Lodewijk van den Berg

Lodewijk van den Berg
Bestand:Berg 86500.jp Zeeuwse ruimtevaarder Lodewijk van den Berg, foto: Jaap Wolterbeek, ca. 1988, ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 86500
Geboren	24 maart 1932 Sluiskil
Beroep	Chemisch ingenieur, astronaut
VIAF	L. van den Berg

Biografie

Zijn ouders stuurden hem naar kostscholen in Rolduc en Sittard; hij behaalde het gymnasium-B diploma. Vervolgens studeerde hij tussen 1949 en 1961 chemische technologie aan de Technische Universiteit te Delft. Tijdens zijn studie was hij lid van studentenvereniging Virgiel en roeide hij bij Proteus. Hij studeerde in 1961 af en verhuisde naar de Verenigde Staten, waar hij verder studeerde aan de universiteit van Delaware.

Hij specialiseerde zich in het 'kweken' van kristallen, en behaalde in 1974 een Ph.D. Met zijn kristallen kan gammastraling worden gedetecteerd. Dit werd beschouwd als een spionagegevoelige vinding; daarom moest hij Amerikaans staatsburger worden. Het Amerikaans staatsburgerschap werd hem in 1975 verleend.

Hij vroeg NASA om kristallen te kweken bij gewichtloosheid. NASA dacht dat het gemakkelijker zou zijn om een kristallenkweker op te leiden tot ruimtevaarder dan andersom, en vroeg Van den Berg acht personen op te geven. Deze kon echter maar zeven wetenschappers bedenken, waarop NASA besloot om Van den Berg als achtste op de lijst te zetten. Hij slaagde met gemak voor de eerste test, die de wetenschappelijke achtergrond van de kandidaten testte. Vervolgens kwam hij tot zijn grote verbazing ook door de tweede test. Daarmee was hij de persoon die mee zou gaan, of de reserve. Ten slotte werd hij door NASA gekozen als de 'prime'.

Van den Berg werd op 29 april 1985 gelanceerd, aan boord van de Spaceshuttle Challenger, missie STS-51-B. Na ruim 168 uren (7 dagen) in de ruimte landde hij op 6 mei weer op aarde. Van den Berg was overigens tijdens de terugkeer door de dampkring in slaap gevallen en werd drie minuten voor de eigenlijke landing weer wakker.

Van den Berg, en niet Wubbo Ockels, was de eerste in Nederland geboren ruimtevaarder (Ockels ging zes maanden later). Wel was Wubbo Ockels de eerste ruimtevaarder met de Nederlandse nationaliteit. Van den Berg was al lang voor de Challenger-vlucht plaatsvond tot Amerikaans staatsburger genaturaliseerd.

Het actualiteitenprogramma Netwerk zond op 7 april 2004 een documentaire over Van den Berg uit, onder de titel De 'vergeten astronaut' .

In 2005 organiseerde volkssterrenwacht Philippus Lansbergen in Middelburg (Zeeland) een drukbezocht symposium waarbij zowel Lodewijk van den Berg alsook astronaut André Kuipers aanwezig waren. Het was ook tijdens dit symposium dat Van den Berg duidelijkheid schiep rond de nationaliteitskwestie door te bevestigen dat hij al vanaf zijn naturalisatie tot Amerikaan niet meer beschikt over de Nederlandse nationaliteit.

Van den Berg werkte anno 2007 als chief scientist bij de Constellation Technology Corporation. Hij kweekte toen nog elke dag kristallen, wat hij zelf beschouwt als een soort tuinieren. Ze worden onder meer gebruikt door het Internationaal Atoomenergie Agentschap.

Eerbewijzen

• Op 28 september 2007 werd de planetoïde (11430) Lodewijkberg naar hem vernoemd. De planetoïde heeft een doorsnede van circa 3,5 km en draait tussen de planeten Mars en Jupiter, op een gemiddelde afstand van 330 miljoen km om de zon. Planetoïde (11430) Lodewijkberg doet 3,27 Aardse jaren over een volledige omloop.
• Op 31 mei 2013 werd in Sluiskil een beeld onthuld ter ere van wat Lodewijk van den Berg.

Bestand:LodewijkvandenBerg 86500.jp

Zeeuwse ruimtevaarder Lodewijk van den Berg en zijn familie brengen de Zeeuwse vlag terug die hij meenam in de ruimte, links CdK Boertien, foto: Jaap Wolterbeek, ca. 1988, ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 86500

Literatuur

• Loek van Hecke, Sluiskil. Een bijzonder dorp (Sluiskil, 2016) 181-195.