Albert Goedkoop

Goedkoop, Albert

(Amsterdam 28 oktober 1778 – Antwerpen 5 augustus 1852). Predikant.

Hij was de laatste predikant die door de Zeeuwse classes werd bestemd voor de Vlaamse Olijfberg. En hij was de eerste die niet alleen daar tijdelijk heenging, maar blijvend, nadat de gemeenten van Maria Horebeke, Mater en Etichove in 1803 een beroep op hem hadden uitgebracht. Dit was mogelijk geworden doordat er in de Zuidelijke Nederlanden vrijheid van godsdienst was gekomen. De Bataafse Republiek weigerde echter het traktement dat sinds 1591 was betaald aan de Zeeuwse classes, met het argument dat ze door de vrijheid van godsdienst de naam Gemeenten onder het Kruis niet kon tolereren. Goedkoop heeft, na de Latijnse School te Middelburg, in Utrecht theologie gestudeerd. De hoogleraar van de Illustere School te Middelburg, H.J. Krom, is zijn mentor geweest. Door hem kwam Goedkoop in aanraking met de Hernhutters en het Nederlands Zendings Genootschap. Hij wilde in de zending overzee te gaan, maar door de omstandigheden in die jaren ging dat moeilijk. In het beroep van de Vlaamse Olijfberg zag hij een aanwijzing van God dat daar zijn roeping lag en daaraan is tot aan het eind van zijn leven trouw gebleven. In 1804 werd Goedkoop predikant te Baarland, om in 1807 naar Zonnemaire te verhuizen. In 1813 maakte hij voor rekening van het Nederlands Zendings Genootschap een inspectietocht door Vlaanderen. De hoop die al die jaren bij Goedkoop was blijven leven, werd werkelijkheid toen Willem I hem op 4 maart 1815 benoemde tot predikant van de Vlaamse Olijfberg, met de bepaling dat hij in Gent moest gaan wonen. Van daaruit heeft hij een grote activiteit ontplooid, zodat men hem een zaaier van kerken ging noemen. Gedurende de Belgische Opstand was Goedkoop de enige predikant die zich niet liet intimideren, maar op zijn post bleef, tot hij op 19 oktober 1830 gedwongen werd zich van Gent te verwijderen; nog geen week later was hij echter weer terug. Van 1830 tot 1841 was Goedkoop de enige Nederlands sprekende predikant in België. Op 31 maart 1844 ging hij met emeritaat vanwege zijn gezondheidstoestand en vestigde zich te Antwerpen. Zonder Goedkoop is de opbouw van het protestantisme in België ondenkbaar, niet alleen in Vlaanderen, maar ook in Wallonië. Sinds 1837 was hij president van de Société Evangélique Belge (Zendingskerk).

AUTEUR

S.J.M. Hulsbergen, gecontroleerd redactcie 2013

LITERATUUR

Biographisch Woordenboek Prot. Godgeleerden.

Van der Aa, Biographisch woordenboek.

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

(Amsterdam 28 okt.1778 - Antwerpen 5 aug. 1852). Predikant, de laatste die door de Zeeuwse classes werd bestemd voor de Vlaamse Olijfberg. Hij is de eerste die niet alleen maar tijdelijk daarheen zou gaan, maar blijvend, nadat de gemeenten van Maria Horebeke, Mater en Etichove in 1803 een beroep op hem hadden uitgebracht. Dit was mogelijk geworden doordat er in de Zuidelijke Nederlanden vrijheid van godsdienst was gekomen. De Bataafse Republiek weigerde echter het tractement dat sinds 1591 was betaald aan de Zeeuwse classes, met het argument dat ze door de vrijheid van godsdienst de naam Gemeenten onder het Kruis niet kon tolereren. Goedkoop heeft, na de Latijnse school te Middelburg, in Utrecht theologie gestudeerd. De hoogleraar van de Illustere school te Middelburg, H. J. Krom, is zijn mentor geweest. Door hem kwam Goedkoop in aanraking met de Hernhutters en het Nederlands Zendings Genootschap. Hij begeerde in de zending overzee te gaan, maar door de omstandigheden in die jaren ging dat moeilijk. In het beroep van de Vlaamse Olijfberg zag hij een aanwijzing Gods dat daar zijn roeping lag en daaraan is hij tot het eind van zijn leven trouw gebleven. In 1804 werd Goedkoop predikant te Baarland, om in 1807 naar Zonnemaire te verhuizen. In 1813 maakte hij voor rekening van het Nederlands Zendings Genootschap een inspectietocht door Vlaanderen. De hoop welke al die jaren bij Goedkoop was blijven leven, werd werkelijkheid toen Willem 1 hem op 4 maart 1815 benoemde tot predikant van de Vlaamse Olijfberg, met de bepaling er bij dat hij in Gent moest gaan wonen. Van daaruit heeft hij een grote activiteit ontplooid, zodat men hem een zaaier van kerken ging noemen. Gedurende de Belgische opstand was Goedkoop de enige predikant die zich niet liet intimideren, maar op zijn post bleef, tot hij op 19 oktober 1830 gedwongen werd zich van Gent te verwijderen; nog geen week later was hij er echter weer terug Van 1830 tot 1841 was Goedkoop de enige Nederlands sprekende predikant i n België. Op 31 maart 1844 ging hij met emeritaat vanwege zijn gezondheidstoestand en vestigde zich te Antwerpen. Zonder Goedkoop is de opbouw van het protestantisme in België ondenkbaar, niet alleen in Vlaanderen maar ook in Wallonië. Sinds 1837 was hij president van de Société Evangélique Beige (Zendingskerk).