George Auguste Vorsterman van Oyen

Vorsterman Van Oyen, George Auguste

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

(Gilze-Rijen 11 juli 1836 - Aardenburg 13 okt. 1915). Hoofdonderwijzer. Vestigde zich in 1860 te Aardenburg als hoofd der openbare school en was tevens de eerste onderwijzer in Nederland met de zg. landbouwakte. Hij had in totaal negen onderwijsakten, waarvan drie voor het middelbaar onderwijs. Was 40 jaar lang hoofd der Aardenburgse Mulo. Gaf les en examineerde aan de Normaalschool te Oostburg. Publiceerde aanvankelijk verscheidene boeken en artikelen op wiskundig, staatkundig en historisch gebied, maar hield zich al spoedig meer met de landbouw bezig. Oprichter van de eerste Nederlandse aankoopcoöperatie op landbouwgebied 'Welbegrepen Eigenbelang' te Aardenburg (1878), (zie zijn artikelen in Maandblad van de Nederlandse landbouwer 1891, p. 33-36) en van de Maatschappij tot bevordering van ooft- en tuinbouw in Zeeuwsch-Vlaanderen's Westelijk deel (1878). Voorts secretaris van 'Volksonderwijs', kanton Oostburg, van de Cooperatieve Vereniging tot verzekering tegen hagelschade en van het Stamboek voor paarden. Zeeuws-Belgisch type, in Nederland. Hij nam het initiatief tot uitgave van het jaarboekje uitgegeven door de Maatschappij tot Bevordering van den Landbouw in Zeeland (1877) en schreef ook hierin talrijke bijdragen; hield talloze voordrachten op landbouwgebied voor landbouwers (zie wandelleraar). Redigeerde vanaf 1875 een eigen 'Weekblad voor Zeeuwsch-Vlaanderen Westelijk deel', waarin hij zich een overtuigd voorstander van de liberale staatkunde toonde én propagandist voor de cooperatie. Hoe wel afkomstig uit een streng r.k.-milieu, was hij fel anticlericaal; zijn bekendste brochure was met name 'De redelijke godsdienst'. Man van onuitblusbare energie en talrijke initiatieven, uitstekend spreker en vlijmscherp polemist. Ook archivaris van Aardenburg; hij publiceerde o.a. 'De herenning van Aarden burg in 1672' en 'Rechtsbronnen van de stad Aardenburg'. Hij was van 1893 tot zijn overlijden algemeen secretaris van de Z.L.M. en oefende in die functie grote invloed uit. Hij was bovendien gemeenteraadslid van Aardenburg (1907-1911), lid van de Staten van Zeeland (1906-1913) en van de Tweede Kamer (1909-1913) voor de Vrijzinnige Democratische Partij. Er staat een monument voor hem op de markt van Aardenburg; de openbare lagere school is naar hem genoemd.

LITERATUUR

Zeeuwsch Landbouwblad 22.10.1915. Pattist, G.A. Vorsterman van Oyen, 195-202. PZC 23.10.1977.

AFBEELDING

Onthulling te Aardenburg van het monument voor Vorsterman-Van Oyen (1920), die zo'n belangrijke rol speelde bij het landbouwonderwijs.