Brontekst bekijken van Pechiney

Voormalig aluminiumfabriek in Vlissingen-Oost. (LATER MEER)

==Geschiedenis van het bedrijf==
===Begin===
In januari 1969 besluit de directie van het Franse aluminiumbedrijf Pechiney zich in het Sloegebied (Vlissingen-Oost, Quarleshaven) te vestigen. Hoewel het bedrijf al eerder heeft geprobeerd vaste voet in Nederland te krijgen, wordt Pechiney vooral over de streep getrokken door een aantrekkelijke startsubsidie van 60 miljoen gulden en de zekerheid van goedkope stroom uit de dan nog te bouwen kerncentrale in Borssele. In een (geheim) contract met de Provinciale Zeeuwse Electriciteitsmaatschappij (PZEM) wordt overeengekomen dat de prijs van elektriciteit voor Pechiney minder dan een kwart zal bedragen van de normale consumentenprijs.

De keuze voor Vlissingen-Oost als vestigingsplaats is naast de goedkope stroom en de startsubsidie ook ingegeven door de ligging aan diep vaarwater. Hierdoor is een goede aan- en afvoer van grondstoffen en eindproducten verzekerd. <ref>[https://krantenbankzeeland.nl/issue/pzc/1971-10-01/edition/null/page/33?query=%22Pechiney%22&period=1/10/1971-1/11/1971&sort=issuedate%20ascending Krantenbank Zeeland, 'Parijs heeft goede verwachtingen van Pechiney-dochter Vlissingen', in: PZC, 1 oktober 1971]</ref>

De Pechiney-fabriek wordt op 1 oktober 1971 officieel geopend door Prins Bernhard. <ref>[https://krantenbankzeeland.nl/issue/pzc/1971-10-02/edition/null/page/1?query=%22Pechiney%22&period=1/10/1971-1/11/1971&sort=issuedate%20ascending Krantenbank Zeeland, 'Prins Bernhard opende Pechiney-fabriek', in: PZC, 2 oktober 1971]</ref> In de openingstoespraken wordt vooral de bijzondere verantwoordelijkheid van het bedrijf voor het milieu benadrukt. Aluminiumproductie is immers een tamelijk milieubelastende activiteit. Milieugroepen zijn dan ook niet blij met de komst van het Franse concern naar Zeeland.

===Doorgroei===
Begonnen met ruim 700 werknemers groeit Pechiney in de jaren '70 uit tot een goed renderend bedrijf met zo'n 1.000 werknemers. In 1981 bedraagt de jaarproductie 170.000 ton aluminium in de vorm van gieterijlegeringen, extrusiepalen en walsblokken.

===Conflict===
Begin jaren '90 ontstaat een conflict tussen het intussen door de Franse overheid in 1981 genationaliseerde Pechiney en stroomleverancier Deltan. Volgens een geheim gehouden accoord zou Pechiney moeten opdraaien voor de kosten van de opslag van radioactief afval. Het zou daarbij gaan om een bedrag van 200 miljoen gulden.<ref>[https://krantenbankzeeland.nl/issue/stm/1991-10-04/edition/null/page/1?query=%22Pechiney%22&period=1/10/1991-1/11/1991&sort=issuedate%20ascending Krantenbank Zeeland, 'Pechiney betaalt niet', in: De Stem, 4 oktober 1991]</ref>

Naast de relatief hoge kosten die Deltan in rekening brengt worstelt Pechiney in de jaren '90 ook met een overaanbod van goedkoop aluminium afkomstig uit de voormalige Sovjet-Unie. <ref>[https://krantenbankzeeland.nl/issue/pzc/1992-05-04/edition/0/page/5?query=%22Pechiney%22%20&period=1992&sort=issuedate%20ascending&page=2 Krantenbank Zeeland, 'Verlies Pechiney bedroeg 15,7 mln', in: PZC, 4 mei 1992]</ref> Het brengt het voortbestaan van het bedrijf in gevaar. Een door Pechiney voorgestelde koppeling van de door hen betaalde energieprijs aan de (lage) prijzen voor aluminium wordt door Delta Nutsbedrijven afgewezen. <ref>[https://krantenbankzeeland.nl/issue/pzc/1992-10-20/edition/0/page/9?query=%22Pechiney%22&period=1992&sort=relevance Krantenbank Zeeland, 'Voortbestaan Pechiney in gevaar', in: PZC, 20 oktober 1992]</ref> 

De schuld van het aluminiumbedrijf aan de energieleverancier loopt intussen op tot boven de 100 miljoen gulden. Een bedrag dat Pechiney veel te hoog vindt, omdat daarin ook extra kosten van de verwerking van radio-actief materiaal in zijn opgenomen. Het leidt tot een arbitragezaak tussen Pechiney en Deltan, die Pechiney uiteindelijk weet te winnen. Hierdoor blijft het bedrijf - althans voorlopig - voor Zeeland behouden.

===Korting===
Intussen gaat Pechiney in 1993 akkoord met een aanbod van het ministerie van economische zaken de door Deltan berekende elektriciteitsprijs tijdelijk (voor 2 jaar) met een kleine 20% te verlagen. Op een later moment, als de aluminiumprijs weer zou aantrekken, kan Pechiney dan met terugbetaling van de schuld beginnen. Door deze deal is de werkgelegenheid bij Pechiney in ieder geval tijdelijk gegarandeerd. <ref>[https://krantenbankzeeland.nl/issue/pzc/1993-06-01/edition/0/page/7?query=%22Pechiney%22&period=1993&sort=issuedate%20ascending&page=4 Krantenbank Zeeland, 'Opluchting over reactie Pechiney', in: PZC, 1 juni 1993]</ref>

===Nieuw contract===
Na scherpe onderhandelingen sluiten Pechiney en Deltan voorjaar 1995 een nieuw concept-contract af voor de energielevering voor de komende tien jaar. Behoud van de fabriek tot 2006 lijkt hiermee gewaarborgd. De opluchting onder het personeel is dan ook groot. <ref>[https://krantenbankzeeland.nl/issue/pzc/1995-03-31/edition/null/page/9?query=%22Pechiney%22&period=1995&sort=relevance Krantenbank Zeeland, 'Opluchting maakt hongerig', in: PZC, 31 maart 1995]</ref> Het duurt echter nog tot 1996 voordat het definitieve contract kan worden getekend. In het contract staat - naast onder andere een prijsafspraak - een bepaling dat Pechiney op momenten van nationale stroomschaarste de electriciteitsafname tijdelijk zal verlagen.

===1996-1998: Challenge-project===
Tussen 1996 en 1998 wordt het Challenge-project uitgerold. Naast een grotere zelfstandigheid voor de Vlissingse fabriek betekent dit dat in de Pechiney-fabrieken wereldwijd vanwege efficiencymaatregelen zo'n 4.000 banen moeten worden geschrapt. In Vlissingen-Oost - op dat moment met 860 werknemers - zal een en ander via natuurlijk verloop plaats vinden. Het productieproces wordt intussen meer en meer afgestemd op de productie van perspalen, die gebruikt worden bij de fabricage van kozijnen en scheepsmasten. <ref>[https://krantenbankzeeland.nl/issue/pzc/1997-04-16/edition/0/page/15?query=%22Pechiney%22&period=1997&sort=relevance Krantenbank Zeeland, 'Operatie Challenge: Pechiney Nederland voortaan eigen baas', in: PZC, 16 april 1997]</ref> De kostenbesparingen die het Challenge-project teweeg brengen, de lagere energieprijzen en de aantrekkende aluminiumprijzen doen de winsten van Pechiney in deze jaren sterk stijgen.

===1999-2002: Operatie TOP===
Ondanks de sterk gestegen bedrijfswinsten kiest Pechiney er voor de bezuinigingsoperaties voort te zetten. In een nieuwe bezuinigingsronde, Total Operational Performance (TOP) genoemd, verdwijnen er opnieuw banen. Ditmaal gedwongen. Ook wordt gezocht naar lucratiever contracten met leveranciers. <ref>[https://krantenbankzeeland.nl/issue/pzc/1999-03-04/edition/null/page/17?query=%22Pechiney%22&period=1999&sort=relevance Krantenbank Zeeland, 'Pechiney snijdt nogmaals diep', in: PZC, 4 maart 1999]</ref>

== Auteur ==
W. van Gorsel, 2016

== Bron ==

== Noten ==
<references/>

[[category:Economie en bedrijven]]