Hein Cujé

Uit encyclopedie van zeeland
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Hein Cujé

Hein Cuje (met nr. 12) en Hans Bostelaar (nr. 13) in actie tijdens een baanwedstrijd in 1962 in Middelburg, foto: J. Midavaine, Bron: ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 127516
Geboren 5 juni 1933 Middelburg
Overleden 11 augustus 2011 Goes
Beroep atleet
VIAF [1]

Heinrich Gerhard (Hein) Cujé was een Nederlandse atleet die eind jaren vijftig en begin jaren zestig van de vorige eeuw op de lange afstanden bij de landelijke toplopers hoorde.

Biografie

Missen Olympische Spelen

Hein Cujé was een in Duitsland geboren[1] en in 1957 tot Nederlander genaturaliseerd man.[2] Hij behaalde verschillende Nederlandse titels en enkele Nederlandse records. Hein Cuje begon zijn sportcarrière in 1953 bij de Boulevardloop in Vlissingen. De kettingrokende Cujé werd daartoe via een weddenschap door zijn broer uitgedaagd. Tot ieders verbazing werd hij derde. Tijdens de traditionele Silverrush (1954, Duindigt) viel hij voor het eerst ook landelijk op.[3] Cujé schrijft zich in bij atletiekvereniging EMM in Middelburg. Mede door zijn niet aflatende trainingsarbeid werd Cuje daarna een nationale loper van naam. Cuje trainde bijvoorbeeld elke dag, nog ongewoon destijds, volgens de methode Zatopek: trainingen in de vrije natuur met zware fysieke arbeid en interval.
De olympische spelen liep hij echter steeds mis. De Zomerspelen in Melbourne (1956) werden door Nederland geboycot (vanwege inval Rusland in Hongarije) en voor de zomerspelen 1960 werd hij zwaar geblesseerd doordat hij op zijn borstbeen getroffen werd door een kogelstootkogel op het NK.[4] 'Cujé probeerde daarna nog wel de Spelen van 1964 in Tokyo te halen, maar overtrainde zich. Hij kreeg te maken met een achillespeesblessure en een maagzweer en moest daarom zijn training tot het uiterste beperken.[5]

Europese kampioenschappen

Cujé tijdens de boulevardloop in Vlissingen van 1964. Hij won deze wedstrijd zeven maal. foto: J. Midavaine, Bron: ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 108594

Hein Cuje plaatste zich wel voor de EK's. In 1958 (Stockholm) nam hij deel aan de 5 en 10 km. In de maanden daarvoor had hij zeer goed gepresteerd, onder andere door in juni bij de opening van de nieuwe atletiekbaan in zijn woonplaats Middelburg op de 5 km. in 14.13,8 tweetiende seconde onder het al 12 jaar staande nationaal record van Wim Slijkhuis te blijven. Op de Nederlandse kampioenschappen in juli liep hij vervolgens onder de limiet voor Stockholm voor de 10 km. (30 min.): Cuje werd kampioen in 29.49,2.[6] In Stockholm liep Cujé de 10 km. in 30.09,0. Hij werd daarmee 17e. Daarna ging hij ook van start in zijn serie 5000 m. Hij werd hierin 8e, niet goed genoeg voor de finale, maar wel zijn beste tijd ooit op deze afstand: 14.12,8, een aanscherping van zijn Nederlandse record. Het kwam echter niet als nationaal record in de boeken, omdat Joep Delnoye, die 14.11,0 had geklokt.

Nationaal was Hein Cuje een topper. Hij werd maar liefst 13 keer nationaal kampioen. In Zeeland won hij 7 keer de boulevardloop, een absoluut record. Ook werd hij militair wereldkampioen. Als loper was Cuje zijn tijd ver vooruit. In tegenstelling tot zijn meeste tijdgenoten trainde hij elke dag, in plaats van het toen nog gebruikelijke twee keer per week. Hij liep zo veel mogelijk wedstrijden, soms zelfs op zaterdag en op zondag.

Hein Cuje stopte in 1965 met atletiek. Hij was moe van het steeds terugvechten na een blessure. Later stortte Cuje zich op het nordic walking. Als nordic walker nam hij in 2009 voor het eerst deel aan de kustmarathon. Daarna werd bij hem prostaatkanker vastgesteld. Hij overleed op 11 augustus 2011 aan de gevolgen van deze ziekte.[7]

Club

Cujé was lid van de Middelburgse atletiekvereniging EMM, later van Dynamo (thans Dynamica). Om ook in België te kunnen lopen was hij ook lid van Amicale Sportive uit Rieme.[8]

Nederlandse kampioenschappen

Cujé op de eerste plaats na afloop van een baanwedstrijd in Middelburg in 1962, foto: J. Midavaine, Bron: ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 127528
Onderdeel Jaar
10.000 m 1957, 1958
3000 m steeplechase 1960, 1962, 1963
veldlopen (korte afstand) 1960, 1961
veldlopen (lange afstand) 1958, 1961

Zeeuwse prestaties

  • Boulevardloop Vlissingen (internationale wedstrijd over 3.600 meter): Eerste in 1956, 1957, 1958, 1960, 1962, 1963 en 1964.

Persoonlijke records

Cujé in actie in Middelburg tijdens de 3000 meter steeple-chase, foto: J. Midavaine, Bron: ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 127527
Onderdeel Prestatie Datum Plaats
5.000 m 14.12,8 21 augustus 1958 Stockholm
10.000 m 29.43,0 (ex-NR) 30 augustus 1958 Middelburg
3.000 meter steeplechase 9.02,2 (ex-NR) 1 september 1963 Berlijn

Bronnen

Literatuur

  • Haitsma, J. en Moerman, J., Supplement op het Gouden boek der K.N.A.U. ([S.a.], N.V. Drukkerij ’t Koggeschip, 1961).
  • Koumans, J., De 50 besten "aller tijden" (Den Haag, 1972)
  • Heere, A. en Kappenburg, B., 1870 – 2000, 130 jaar atletiek in Nederland ([S.l.]:Groenveld b.v., 2000) ISBN 90 90 12867 0

Sites

Overig

  • Volkskrant, 8 maart 1999.

Auteur

Wim van Gorsel, 2015

Noten

  1. 'Heb er nog weleens een schemerlamp aan overgehouden', in: Volkskrant, 8 maart 1999
  2. 'Naturalisatie van Robert Joseph Johan Bauer en 18 anderen'
  3. '"Hein Cujé": synoniem met "Zeelands atletiektrots', in: De Athletiekwereld nr. 20 (1957)
  4. 'Olympische sfeer bij titelstrijd resulteerde in twee nationale records', in: De Athletiekwereld nr. 15 (1960)
  5. 'Hein Cujé stopte er mee', in: De Athletiekwereld nr. 22 (1965) en 'Hein Cuje was topper en trainingsbeest', in: PZC, 13 augustus 2011, pag. 31
  6. Adr. de Moree en Bart Kappenburg, 'Prachtige kampioenschappen met hoopvolle records', in: De Athletiekwereld nr. 13 (1958)
  7. Krantenbank Zeeland, 'Overlijdensbericht Hein Cuje', in: PZC 13 augustus 2011, pag. 37.
  8. Krantenbank Zeeland, 'Atleten uit België trainden in Belgische veldloopwedstrijden', in: PZC, 6 april 1956, pag. 4.