Valerius de schoolmeester

Valerius De Schoolmeester

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

(Midden 16e eeuw). Valerius is een van de weinige terechtgestelde doopsgezinden, van wie behalve de naam iets meer bekend is. Dit is voornamelijk te danken aan de 'autobiografische brief', opgenomen in de vierde en laatste uitgave van het door hem in de gevangenis geschreven boekje 'Proba Fidel oft de Proeve des Gheloofs waerinne een iegelick rnensche hem proeven mach of hij int ghelove staet of niet'. Zijn eerste verblijfplaats was Brouwershaven. Later ging hij vanuit Middelburg met enige getuigen naar Gent; daar werd hij gedoopt en opgenomen in de gemeenschap der doopsgezinden. Nadat twee leden van die groep in oktober 1564 waren terechtgesteld, week hij uit naar Zierikzee en later naar Hoorn. In 1566 was hij weer in Zeeland, waar hij op verschillende plaatsen preekte. Hij werd op 5 september 1566 te Goes gevangen genomen, doch kort daarna weer vrijgelaten. In 1567 werd hij weer gearresteerd, waarna hij meer dan 60 weken in de kerker zat. Daar schreef hij, behalve het reeds genoemde, een boekje 'Van 't afnemen ende 't vervallen der Apostelsche Gemeente', van welk werkje geen exemplaar bewaard is gebleven. In 1568 werd hij terecht gesteld.

LITERATUUR

Van Braght, Het Bloedig Toneel. Pekelharing, Bijdragen geschiedenis der Hervorming, 280 e.v.