Adam Boreel (heer van Duinbeke)
| Adam Boreel (heer van Duinbeke) | |
|---|---|
| Geboren | 2 november 1603 Middelburg |
| Overleden | juli 1666 Amsterdam |
| Beroep | theoloog |
| VIAF | A. Boreel |
Prestaties
Het is deze belangrijke theoloog nooit gelukt veel aanhangers te vinden voor zijn weinig gangbare standpunten, die enigszins op die van de Quakers leken. Hij constateerde dat geen enkele gemeente het zuivere Christendom bracht; daarom diende men elk kerkgenootschap te verlaten en van iedere openbare godsdienstuitoefening af te zien, want om de grondbeginselen van het Christendom te herstellen waren die vrijheid en gelijkheid nodig die alleen in particuliere kring tot hun recht konden komen. Hij noemde dit de 'Kerk der oogluiking', waarvoor hij alleen gehoor vond bij Remonstranten te Rotterdam en Vlaardingen, enkele Lutheranen te Kampen en Zwolle en, door tussenkomst van Jan Baptist van Helmond, enkele Roomsen in Brabant. In 1646 vertrok hij naar Amsterdam, waar hij met Daniel van Breen, Michiel Comans en Galenus Abrahams een zogenaamd Rijnsburgercollege stichtte; ook verkreeg hij in 1646 een octrooi voor het drukken van een tekst van de Talmoed. Boreel heeft ook enige verzen nagelaten, onder andere in Cl. Stapels, Lusthof der zielen (1681) maar er niet de Nederlandse literatuur mee verrijkt.
Model van de tempel van Salomo
In 1640 kwam Jacob Juda Leon vanuit Amsterdam naar Middelburg waar hij rabbijn en huisleraar werd. Daar ontmoette hij Boreel met wie hij een gevocaliseerde Hebreeuwse editie van de Mishnah mét Spaanse vertaling maakte. Hun gezamenlijke studie van de tempel (de milennaristen geloofden in de herbouw van de tempel na de komst van de Messias) leidde tot het idee om de tempel na te bouwen op basis van alle beschikbare gegevens uit de Bijbel, Flavius Josephus en de rabbijnse literatuur. Jacob Leon bouwde het model, dat Adam Boreel financierde. Over het project publiceerde Leon in 1642 in Middelburg in het Spaans Retrato del Templo de Selomo, in hetzelfde jaar gevolgd door de vertaling Afbeeldinge van den tempel Salomonis. Later verschenen ook vertalingen in het Frans, Duits, Latijn, Hebreeuws en Engels. Het model van de tempel werd na Middelburg langs bij diverse kermissen (onder meer Den Haag en Haarlem) tentoon gesteld en ging vervolgens ook naar Amsterdam en werd later zelfs naar Londen verscheept.
Encyclopedie van Zeeland, 1982-1984
Auteur
L. Hageman
Literatuur
- Van Doorninck, Bibliotheek van anonyimen, 304; 724.
- Nagtglas, Levensberichten.
- Walther Schneider, Adam Boreel; sein Leben und seine Schriften proefschrift ((S.l.), 1911).
- Van Slee, Rijnsburgercollegianten. 77, 135-143, 260, 268, 385, 346.
- N.N.B.W. VI.