Pieter Corneliszoon Plockhoy/EvZ1982-1984

(ca. 1620-1700). Theoloog; voortgekomen uit de doopsgezinde gemeente van Zierikzee en door zijn denkbeelden en de praktische uitvoering daarvan voorloper van het christensocialisme. In Amsterdam vond hij weer klank bij de collegianten, die evenals de doopsgezinden het beginsel der weerloosheid huldigden en zich keerden tegen het starre kerkelijke bestuur met formulieren en catechismus. In 1658 ontvouwde hij in Engeland in twee brieven aan Cromwell zijn plannen voor een christen-socialistische communauteit, die echter na de dood van Cromwell in 1659 werden vergeten. In 1662 verleenden de burgemeesters van Amsterdam hem een octrooi om met 23 mannen een sociëteit te stichten aan de Delaware in Noord-Amerika. In deze gemeenschap zouden dienstbaarheid en streven naar macht noch de naam knecht of dienst maagd worden gebruikt. De denkbeelden zijn verwant met die van de labadisten en van de kibbutzim in Israël. Na het uitbreken van de Nederlands-Engelse oorlog in 1664 werd de kolonie van Plockhov geplunderd. In 1694 werden hij en zijn vrouw arm en berooid opgenomen in Germantown, een nederzetting van Duitse doopsgezinden, waar hij omstreeks 1700 stierf. LITERATUUR Lindeboom, Stiefkinderen. Quack, Desocialisten. Nagtglas, Levensberichten. Journal of a voyage. N.N.B.W IX. B.H. Wabeke, Dutch emigration to North-America.