Hayati Akdag
| Hayati Akdag | |
|---|---|
 Hayati Akdag, provinciaal consulent allochtonen, docent en gemeenteraadslid. Foto: F. Viergever, 11-1-1991. Bron: ZB, Beeldbank Zeeland, rec.nr. 184846. | |
| Geboren | 1954 Karaman (Turkije) |
| Beroep | provinciaal consulent allochtonen, docent en gemeenteraadslid |
| VIAF | Hayati Akdag |
Inhoud
Biografie
Jeugd in Turkije
Hayati Akdag werd geboren in Karaman (Zuid-Turkije, tegenover Cyprus). Hij is de oudste in een gezin met drie jongens en twee meisjes. Zijn vader beheert en verpacht land en is eigenaar van een grote schapenhouderij. Tijdens zijn middelbare schooltijd wordt Hayati Akdag politiek actief en wordt ondanks een verbod lid van de CHP, de Republikeinse Volkspartij. Als de studentenstrijd vanuit Parijs in 1969 overslaat naar Turkije is hij een van de duizenden jongeren die zich openlijk verzetten tegen een verbod op boektitels die het regime niet welgevallig zijn. Beschuldigd van het gooien van een molotovcocktail naar de oproerpolitie verdwijnt hij in 1970 zonder enige vorm van proces voor drie maanden achter de tralies. In die roerige tijd botst Hayati Akdag ook regelmatig met zijn vader. Overtuigt van zijn idealen probeert hij zijn vaders landarbeiders te overtuigen van hun belangrijke rol in de klassenstrijd. Meestal tevergeefs. Na een militaire coup in 1971 verdwijnt Hayati Akdag een jaar achter de tralies. In zijn ouderlijk huis wordt verboden marxistische literatuur gevonden en bijna negen maanden verdwijnt hij opnieuw in de gevangenis. Met behulp van zijn invloedrijke familie komt hij uiteindelijk eerder vrij. Nadat hij de gevangenis heeft verlaten kiest Hayati Akdag voor een studie politieke economie aan de universiteit van Ankara. Na zijn kandidaatsexamen zendt de overheid hem uit om zich in het buitenland verder te ontwikkelen. Via een uitwisselingsprogramma komt hij in 1974 terecht op de Vrije Universiteit van Amsterdam. Als er in zijn moederland daarna opnieuw een machtswisseling plaatsvindt verliest hij zijn studiebeurs. Akdag treedt daarna in dienst bij een remigratieproject in Den Haag. Hiervoor interviewt hij migranten die terug willen naar hun land van herkomst en legt daar de basis voor zijn verdere loopbaan. Nog twee keer komt hij daarna in conflict met de Turkse overheid. Als hij voor het links georiënteerde tijdschrift Milliyet een verhaal schrijft waarin hij de besteding van Nederlandse ontwikkelingsgelden in Turkije in twijfel trekt, belandt hij opnieuw in de gevangenis. Als hij daarna in 1977 voor een korte vakantie zijn ouders bezoekt wordt hij op het vliegveld gearresteerd en geblinddoekt afgevoerd. Zonder vorm van enig proces wordt hij na vijf dagen weer op het vliegveld afgezet. Als hij daarna, in 1984, voor vier maanden in militaire dienst moet, stuurt de Turkse overheid hem anderhalf jaar naar het grensgebied met Rusland. Zijn hele carrièreplanning is hiermee verstoord.
Naar Zeeland
Via de Stichting Begeleiding Buitenlandse Werknemers Dordrecht komt Akdag eind jaren '70 terecht bij de Stichting Buitenlandse Werknemers Zeeland. Hij verhuist naar Oostburg en wordt lid van de PvdA.. Hij trouwt met een Zeeuws-Vlaamse en krijgt twee kinderen. Het bureau van de Stichting Buitenlandse Werknemers Zeeland verhuist eind jaren '80 naar Middelburg en wordt onderdeel van het Provinciaal Opbouworgaan Stichting Zeeland. Zo komt Hayati Akdag in de Zeeuwse hoofdstad terecht en belandt in de Middelburgse gemeenteraad voor de PvdA, waarvoor hij in 1990 voor het eerst wordt gekozen.
Allochtonenbeleid
Als provinciaal consulent komt Hayati Akdag natuurlijk op voor de belangen van de Zeeuwse allochtonen. Desondanks is hij steeds erg kritisch op het Nederlandse beleid om de in ons land levende migranten teveel te ‘pamperen’ en te soft te bejegenen. Dat staat volgens Akdag een succesvolle integratie in de weg.
Raadslid
Hayati Akdag zit uiteindelijk 20 jaar in de Middelburgse gemeenteraad. Tussen 1990 en 2000 eerst voor de PvdA, daarna voor de Politieke Partij Middelburg (PPM). In de gemeenteraad profileert Akdag zich als een scherp debater die vaak geen blad voor de mond neemt. Dat leidt zeker niet altijd tot sympathie. Vooral eind jaren ’90, als de Rotterdamse stedenbouwkundige Riek Bakker via de Kwaliteitsatlas 2030 plannen schetst over de toekomst van Middelburg, gaat het er soms hard aan toe in de Middelburgse gemeenteraad. Hayati Akdag, die op dat moment de portefeuille Ruimtelijke Ordening behartigt, is daarbij op dat moment een belangrijke pion in de Middelburgse politiek. In maart 2000 stapt Hayati Akdag, samen met fractiegenoot Piet Kraan, uit de uit vier leden bestaande PvdA-fractie om daarna samen een eigen partij op te richten. Het conflict - vooral over het functioneren van PvdA-wethouder Strous - beheerst wekenlang het Zeeuwse nieuws. Een lijmpoging is niet succesvol en de beide fractiegenoten worden uiteindelijk geroyeerd. Daarna beginnen Akdag en Kraan een nieuwe partij: Sociaal Democraten Middelburg. Later wordt hij fractieleider van de Politieke Partij Middelburg (PPM), waarvoor hij tot 2010 in de gemeenteraad zit. Tot een wethouderschap komt het niet.
Docentschap in Breda
Na zijn carrière als consulent voor minderheden in Zeeland wordt Hayati Akdag in 2010 docent aan de Avant Hogeschool in Breda. Daar houd hij zich onder andere bezig met een samenwerkingsverband tussen de Bredase Hogeschool en de universiteit van Istanbul.
Auteur
-W. van Gorsel, 2022
