Roosevelt Institute for American Studies

Roosevelt Institute for American Studies (RIAS); Roosevelt Study Center (RSC)

Het RSC is gehuisvest in de Abdij van Middelburg (Foto RSC)

Het Roosevelt Institute for American Studies is een onderzoekinstituut dat gespecialiseerd is in de moderne Amerikaanse geschiedenis en de Europees-Amerikaanse betrekkingen in de twintigste en eenentwintigste eeuw. Het instituut is gevestigd in het Abdijcomplex van Middelburg en vernoemd naar drie beroemde Amerikanen van wie de voorouders in de zeventiende eeuw vanuit Zeeland naar het toenmalige Nieuw-Amsterdam, het latere New York, vertrokken: president Theodore Roosevelt (1858-1919), president Franklin Delano Roosevelt (1882-1945) en zijn echtgenote Eleanor Roosevelt (1884-1962).

Four Freedoms Awards

Prinses Juliana, de Dalai Lama en Marion Hedda Ilse Gravin Dönhoff tijdens de uitreiking van de Four Freedoms Awards in 1994, foto: Jaap Wolterbeek, Zeeuwse Bibliotheek, Beeldbank Zeeland, recordnr. 104236.

Aanleiding voor de oprichting van het instituut was de viering van tweehonderd jaar diplomatieke betrekkingen tussen Nederland en de Verenigde Staten in 1982 en de herdenking van het honderdste geboortejaar van president Franklin Roosevelt in hetzelfde jaar. Een Amerikaanse delegatie van het Franklin and Eleanor Roosevelt Institute in New York onder leiding van ambassadeur William J. vanden Heuvel (wiens vader in 1923 uit Breskens naar de VS was geëmigreerd) en de historicus professor Arthur M. Schlesinger, jr. bezocht toen Zeeland en reikte in Middelburg voor het eerst de Four Freedoms Awards uit aan enkele Nederlanders, waaronder prinses Juliana. Het provinciebestuur van Zeeland en het Franklin and Eleanor Roosevelt Institute besloten hierna vanaf 1984 in elk even jaar de Four Freedoms Awards aan internationale laureaten in Middelburg uit te reiken (in de oneven jaren in New York aan Amerikaanse laureaten). Voor de organisatie van de uitreiking in Middelburg werd de Roosevelt Stichting opgericht.

Oprichting Roosevelt Study Center

Eveneens werd in 1984 statutair het Roosevelt Study Center opgericht waarvan de doelstelling is het verrichten en bevorderen van wetenschappelijk onderzoek naar de moderne Amerikaanse geschiedenis, de Europees-Amerikaanse en met name Nederlands-Amerikaans betrekkingen in verleden en heden, en tevens de actuele betekenis van de vier vrijheden (vrijheid van meningsuiting, vrijheid van godsdienst, vrijwaring van gebrek en vrijwaring van vrees) onder de aandacht van het publiek te brengen. Vanaf 1985 ontstond ook een nauwe samenwerking met de eveneens in New York gevestigde Theodore Roosevelt Association. In september 1986 werd het Roosevelt Study Center geopend met een internationaal symposium. Vele internationale symposia, publiekslezingen, seminars voor promovendi en in de beginjaren ook een aantal tentoonstellingen volgden en hebben het instituut internationaal op de wetenschappelijke kaart geplaatst als een ideale ontmoetingsplaats voor Europese en Amerikaanse wetenschappers. Het instituut fungeert als hoofdkwartier van de Netherlands American Studies Association en participeert in diverse internationale gremia op het terrein van de Amerikanistiek en de studie van de transatlantische relaties.

Collecties en onderzoek in het RIAS

De bibliotheek van het RIAS in de Kapittelzaal (Foto RIAS)

De Theodore Roosevelt Papers is een van de vele collecties (Foto RIAS)

De basis voor het instituut vormt de unieke bronnencollectie die begon met een schenking van historische bronnen over de presidentschappen van Theodore en Franklin Roosevelt door beide Roosevelt organisaties in de Verenigde Staten en die inmiddels is uitgegroeid tot een in Europa unieke collectie bronnen en literatuur over de meeste Amerikaanse presidenten in de twintigste eeuw. Het Roosevelt Study Center beschikt tevens over diverse thematische collecties, zoals civil rights, de Vietnamoorlog, de Nederlands-Amerikaanse diplomatieke betrekkingen vanaf de achttiende eeuw en het archief van de Fulbright-organisatie in Nederland. Het bevorderen van het gebruik van deze collecties gebeurt door nauwe samenwerking met Amerikanistiekprogramma’s aan Nederlandse en Europese universiteiten, het jaarlijks beschikbaar stellen van reisbeurzen voor Europese studenten die onderzoek in de bibliotheek van het Roosevelt Institute for American Studies (RIAS) willen doen, prijzen voor de beste masterscripties, en het beschikbaar stellen van een prestigieuze onderzoekleerstoel (de Fulbright Distinguished Research Chair of the Roosevelt Institute for American Studies) voor gevestigde Amerikaanse onderzoekers die daarmee een semester aan het RIAS verbonden zijn en aan hun eigen onderzoekprojecten kunnen werken en een aantal gastlezingen in en buiten Zeeland geven.

Onderzoek en onderwijs door het RIAS

Het RIAS heeft een wetenschappelijke staf die ook zelf onderzoek verricht op het terrein van de Amerikaanse geschiedenis en Europees-Amerikaanse betrekkingen en de onderzoekresultaten daarvan in boeken en tijdschriften publiceert. Een hoogtepunt vormde de publikatie in 2009, zowel in Nederland als in de Verenigde Staten, van het boek Four Centuries of Dutch-American Relations, 1609-2009 dat als het standaardwerk voor de Nederlands-Amerikaanse betrekkingen geldt. Daarnaast is de wetenschappelijke staf ook actief in het wetenschappelijk onderwijs en in deeltijd verbonden aan de Universiteit Gent, het University College Roosevelt (UCR) in Middelburg en de Universiteit Leiden. Een speciale band is opgebouwd met de universiteiten van Cambridge, Heidelberg en Sorbonne Nouvelle in Parijs waarvan topwetenschappers lid zijn van de wetenschappelijke adviesraad van het Roosevelt Study Center. De activiteiten van het RIAS, dat in 2011 het vijfentwintigjarig bestaan vierde, zijn mogelijk gemaakt door subsidies van de Provincie Zeeland, de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, de beide Roosevelt organisaties in New York en door vele projectgerichte subsidies van bedrijven en organisaties waarmee het RIAS in de loop der jaren heeft samengewerkt. Vanaf dat moment vielen echter diverse subsidies weg.

Verandering van Roosevelt Study Center naar Roosevelt Institute for American Studies

Eind 2016 werd bekend dat het RSC vanaf 2017 zou verder gaan onder de naam Roosevelt Institute for American Studies (RIAS). De leiding kwam in handen van een uitvoerend bestuur geleid door hoogleraar Robert Mason met collega Gilles Scott-Smith als deeltijd-hoogleraar. Kees van Minnen, die sinds de oprichting in 1986 directeur van het RSC was en adjunct-directeur Hans Krabbendam, maakten om financiële redenen plaats in de nieuwe organisatie. Wim van den Doel van de Universiteit Leiden werd voorzitter van de Raad van Toezicht. Het RIAS wil doorlopend vier tot vijf promovendi de gelegenheid bieden in Middelburg hun onderzoek te doen en cursussen voor bachelor- en masterstudenten gaan organiseren, die worden verzorgd door een gasthoogleraar.

Auteur

-Cornelis A. van Minnen, 2012

Literatuur

-Cornelis A. van Minnen, ‘Een korte geschiedenis van de Four Freedoms Awards’, in:Zeeuws Tijdschrift 58 5/6 (2008) 10-15 (speciaal Four Freedoms Awards nummer).

-Idem, ‘Europees centrum voor Amerikanistiek: Roosevelt Study Center in Middelburg’, in:Zeeuws Tijdschrift 54 3/4 (2004) 15-16.

-Idem, ‘Franklin D. Roosevelt en zijn Four Freedoms’, in: Zeeuws Tijdschrift 50/2 (2000) 3-6.

-Idem, ‘Zeelands venster op de wereld: de Four Freedoms Awards en het Roosevelt Study Center’, in:Zeeuws Tijdschrift 42/6 (1992) 224-227.

Websites

-[Roosevelt Study Center]

-[Roosevelt Stichting]