Willem Beukelszoon
| Willem Beukelszoon | |
|---|---|
 Gebrandschilderd raam met Willem Beukelsz. in de kerk van Biervliet: werk van Cornelis Barlaer de jonge, foto: Wim Helm, september 1976, Zeeuwse Bibliotheek, Beeldbank Zeeland, recordnr. 17416 | |
| VIAF | [1] |
Werk en leven
Willem Beukelszoon (eind 13e – begin 14e eeuw) is volgens overlevering een visser uit Biervliet, Zeeuws-Vlaanderen, die omstreeks 1400 de uitvinder van het haringkaken in de Nederlanden zou zijn geweest. Voor deze tijd werd de Westeuropese markt van gezouten haring voorzien uit Schonen in Zuid Zweden. Deze haring, met kleine schepen gevangen, werd aan de wal bewerkt en gezouten. Aan het einde van de 14de eeuw stagneerde de aanvoer van haring uit Schonen en begonnen de Vlaamse en Zeeuwse vissers met kaken op zee. Het is niet duidelijk of in de begintijd onder kaken alleen het zouten in tonnen moet worden verstaan of dat toen reeds de huidige bewerkingsmethode van het kaken werd toegepast. Dit procédé waarbij met een kort scherp mes een diepe insnijding achter de kieuwen van de vis wordt gemaakt en met een draai van het mes maag, hart, lever en een deel van de ingewanden naar buiten worden getrokken. De vis kan dan, na gezouten te zijn, goed bewaard worden. Door de invoering van het kaken aan boord ontstond een nieuw scheepstype: de buis. Dit schip was groter dan de bestaande schepen waardoor de aanvoer van gezouten haring snel toenam. In de tweede helft van de 15de eeuw werd van het dure zelzout overgegaan op het goedkopere gezuiverde baaizout. Hierdoor kon de haring, in grote hoeveelheden aangevoerd en goed geconserveerd, een belangrijk exportartikel voor Zeeland worden. Zowel Scandinaviërs als Vlamingen beweren echter dat zij al langer bekend waren met deze manier van zouten. Mogelijk werd de uitvinding gedaan door verschillende mensen onafhankelijk van elkaar
Auteur
-I.H. Vogel
Literatuur
-Doorman, Haringkaken.
-Degrijse, Kaken.
-Verburg, Zeeuwse haringvisserij.
-Van de Wee. Haringindustrie.