: enerzijds de grote kans op een recidief en anderzijds het risico van een geslaagde zelfmoord. Het percentage van de vitale depressies dat met een geslaagde zelfmoord eindigt is niet gering en bedraagt ongeveer 15. De vitale depressie heeft vele oorzaken. Naast erfelijke factoren en stofwisselings stoornissen speelt ook een prae-morbide karakterstructuur een rol. De Middel-burgse psychiater, dr. J.D. van Scheijen heeft er in 1975 op gewezen dat vitale depressies op Walcheren frequent voorkomen. Het aantal opnames wegens een vitale depressie in het Middelburgse Gasthuis is tweemaal zo hoog als het landelijk gemiddelde. Van Scheijen meent dat er een relatie bestaat tussen het bevindelijk reformatorisch calvinisme en de prae-depressieve karakterstructuur. Hij brengt het veelvuldig voorkomen van vitale depressies en het hoge zelfmoordgetal op Walcheren in verband met het grote aantal aanhangers van de ultra-orthodoxie ter plaatse. De opvatting van Van Scheijen heeft, binnen de reformatorische kring, tot protestacties geleid.

LITERATUUR

J.D. van Scheijen, Zeeuws Tijdschrift 6, 1974: 1975. J.D. van Scheijen, Tijdschrift Psychiatrie 17, 1975. A. Elshout, Zeeuws Tijdschrift 1975.