Poeder van sympathie: verschil tussen versies
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
| (Een tussenliggende versie door een andere gebruiker niet weergegeven) | |||
| Regel 2: | Regel 2: | ||
| above = Poeder van sympathie (sintepetie of syntepatie), Poeder van Sinte Patie | | above = Poeder van sympathie (sintepetie of syntepatie), Poeder van Sinte Patie | ||
}} | }} | ||
[[Bestand:poeder_zni6mei1863pag2.jpg|thumb|right|300px|Bericht over de heilzame werking bij het gebruik van het Poeder van Sympathie, Krantenbank Zeeland, Zierikzeesche Nieuwsbode, 6 mei 1863 pag. 2,]] | |||
Vermeend wondermiddel | Vermeend wondermiddel | ||
| Regel 25: | Regel 26: | ||
{{GoToOriginal}} | {{GoToOriginal}} | ||
[[category:volkskunde]] | [[category:volkskunde]] | ||
Huidige versie van 20 nov 2024 om 10:38
| Poeder van sympathie (sintepetie of syntepatie), Poeder van Sinte Patie |
|---|
Vermeend wondermiddel
Bijgeloof
'Syntepetie' of 'Syntepatie' was een vermeend wondermiddel, waaraan op het eind van de 19de eeuw op het platteland nog algemeen geloof werd gehecht. Het werd onder meer gebruikt om toverij en hekserij tegen te gaan, afgekeurd te worden bij de loting, wonden te helen en zich onzichtbaar te maken. Het was te verkrijgen bij apothekers, ook in de stad, al kwamen deze daar niet in het openbaar voor uit. Anderen, die bekend stonden als tovenaars, maakten het poeder zelf, volgens een overgeleverd geheim recept.
Uitvinder Kenelm Digby
De 'uitvinder' van dit poeder van sympathie was Kenelm Digby (1603-1665). Hij schreef er in 1658 een boek over dat drie jaar later in het Nederlands werd vertaald. Het wondermiddel bestond uit een mengsel van vitrioolblauw en dauw. Door aan het middel bloed toe te voegen van een zieke, zou deze genezen. Ook wordt een ander gebruik gemeld van het poeder van Sinte Patie: wanneer een moord was gepleegd kon men de dader dwingen om zich te melden als men slechts het mes, waarmee het slachtoffer gestoken was, kon bemachtigen. Strooide men er het beroemde poeder op, dan kreeg de moordenaar zulke hevige pijnen dat hij wel gedwongen was om zich te melden. Dit geloof heerste omstreeks het midden van de 19de eeuw nog vrijwel algemeen op Walcheren.
Auteur
-P.J. Meertens, herz. J. Dekker (2012)
Literatuur
-K. Fraanje, (red.), Supplement woordenboek der Zeeuwse dialecten. (Krabbendijke, 2002) 866.
-P.J. Meertens, Een Zeeuwse volkskundige enquête uit 1860 (Amsterdam, 1961) 18-22.
-Tradities in Zeeland: poeder van sympathie