Jan Catoen: verschil tussen versies

Uit encyclopedie van zeeland
Naar navigatie springen Naar zoeken springen
Johan Francke (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Johan Francke (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
{{InfoboxPersoon
{{InfoboxPersoon
| afbeelding = [[Bestand:.jpg|200px]]
| afbeelding = [[Bestand:Catoen_735.jpg|200px]]
| naam = Jan Catoen; Jan Katoen
| naam = Jan Catoen; Jan Katoen
| onderschrift =  
| onderschrift = Galgenveld aan het eind van de havendijk te Middelburg, ca. 1744, gravure J.G. Philips, ZB, Beeldbank Zeeland, Recordnr. 735.
| geboortedatum = ca. [[1765]]
| geboortedatum = ca. [[1765]]
| geboorteplaats = Etten (Noord-Brabant)
| geboorteplaats = Etten (Noord-Brabant)
Regel 10: Regel 10:
| VIAF =  
| VIAF =  
}}
}}
== Biografie ==
== Levensloop ==
(ca. 1765 Etten (N.B.) - 20 september 1802). Berucht misdadiger.
[[Bestand:Catoen.jpg|thumb|left|150px|Het huisje van Adriaan Thijsse aan Langeweegje 18 te Kwadendamme, waar Catoen zich tijdelijk terugtrok in 1798]]
Opereerde aanvankelijk in Noord-Brabant, vestigde zich later in Zuid-Beveland, waar hij met overvallen en afpersingen het land onveilig maakte, tot hij onder Hoedekenskerke op de schorren werd gearresteerd. De laatste jaren verbleef hij daar onder de valse naam van Jan Coenraads, landarbeider. De levenswijze van deze man heeft geleid tot het gezegde 'van katoen geven.'
Jan Catoen opereerde aanvankelijk in Noord-Brabant, maar vestigde zich eind 1798 in een boerderij van Jan Thijsse te Kwadendamme in Zuid-Beveland, waar hij met overvallen en afpersingen het land onveilig maakte, tot hij onder Hoedekenskerke op de schorren werd gearresteerd. De laatste jaren verbleef hij daar onder de valse naam van Jan Coenraads als landarbeider. De levenswijze van deze man heeft geleid tot het gezegde 'van katoen geven.' Zelf zou hij, tenminste, zo gaat de mare, ooit te Goes zijn opgepakt en ontsnapt en daarbij een rijmpje hebben achtergelaten in zijn cel of aan de stadspoort:
In 1802 werd hij te Middelburg ter dood veroordeeld. Hij en zijn makker Mertens waren hoogstwaarschijnlijk de laatsten, die na hun executie naar het einde van de Havendijk buiten Middelburg zijn getransporteerd en daar aan de stenen galg zijn opgehangen,`omme aldaar door de injuriën der lucht te worden verteerd.'  
 
Catoen had de gewoonte vooral alleenstaande boerenhofsteden met een groep van vijf tot zeven man te overvallen en de bewoners -door ze met hun blote voeten op de haardplaat te plaatsen- te dwingen te vertellen waar de kostbaarheden zich bevonden.
 
== Executie ==
[[Bestand:Catoen_53853.jpg|thumb|right|200px|Restanten van het oude galgenveld waar Catoen werd opgehangen, foto ca. 1925, ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 53853]]
Na een overval op de hofstede Tekenburg bij Kapelle in 1802 liep Catoen tegen de lamp toen een van zijn helpers een deel van de buit bij een zilversmid in Zierikzee wilde helen. In 1802 werd Catoen te Middelburg ter dood veroordeeld. Hij en zijn makker [[Francis Mertens]] waren hoogstwaarschijnlijk de laatsten, die na hun executie naar het einde van de Havendijk buiten Middelburg zijn getransporteerd en daar aan de stenen galg zijn opgehangen,`omme aldaar door de injuriën der lucht te worden verteerd.'  


== Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984 ==
== Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984 ==
Regel 21: Regel 26:


== Auteur ==
== Auteur ==
-R. Willemsen/J.A. Trimpe Burger
-R. Willemsen/J.A. Trimpe Burger, herzien, J. Francke, 2016.


== Literatuur ==
== Literatuur ==
-[https://tijdschriftenbankzeeland.nl/issue/zet/1985-07-01/edition/0/page/30 G.J. Lepoeter, 'De Zeeuwse episode uit het leven van Jan Catoen', in: ''Zeeuws Tijdschrift'' 35/3 (1985) 148-151].
-G.D. van Oosten, De bende,  
-G.D. van Oosten, De bende,  


-Sinninghe. Jan Catoen.
-Sinninghe, Jan Catoen.


[[category:persoon]]
[[category:persoon]]
[[category:Zeeuwen]]
[[category:Zeeuwen]]
[[category:recht]]
[[category:recht]]

Versie van 1 apr 2016 17:59

Jan Catoen

Galgenveld aan het eind van de havendijk te Middelburg, ca. 1744, gravure J.G. Philips, ZB, Beeldbank Zeeland, Recordnr. 735.
Geboren ca. 1765 Etten (Noord-Brabant)
Overleden 20 september 1802 Middelburg
Beroep berucht misdadiger

Levensloop

Het huisje van Adriaan Thijsse aan Langeweegje 18 te Kwadendamme, waar Catoen zich tijdelijk terugtrok in 1798

Jan Catoen opereerde aanvankelijk in Noord-Brabant, maar vestigde zich eind 1798 in een boerderij van Jan Thijsse te Kwadendamme in Zuid-Beveland, waar hij met overvallen en afpersingen het land onveilig maakte, tot hij onder Hoedekenskerke op de schorren werd gearresteerd. De laatste jaren verbleef hij daar onder de valse naam van Jan Coenraads als landarbeider. De levenswijze van deze man heeft geleid tot het gezegde 'van katoen geven.' Zelf zou hij, tenminste, zo gaat de mare, ooit te Goes zijn opgepakt en ontsnapt en daarbij een rijmpje hebben achtergelaten in zijn cel of aan de stadspoort:

Catoen had de gewoonte vooral alleenstaande boerenhofsteden met een groep van vijf tot zeven man te overvallen en de bewoners -door ze met hun blote voeten op de haardplaat te plaatsen- te dwingen te vertellen waar de kostbaarheden zich bevonden.

Executie

Restanten van het oude galgenveld waar Catoen werd opgehangen, foto ca. 1925, ZB, Beeldbank Zeeland, recordnr. 53853

Na een overval op de hofstede Tekenburg bij Kapelle in 1802 liep Catoen tegen de lamp toen een van zijn helpers een deel van de buit bij een zilversmid in Zierikzee wilde helen. In 1802 werd Catoen te Middelburg ter dood veroordeeld. Hij en zijn makker Francis Mertens waren hoogstwaarschijnlijk de laatsten, die na hun executie naar het einde van de Havendijk buiten Middelburg zijn getransporteerd en daar aan de stenen galg zijn opgehangen,`omme aldaar door de injuriën der lucht te worden verteerd.'

Tekst uit de Encyclopedie van Zeeland 1982-1984

Bekijk de originele tekst uit de Encyclopedie van Zeeland, 1982-1984

*Katoen, Jan.

Auteur

-R. Willemsen/J.A. Trimpe Burger, herzien, J. Francke, 2016.

Literatuur

-G.J. Lepoeter, 'De Zeeuwse episode uit het leven van Jan Catoen', in: Zeeuws Tijdschrift 35/3 (1985) 148-151.

-G.D. van Oosten, De bende,

-Sinninghe, Jan Catoen.