Distel: verschil tussen versies
Naar navigatie springen
Naar zoeken springen
kGeen bewerkingssamenvatting |
kGeen bewerkingssamenvatting |
||
| (13 tussenliggende versies door dezelfde gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 2: | Regel 2: | ||
| above =Distel | | above =Distel | ||
}} | }} | ||
[[Bestand:Distel1.jpg|thumb|right300px|Distel, bron:AnRo 0002, Wikimedia]] | |||
==Distel (Carduus)== | ==Distel (Carduus)== | ||
In de volksmond: stekel. Verzameling plantensoorten met stekelige bladeren, stengels en bladstelen, die uiteenvalt in een aantal groepen. Een deel hiervan is nauw verwant aan elkaar, andere vertonen echter weinig onderlinge verwantschap. Enkele soorten komen veel voor als akkeronkruid. De belangrijkste geslachten zijn: | In de volksmond: stekel. Verzameling plantensoorten met stekelige bladeren, stengels en bladstelen, die uiteenvalt in een aantal groepen. Een deel hiervan is nauw verwant aan elkaar, andere vertonen echter weinig onderlinge verwantschap. Enkele soorten komen veel voor als akkeronkruid. De belangrijkste geslachten zijn: | ||
| Regel 9: | Regel 9: | ||
*[[Melkdistel]] (Sónchus); (behorend tot de familie der Composieten). | *[[Melkdistel]] (Sónchus); (behorend tot de familie der Composieten). | ||
*[[Vederdistel]] (Cirsium); (behorend tot de familie der Composieten). | *[[Vederdistel]] (Cirsium); (behorend tot de familie der Composieten). | ||
*Distel (Cárduus); (behorend tot de familie der Composieten). | *[[Distel]] (Cárduus); (behorend tot de familie der Composieten). | ||
Enkele plantensoorten, die soms ten onrechte als distel of stekel worden aangeduid zijn kaardebol en knoopkruid. | Enkele plantensoorten, die soms ten onrechte als distel of stekel worden aangeduid zijn [[kaardebol]] en [[knoopkruid]]. | ||
Van de hierboven genoemde soorten hebben alleen sommige soorten van de geslachten Cirsium en Cárduus de beide echte 'distelkenmerken': paarse bloeiwijze en gestekelde stengels of bladen. Het verschil tussen de beide geslachten is, dat het vruchtpluis van Cirsium veervormig vertakt vrucht pluis heeft, terwijl het vruchtpluis van Cárduus niet geveerd is. De in Zeeland als onkruid bekende distels behoren vrijwel alle tot het geslacht Cirsium. De bekendste is de akkerdistel ( | Van de hierboven genoemde soorten hebben alleen sommige soorten van de geslachten Cirsium en Cárduus de beide echte 'distelkenmerken': paarse bloeiwijze en gestekelde stengels of bladen. Het verschil tussen de beide geslachten is, dat het vruchtpluis van Cirsium veervormig vertakt vrucht pluis heeft, terwijl het vruchtpluis van Cárduus niet geveerd is. De in Zeeland als onkruid bekende distels behoren vrijwel alle tot het geslacht Cirsium. | ||
*De bekendste is de [[akkerdistel]] (Cirsium arvénse; stekel). Dit is een overjarige plant met een uitgebreid wortelstelsel, waarmee zij zich vegetatief voortplant. Zij is tweehuizig en heeft vrij kleine paarse, mannelijke óf vrouwelijke bloemen. De stengel is ongestekeld. Deze plant is een gevreesd akkeronkruid, met name vanwege het uitgebreide wortelstelsel, dat bij deling weer afzonderlijke planten geeft. De akkerdistel is overal in Zeeland zeer algemeen. | |||
De kale jonker ( | *en tweede algemene soort is de [[speerdistel]] (Cirsium vulgáre; ossestekel, hoekstekel, ooftstekel, paerdestekel, dorenstekel). Deze soort is iets groter dan de vorige soort, heeft grotere bloeiwijzen en stekels, die in de toppen der bladslippen uitlopen. In tegenstelling tot de akkerdistel is zij tweejarig. Zij vormt dus het eerste jaar rosetten, komt het tweede jaar in bloei en sterft daarna af. Men vindt de speerdistel niet in akkerland, maar vooral in grasland, wegbermen, sloot- en dijktaluds. Zij is in geheel Zeeland algemeen. | ||
De [[kale jonker]] (Cirsium pahistre) onderscheidt zich van de vorige 2 soorten door de fijner verdeelde bladeren; de weinig bebladerde, maar dicht bestekelde stengels en dicht opeenstaande bloeiwijzen. Zij komt vooral voor op vochtige zoete grond langs kreken en in slootkanten. Zij gedraagt zich sterk zout mijdend en ontbreekt dan ook in grote delen van de provincie Zeeland. Plaatselijk komt zij echter vrij veel voor (bijvoorbeeld binnen duinrand, Zak van Zuid-Beveland, sommige delen van Zeeuwsch-Vlaanderen). Elders in Nederland is zij veel algemener. | |||
De wollige distel ( | De [[wollige distel]] (Cirsium eriophorum) lijkt vrij sterk op de speerdistel. De eerste heeft echter uitgesproken smalle bladslippen en van onderen spinnenwebachtig behaard. Deze soort is in Nederland zeer zeldzaam en komt alleen voor op een vijftal dijken in de Zak van Zuid-Beveland. Elders vindt men haar voor namelijk in Midden- en Zuid-Europa. | ||
Van het geslacht Cárduus komen thans twee soorten in Zeeland voor | Van het geslacht Cárduus komen thans twee soorten in Zeeland voor: | ||
De knikkende distel ( | *De knikkende distel (Carduus nutans) lijkt enigszins op de speerdistel, maar heeft een grotere, naar beneden geknikte bloeiwijze. Deze soort komt in Zeeland slechts op een beperkt aantal plaatsen voor op een zandige, kalkrijke bodem (bijvoorbeeld hier en daar in de duinen, op de Zandkreek- en Veerse Dam en op enkele dijken rond Kruiningen). | ||
Ook de kruldistel ( | *Ook de kruldistel (Carduus crispus) is een in Zeeland vrij zeldzame soort, die men plaatselijk kan aantreffen op dijken in de Zak van Zuid-Beveland en in Zeeuwsch-Vlaanderen. Zij lijkt enigszins op de akkerdistel en de kale jonker. | ||
Vroeger kwam op de dijken van de Zeeuwse- en Zuid-Hollandse eilanden ook nog de tengere distel ( | Vroeger kwam op de dijken van de Zeeuwse- en Zuid-Hollandse eilanden ook nog de tengere distel (Carduus tenuiflorus) voor. Dit was een zeldzame distelsoort, die in Nederland vrijwel uitsluitend in Zuidwest-Nederland groeide. Sinds 1920 is zij hier verdwenen. Enkele jaren geleden is deze plant in Nederland teruggevonden op een van de dijken van het voormalige eiland Wieringen. | ||
==Auteur== | |||
K.F. Vaas, | -K.F. Vaas, herschreven A.M.M. van Haperen | ||
==Literatuur== | |||
Anonymus, De Akkerdistel, 26. | Anonymus, De Akkerdistel, 26. | ||
[[Category:Flora]] | [[Category:Flora]] | ||
Huidige versie van 7 jul 2021 om 13:30
| Distel |
|---|
Distel (Carduus)
In de volksmond: stekel. Verzameling plantensoorten met stekelige bladeren, stengels en bladstelen, die uiteenvalt in een aantal groepen. Een deel hiervan is nauw verwant aan elkaar, andere vertonen echter weinig onderlinge verwantschap. Enkele soorten komen veel voor als akkeronkruid. De belangrijkste geslachten zijn:
- Kruisdistel (Eryngium); (behorend tot de familie der Schermbloemigen).
- Wegdistel (Onopórdum); (behorend tot de familie der Composieten).
- Melkdistel (Sónchus); (behorend tot de familie der Composieten).
- Vederdistel (Cirsium); (behorend tot de familie der Composieten).
- Distel (Cárduus); (behorend tot de familie der Composieten).
Enkele plantensoorten, die soms ten onrechte als distel of stekel worden aangeduid zijn kaardebol en knoopkruid. Van de hierboven genoemde soorten hebben alleen sommige soorten van de geslachten Cirsium en Cárduus de beide echte 'distelkenmerken': paarse bloeiwijze en gestekelde stengels of bladen. Het verschil tussen de beide geslachten is, dat het vruchtpluis van Cirsium veervormig vertakt vrucht pluis heeft, terwijl het vruchtpluis van Cárduus niet geveerd is. De in Zeeland als onkruid bekende distels behoren vrijwel alle tot het geslacht Cirsium.
- De bekendste is de akkerdistel (Cirsium arvénse; stekel). Dit is een overjarige plant met een uitgebreid wortelstelsel, waarmee zij zich vegetatief voortplant. Zij is tweehuizig en heeft vrij kleine paarse, mannelijke óf vrouwelijke bloemen. De stengel is ongestekeld. Deze plant is een gevreesd akkeronkruid, met name vanwege het uitgebreide wortelstelsel, dat bij deling weer afzonderlijke planten geeft. De akkerdistel is overal in Zeeland zeer algemeen.
- en tweede algemene soort is de speerdistel (Cirsium vulgáre; ossestekel, hoekstekel, ooftstekel, paerdestekel, dorenstekel). Deze soort is iets groter dan de vorige soort, heeft grotere bloeiwijzen en stekels, die in de toppen der bladslippen uitlopen. In tegenstelling tot de akkerdistel is zij tweejarig. Zij vormt dus het eerste jaar rosetten, komt het tweede jaar in bloei en sterft daarna af. Men vindt de speerdistel niet in akkerland, maar vooral in grasland, wegbermen, sloot- en dijktaluds. Zij is in geheel Zeeland algemeen.
De kale jonker (Cirsium pahistre) onderscheidt zich van de vorige 2 soorten door de fijner verdeelde bladeren; de weinig bebladerde, maar dicht bestekelde stengels en dicht opeenstaande bloeiwijzen. Zij komt vooral voor op vochtige zoete grond langs kreken en in slootkanten. Zij gedraagt zich sterk zout mijdend en ontbreekt dan ook in grote delen van de provincie Zeeland. Plaatselijk komt zij echter vrij veel voor (bijvoorbeeld binnen duinrand, Zak van Zuid-Beveland, sommige delen van Zeeuwsch-Vlaanderen). Elders in Nederland is zij veel algemener. De wollige distel (Cirsium eriophorum) lijkt vrij sterk op de speerdistel. De eerste heeft echter uitgesproken smalle bladslippen en van onderen spinnenwebachtig behaard. Deze soort is in Nederland zeer zeldzaam en komt alleen voor op een vijftal dijken in de Zak van Zuid-Beveland. Elders vindt men haar voor namelijk in Midden- en Zuid-Europa. Van het geslacht Cárduus komen thans twee soorten in Zeeland voor:
- De knikkende distel (Carduus nutans) lijkt enigszins op de speerdistel, maar heeft een grotere, naar beneden geknikte bloeiwijze. Deze soort komt in Zeeland slechts op een beperkt aantal plaatsen voor op een zandige, kalkrijke bodem (bijvoorbeeld hier en daar in de duinen, op de Zandkreek- en Veerse Dam en op enkele dijken rond Kruiningen).
- Ook de kruldistel (Carduus crispus) is een in Zeeland vrij zeldzame soort, die men plaatselijk kan aantreffen op dijken in de Zak van Zuid-Beveland en in Zeeuwsch-Vlaanderen. Zij lijkt enigszins op de akkerdistel en de kale jonker.
Vroeger kwam op de dijken van de Zeeuwse- en Zuid-Hollandse eilanden ook nog de tengere distel (Carduus tenuiflorus) voor. Dit was een zeldzame distelsoort, die in Nederland vrijwel uitsluitend in Zuidwest-Nederland groeide. Sinds 1920 is zij hier verdwenen. Enkele jaren geleden is deze plant in Nederland teruggevonden op een van de dijken van het voormalige eiland Wieringen.
Auteur
-K.F. Vaas, herschreven A.M.M. van Haperen
Literatuur
Anonymus, De Akkerdistel, 26.