Hontenisse, Oud (hotenes, Hontenesse)

Hontenisse, Oud (hotenes, Hontenesse)

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

Verdronken dorp en parochie in Oost Zeeuws-Vlaanderen. De naam is blijven voortbestaan in die van de huidige gemeente Hontenisse; de oorspronkelijke betekenis is vooruitspringende hoek land (nesse landneus') in de Honte (Schelde).

Geschiedenis: Hontenisse wordt reeds in 1183 als Guntenesse vermeld en als parochie in 1233. Ze is voortgekomen uit het ontginningswerk dat cisterciënzer monniken van de abdij Ter Duinen er hebben verricht. Deze monniken verbleven in de uithof Ter Zande Kloosterzande). De parochie Hontenisse was toegewezen aan het kapittel van Oud-Munster (St.-Salvator) te Utrecht, maar ging in 1257 over in het bezit van het kapittel van de O.L.V.-kerk te Kortrijk. Het patronaatsrecht was in handen van de heren van Maelstede en later, door vererving, behoorde het aan het huis Ghistele en de heren van Heule. In 1457 is in Hontenisse een nieuwe kerk gebouwd die St.-Martinus als patroonheilige had. Door overstromingen in 1508, 1509 en 1511 was het lot van deze kerk snel bezegeld en in 1520 moest men alweer overgaan tot de bouw van een nieuwe kerk, nu op een terrein dat was afgestaan door de abdij van Ter Duinen, in de zuidwesthoek van de toenmalige Noordpolder. Deze plaats werd voortaan aangeduid als Nieuw Hotenes. De kerk werd vermoedelijk kort na 1572 door de watergeuzen verwoest. De parochie moest van die tijd af genoegen nemen met de kapel van het cisterciënzerhof Ter Zande. Na de verovering van Hulst in 1645 kwam genoemde kapel in het bezit van de Gereformeerde gemeente. Thans staat zij ten dienste van de

Ned. Herv. gemeente. Zie voorts Kloosterzande en Groenendijk.

AUTEUR

J.A. Trimpe Burger

AFBEELDING

Gemeente Hontenisse, na de gemeentelijke herindeling op 1 april 1970. Detailopname van de nis van het graf van Joos van Ghistele. Koetshuis van het voormalige Hof te Zande, met links de nis van het graf van Joos van Ghistele